Wednesday, March 14, 2012

អ្នក​នៅ​លើ​បឹង​ទន្លេ​សាប​ចោល​សំរាម​គ្មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ

​ភូមិ​បណ្តែត​ទឹក​ជន​ជាតិ​វៀត​ណាម នៅលើ​ផ្ទៃ​ទឹក​បឹង​ទន្លេ​សាប នៅ​ឃុំ​ចុង​ឃ្នាស ក្នុង​ខេត្ត​សៀម​រាប​។ រូបថត ភ្នំ​ពេញ​ ប៉ុស្តិ៍

Tuesday, 13 March 2012
លាង ប៊ុនណា
លិខិត​មិត្តអ្នកអាន
The Phnom Penh Post

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ៣០ មករា ឆ្នាំ​ ២០១២ ខ្ញុំ បាន​ទៅ​លេង​ភូមិ​បណ្តែត​ទឹក​មួយ​ នៅ​បឹង​ទន្លេ​សាប​។ វាស្ថិត​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ ​៦ ចម្ងាយ​ប្រមាណ​ ៥០ ​គ.ម​ ពី​ក្រុង​សៀម​រាប នៅ​តាម​ផ្លូវ​ទៅ​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ។​

កំពង់​ឃ្លាំង​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​ធម្មជាតិ​មួយ ដែល​ជា​រឿយ​ៗ ​ត្រូវ​បាន​ជន​​បរទេស​ ទៅ​ទស្សនា​។ ខ្ញុំ​បាន​ទៅ​​លេង​ទី​នេះ​ជា​ច្រើន​ដង​មក​ហើយ ទាំង​នៅ​រដូវ​ប្រាំង និង​រដូវ​ស្សា​។ កន្លែង​នេះ មាន​អ្វី​ខុស​ប្លែក​​ អាស្រ័យ​លើ​ពេល​ដែល​អ្នក​មក​លេង​។ នៅ​​រដូវ​វស្សា នៅ​ពេល​ដែល​ទឹក​ទន្លេ​មេគង្គ​ឡើង​ បឹង​ទន្លេ​សាប​ មាន​ផ្ទៃ​ទឹក​ធំ​ជាង​ធម្មតា​រហូត​ដល់​ ៣ ដង ធ្វើ​ឲ្យ​តំបន់​ទេសចរណ៍​កំពង់​ឃ្លាំង​កាន់​តែ​មាន​ភាព​ទាក់​ទាញ​។ ​បឹង​ទន្លេ​សាប ជា​បឹង​មួយ​ ក្នុង​ចំណោម​បឹង​ធំ​បំផុត​ជា​ច្រើន​ នៅ​អាស៊ី​។​ ភូមិ​ទាំង​អស់​ ដែល​ស្ថិត​នៅ​តាម​ផ្ទៃ​បឹង​នេះ ​ត្រូវ​ទឹកជន់​លិច ​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ រហូត​ដល់​លិច​ផ្ទះ​ឈើ​ខ្ពស់​ៗ​ទៀត​ផង​។ ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន ​​ស្នាក់​នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ ហើយ​បាន​ចេញ​មក​លេង​អ្នក​ជិត​ខាង​ដោយ​ជិះ​ទូក​​។ សិស្ស​សាលា ​ដូច​តែ​គ្នា​​សុទ្ធ​តែ​ជិះ​ទូក​តូច​ៗ​ ទៅ​សាលា​រៀន​។ មិន​មាន​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​កន្លែង​ឆ្ងាយ​ៗ​ច្រើន​ទេ​។

តាម​ការ​អង្កេត​របស់​ខ្ញុំ​ ពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​លើក​ចុង​ក្រោយ​របស់​ខ្ញុំ​ នៅ​រដូវ​ប្រាំង​ កន្លែង​ដែល​មាន​អនាម័យ​គឺ​មិន​មាន​ទេ​។ ​​ផ្ទះ​ភាគ​ច្រើន មិន​មាន​បង្គន់​ទេ​។ ពួក​គេ បន្ទោ​បង់​​ និង​បាន​ចោល​សំរាម​ទៅ​ក្នុង​ទឹក​។ ការ​បោះ​ចោល​សំរាម ដែល​មិន​មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ គេ​អាច​មើល​ឃើញ​នៅ​រដូវ​ប្រាំង​ក្នុង​ពេល​ទឹក​ស្រក​។ សំរាម​ប្លាស្ទិក​ មាន​នៅ​គ្រប់​កន្លែង​នៅ​ពេញ​ភូមិ​។ ពល​រដ្ឋ​ ត្រូវ​ការ​ឲ្យ​គេ​ជូន​ដំណឹង​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​ថា ​កាក​សំណល់​ប្លាស្ទិក​ទាំង​នេះ មិន​រលាយ​ទេ​។ កំប៉ុង​ប្លាស្ទិក​ នៅ​ជាប់​បាន​យូរ​ និង​បាន​បំផ្លាញ​បរិស្ថាន​ផង​ដែរ ដែល​ជីវិត​របស់​ពួក​គេ​ ពឹង​យ៉ាង​ខ្លាំង​លើ​វា​។ កាក​សំណល់​ប្លាស្ទិក​ មិន​ត្រឹម​តែ​ជា​បញ្ហា​បរិស្ថាន​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​វា​ថែម​ទាំង​ក្លាយ​ជា​បញ្ហា​ជាតិ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​បញ្ហា​ជា​ច្រើន​ ផង​ដែរ​។


យើង​ទាំង​អស់​គ្នា ជា​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ហើយ​ដំណោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ ពិសេស​គេ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ស្គាល់​ពី​តួនា​ទី​របស់​ពួក​គេ​លើ​របៀប​កាត់​ បន្ថយ​ផល​ប៉ះពាល់​​ដែល​វា​អាច​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​បរិស្ថាន​។ ដើម្បី​បញ្ឈប់​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ស្បោង​ប្លាស្ទិក​ មាន​បញ្ហា​ប្រឈម​ធំ​មួយ ​ព្រោះ​យើង ត្រូវ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ជីវភាព​មនុស្ស ១៤​ លាន​នាក់​។ ដើម្បី​ចាប់​ផ្តើម​ជា​មួយ​នឹង​បញ្ហា​នេះ មាន​យុទ្ធសាស្រ្ត​សន្តិនិយម​ជា​ច្រើន​ គេ​ត្រូវ​តែ​អនុ​វត្ត​ហើយ​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​សំខាន់​ធំ​ពីរ​គឺ​ប្រជា ពលរដ្ឋ និង​ប្រព័ន្ធ​ឃោសនា​។

ដំបូង​ប្រសិន​បើ​យើង ក្រឡេក​មើល​ការ​ប្រើប្រាស់​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ របស់​ពួក​យើង​វិញ​ ពលរដ្ឋ ប្រើ​ប្រាស់​ថង់​ប្លាស្ទិក​ច្រើន​ណាស់​។ ឧទាហរណ៍​ដូចជា​ពួក​គេ​ទៅ​ផ្សារ ប្រសិន​បើ​មិន​មាន​កន្រ្តក​ទេ​ របស់​របរ​ទាំង​អស់​ដែល​ពួក​គេ​ទិញ​ ជា​ធម្មតា​ត្រូវ​អ្នក​លក់​ច្រក​ក្នុង​ថង់​ប្លាស្ទិក​។ កាន់​តែ​អាក្រក់​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​នោះ​ថង់​ទាំង​នេះ​ មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើប្រាស់​ឡើង​វិញ​ទេ​។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​បោះ​ចោល​ដោយ​មិន​មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ឬ​ដុត​វា​ចោល​ទៀត​ផង​។ ក្នុង​ការ​គណនា​សាមញ្ញ​ ថា​តើ​មនុស្ស​ប៉ុន្មាន​នាក់​ទៅ​ផ្សារ ដែល​ប្រើ​ថង់​ប្លាស្ទិក​ ដោយ​មិន​ដឹង​ពី​ផល​វិបាក ដែល​កើត​ពី​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​នេះ​?

គួរ​តែ​មាន​ការ​ស្វែង​យល់​បន្ថែម​ទៀត​ លើ​យុទ្ធនាការ​នៃ​ការ​បំផ្លាញ​បរិស្ថាន​។ បន្ទាប់​មក​ពលរដ្ឋ បាន​ជ្រាប​ពី​របៀប​ដែល​បរិស្ថាន​មាន​គ្រោះ​ថ្នាក់​។ បន្ទាប់​មក​ទៀត ប្រព័ន្ធ​ឃោសនា​ មាន​តួនាទី​សំខាន់ និង​មាន​ឥទ្ធិ​ពល​ នាំ​មក​នូវ​ការ​ស្វែង​យល់ និង​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​ប្រែ​ប្រួល​ទម្លាប់​របស់​ពួក​គេ​។ មាន​មនុស្ស​ច្រើន​ណាស់​ ដែល​មើល​ទូរទស្សន៍​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ ស្តាប់​វិទ្យុ និង​អាន​កាសែត​។ គេ​មិន​ចាំបាច់​ចំណាយ​ពេល​យូរ​ទេ សម្រាប់​ទូរទស្សន៍ ហើយ​សម្រាប់​កាសែត គ្រាន់​តែ​ផ្សាយ​ថា​ «​សូម​បញ្ឈប់ ឬ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ប្រើប្រាស់​ថង់​ប្លាស្ទិក​។ ការ​ផ្សាយ​កាន់​តែ​ច្រើន ពួក​គេ​ ស្វែង​យល់​កាន់​តែ​ច្រើន​។ វា​អាច​ពិបាក​នឹង​អប់រំ​អាកប្ប​កិរិយា​សម្រាប់​មនុស្ស​ចាស់​។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​ យើង​ចាំបាច់ ត្រូវ​ចាប់​ផ្តើម​ជាមួយ​នឹង​យុវជន​របស់​យើង ដែល​ជា​អ្នក​កសាង​ប្រទេស​។

វា​មិន​ប្រាកដ​និយម​ទេ ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ មាន​យុវជន​របស់​យើង​ជា​ច្រើន​ដែល​មើល​តន្រ្តី​ ឬ​ទស្សនា​កម្មវិធី​តាម​ទូរទស្សន៍​។ វាមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្លាំង ដែល​អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ ឧទាហរណ៍​បន្ថែម ពី​អ្វី​ដែល​គេ​កំពុង​ធ្វើ ឬ​បាន​និង​កំពុង​ធ្វើ ដូចជា​«​សូម​កុំ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿង​ញៀន និង​សូម​កុំ​ប្រើប្រាស់​ថង់​ប្លាស្ទិក​ជាដើម​»​។ វា​មិន​ទាន់​ហួស​ពេល​ទេ​ ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់​ កុំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​របស់​យើង ក្លាយ​ទៅ​ជា​កន្លែង​​សម្រាប់​ចាក់​សម្រាម​ថង់​ប្លាស្ទិក​។ យើង​ទាំង​អស់​គ្នា​ អាច​រួម​ចំណែក​ទាំង​អស់​គ្នា ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ ក្លាយ​ជា​កន្លែង​ប្រសើរ​មួយ​ និង​មិន​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​បរិស្ថាន សម្រាប់​ក្មេង​ជំនាន់​ក្រោយ​របស់​យើង ​នៅ​ពេល​អនាគត​៕ NR

ដោយ លាង ប៊ុនណា

3 comments:

Anonymous said...

there should be new law in cambodia to fine people who litter our lakes, rivers, streets, public parks, etc, etc... encourage the public to report littering to local authorities and give people small incentive for doing so. make sure to educate the public about any new law coming out so they are aware of the law and not violate it. be smart and educated, cambodia! god bless all.

Anonymous said...

Pourquoi le PPC et son clan qui tiennent le pouvoir depuis plus de 30 ans? c'est grâce au soutien solide du Youn Hanoi. Ce n'est pas de la capacité à Hun Sen de faire quoi que ce soit au Cambodge. Sans soutien de Youn Hanoi, Hun Sen est mort depuis très longtemps car personne ne l'aime cette personne qui donne la terre, mer Khmère au YOUN. Comme vous voyez l'immigration Youn est plus de 5 millions chez nous en particulier, dans les endroits stratégiques(Bang Tonlé Sab, Neak Loeung etc...). Quel l'avenir pour Kaun Khmer pour les générations à venir? Unissons-nous pour défendre notre patrie

Anonymous said...

Cambodian laws apply only with the Cambodian and not with the Vietnamese residing in Cambodia.