លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យចលនាប្រជាធិបតេយ្យដើម្បី សង្គ្រោះជាតិនិងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសម រង្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា៖«យើង ឃើញថាវិបត្តិដីធ្លីកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ ហើយប្រជាពលរដ្ឋជិតមួយលាននាក់ហើយដែលគ្មានដីធ្លីធ្វើ ស្រែចម្កាគ្មានផ្ទះសម្បែង។ នេះជាបញ្ហាសង្គមមួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលយើងត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់»។ រហូតមកដល់ពេលនេះមានដីព្រៃចំនួនជាងពីរលានហិកតា ត្រូវបានផ្តល់ជាសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនបរទេសនិងក្នុង ស្រុកបើទោះបីជាតាមស្ថិតិផ្លូវការរបស់ក្រសួងកសិកម្មរុក្ខា ប្រមាញ់និងនេសាទបញ្ជាក់ថាមានតែ ១,១៨១,៥២២ហិកតាក៏ដោយ។ បើបូកសរុបទាំងដីសម្បទានសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចនិងដីសម្បទានសម្រាប់ជីករករ៉ែមានសរុបរហូតដល់៣,៩៣៦,៤៨១ ហិកតាដែលត្រូវជា២២ភាគរយនៃដីទាំងអស់ក្នុងប្រទេស។ នេះបើតាមការចងក្រងរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ជាទូទៅ ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងនោះធ្វើឡើងដោយមិនមានតម្លាភាព ហើយមានព័ត៌មានតិចតួចត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ។ស្ទើរតែ ជារៀងរាល់ថ្ងៃសហគមន៍ក្រីក្រដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយបញ្ហាដីធ្លីចេញមក តវ៉ាទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយដូចជាករណីអ្នកភូមិបឹងកក់ និងបុរីកីឡា ហើយក៏មានសកម្មជនខ្លះបានចេញមកតវ៉ាដល់ឆាកអន្តរជាតិដែរ។
by ម៉ែន គឹមសេង VOA Khmer
វ៉ាស៊ីនតោន៖
បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លី
ដែលកំពុងរីករាលដាលនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រធានបទមួយ
ដ៏ធំទៀតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក្នុងពេលខាងមុខនេះ
ហើយបើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយយ៉ាងណា
ក៏ដោយក៏ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍និងអ្នកនយោបាយយល់ថានៅមិនទាន់ចំចំណុចក្តៅនៅឡើយ។
ទំនាស់ទាំងនោះកើតឡើងដោយមូលហេតុធំៗមួយចំនួន
ដូចជាការអភិវឌ្ឍន៍ហើយបណ្តេញពលរដ្ឋអ្នកក្រីក្រីចេញពីលំនៅដ្ឋាន
ដោយមិនផ្តល់សំណងសមស្របតាមតម្លៃទីផ្សារនិងការផ្តល់ដីសម្បទាន
សេដ្ឋកិច្ចដោយមិនយកចិត្តទុកដាក់ពិភាក្សាជាមួយនឹងពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន
ដែលឈានទៅប៉ះពាល់ជីវភាពនិងវប្បធម៌របស់ពួកគេ។
ជារឿយៗសហគមន៍ក្រីក្រទាំងនោះប្រឈមនឹងការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំហើយ
មានការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ កាន់តែច្រើនឡើង
ប្រឆាំងនឹងបាតុករអហិង្សាដែលខំប្រឹងប្រែងការពារដីធ្លីនិងធនធាន
ធម្មជាតិ។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យចលនាប្រជាធិបតេយ្យដើម្បី សង្គ្រោះជាតិនិងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសម រង្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា៖«យើង ឃើញថាវិបត្តិដីធ្លីកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ ហើយប្រជាពលរដ្ឋជិតមួយលាននាក់ហើយដែលគ្មានដីធ្លីធ្វើ ស្រែចម្កាគ្មានផ្ទះសម្បែង។ នេះជាបញ្ហាសង្គមមួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលយើងត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់»។ រហូតមកដល់ពេលនេះមានដីព្រៃចំនួនជាងពីរលានហិកតា ត្រូវបានផ្តល់ជាសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនបរទេសនិងក្នុង ស្រុកបើទោះបីជាតាមស្ថិតិផ្លូវការរបស់ក្រសួងកសិកម្មរុក្ខា ប្រមាញ់និងនេសាទបញ្ជាក់ថាមានតែ ១,១៨១,៥២២ហិកតាក៏ដោយ។ បើបូកសរុបទាំងដីសម្បទានសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចនិងដីសម្បទានសម្រាប់ជីករករ៉ែមានសរុបរហូតដល់៣,៩៣៦,៤៨១ ហិកតាដែលត្រូវជា២២ភាគរយនៃដីទាំងអស់ក្នុងប្រទេស។ នេះបើតាមការចងក្រងរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ជាទូទៅ ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងនោះធ្វើឡើងដោយមិនមានតម្លាភាព ហើយមានព័ត៌មានតិចតួចត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ។ស្ទើរតែ ជារៀងរាល់ថ្ងៃសហគមន៍ក្រីក្រដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយបញ្ហាដីធ្លីចេញមក តវ៉ាទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយដូចជាករណីអ្នកភូមិបឹងកក់ និងបុរីកីឡា ហើយក៏មានសកម្មជនខ្លះបានចេញមកតវ៉ាដល់ឆាកអន្តរជាតិដែរ។ រីឯក្នុងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់កន្លងមកគណបក្សប្រឆាំង បានឈ្នះឆ្នោតនៅកន្លែងមួយចំនួនដែលមានបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីយ៉ាង ក្តៅគគុក។រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានយល់ច្បាស់ពីចំណុចរសើបទាំងនោះហើយ បានខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយតាមរយៈការប្រកាសផ្អាកការផ្តល់ដី សម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមួយរយៈសិន និងពិនិត្យមើលលើដីដែលបានផ្តល់កន្លងមកព្រមទាំងដកហូតយកដី សម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួនដូចជានៅតំបន់ព្រៃឡង់ជាដើម។លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងដែនដីនគរូបនីយកម្មនិងសំណង់បានបញ្ជាក់ប្រាប់ដល់ វេទិការជាមួយនឹងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងពេលកន្លងមក ថារដ្ឋាភិបាលបានដកហូតដីសម្បទានរាប់ម៉ឺនហិកតាដែលបានផ្តល់ កន្លងមកដើម្បីជាផ្នែកមួយនៃការយកចិត្តទុកដាក់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើ ការការពារធនធានធម្មជាតិនិងកិច្ចការពារបរិស្ថានក៏ដូចជាជួយដល់ សហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងការទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ពីធនធានធម្មជាតិ។«រាជរដ្ឋាភិបាល បានសម្រេចដកមកវិញនូវដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណជាង៤០.០០០ហិកតា ដោយផ្ទៃដីទាំងនោះស្ថិតនៅចំកណ្តាលព្រៃឡង់ ព្រៃស្រោងនិងពាក់កណ្តាលស្រោង ព្រៃបៃតងជាប់ជានិច្ច តំបន់មានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅ តំបន់ការពារជីវចម្រុះ ទីជម្រាលរក្សាប្រភពទឹក ច្រករបៀងសត្វឆ្លងកាត់និងជាកន្លែងសក្តានុពលទេសចរណ៍ធម្មជាតិ»។ ទន្ទឹមហ្នឹងនោះក៏ មានការបែងចែកវាស់វែងផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិដល់ពលរដ្ឋដែលមិនទាន់ មានកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់ផងដែរដែលបានអនុវត្តនៅ ទូទាំងប្រទេសចាប់តាំងពីចុងខែមិថុនាដោយមានការចូលរួមរបស់ ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តក្រោមរូបភាពថា«គោលនយោបាយចាស់សកម្មភាពថ្មី»។ លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម បានបញ្ជាក់បន្ថែមថាវា«គឺ ជាជំហានមួយថ្មីទៀតនៃការកែទម្រង់ដីធ្លីស៊ីជម្រៅដើម្បីដោះ ស្រាយស្ថានភាពកាន់កាប់ដីធ្លីពីការកាន់កាប់ដី ធ្លី មិនច្បាស់លាស់ឬមិនទាន់ស្របច្បាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យមកជា ការកាន់កាប់ដោយច្បាស់លាស់ដោយសុវត្ថិភាពនិងមានមូលដ្ឋានច្បាប់ រឹងមាំដោយរដ្ឋធ្វើប្រទានកម្មឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជាកម្មសិទ្ធិពេញលេញ ឬជាសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចខ្នាតតូចឬជាសម្បទានដីសង្គមកិច្ច»។ មានក្រុមប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤៧ម៉ឺនគ្រួសារនិងផ្ទៃដីចំនួន១លាន៨ សែនហិកតាដែលត្រូវបែងចែកក្នុងពេលអនុវត្តយុទ្ធនាការនេះហើយក្នុង ចំនួននោះគឺមាន១០ភាគរយស្ថិតនៅក្នុងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនិងដី មានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច។ នេះបើតាមតួលេខរបស់រដ្ឋាភិបាល។យ៉ាង ណាក៏ដោយទង្វើនេះត្រូវបានក្រុមអ្នកតាមដាននិងគណបក្សប្រឆាំងចាត់ ទុកថាវាមានរូបភាពល្អមើលសម្រាប់មុនពេលបោះឆ្នោតជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ប៉ុណ្ណោះដោយសារតែការអនុវត្តនៅមានចន្លោះ ប្រហោងហើយពួកគេមិនហ៊ានប៉ះពាល់កន្លែងដែលអាចមានផលប្រយោជន៍ដល់ មន្ត្រីដែលមានអំណាចទេ។លោកយឹម សុវណ្ណបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖«មិន ទាន់ចំចំណុចរសើបទេពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់កាន់កាប់ដីធ្លី យូមកហើយគាត់សក្តិសមនឹងទទួលបានប្លង់កម្មសិទ្ធិនេះយូរយាណាស់មកហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែចាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ៩៣មកដល់ពេលនេះជិត២០ឆ្នាំហើយ។ គាត់កាន់កាប់ដីគាត់ទាំងព្រលឹងចុងសក់ដោយគ្មានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ។ នេះជាជំហានវិជ្ជមានមួយប៉ុន្តែដី ដែលមានទំនាស់ ចំពោះដីដែលបានរឹបអូសពីប្រជាពលរដ្ឋប្រហែលមួយលាននាក់នេះគឺមិន បានជំរុញឱ្យមានធ្វើកម្មសិទ្ធិនៅ ទីកន្លែងនោះទេហើយសូម្បីតែនៅទីក្រុងធំៗមួយចំនួនដែលមានប៉ះពាល់ ប្រជាពលរដ្ឋ មានអ្នកខ្លះគេមិនព្រមធ្វើបណ្ណកម្មសិទ្ធិឱ្យទៀតដោយសំឡឹងមើលឃើញ ថាដីកន្លែងហ្នឹងនឹងមានផលប្រយោជន៍ចំពោះអ្នកដែលមានអំណាច»។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏យល់ថាបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីដែលនៅតែកើតមាននិង កាន់តែរីកធំឡើងហើយបើមិនមានដំណោះស្រាយពិតប្រាកដទេនឹងបង្ខំ ឱ្យពលរដ្ឋធ្វើចំណាកស្រុកដោយសារគ្មានដីធ្លីហើយកាន់តែមាន បញ្ហាស្មុគស្មាញដោយសារពួកគេមិនមានលទ្ធភាពធ្វើការអ្វីក្រៅ ពីត្រូវប្រើកម្លាំងកាយ។លោក មឿន តុលា មន្រ្តីកម្មវិធីនៃមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍បានបញ្ជាក់ថា៖«បញ្ហា នេះគឺជាបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវពិចារណាមែនទែនហើយដោះស្រាយកុំយក បញ្ហានយោបាយដាក់មុខ គឺត្រូវដោះដោយឆន្ទៈពិតប្រាកដ កុំដោះស្រាយដោយសារប្រយោជន៍នយោបាយដោយសារជិតពេលបោះឆ្នោតដោយធ្វើ ការវាស់វែងហើយមិនមានដំណោះស្រាយពិតប្រាកដ។ បើមិនដោះស្រាយឱ្យបានស្រួលបួលទេគឺបញ្ហានៅបន្តកើតមានហើយប្រជាពលរដ្ឋនៅតែរងផលប៉ះពាល់បន្តទៀត»។ ជន រងគ្រោះពីការរំលោភបំពានដីធ្លីនិងសកម្មជនការពារដីធ្លីនិងព្រៃឈើ ត្រូវបានតុលាការចាប់ដាក់ពន្ធនាគានិងត្រូវកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាកងសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនបាញ់សម្លាប់ជាបន្តបន្ទាប់។ ដូចជាករណីលោកឈុត វុទ្ធី សកម្មជនការពារព្រៃឈើ កុមារី ហេង ចាន់ថាដែលមានអាយុ១៤ឆ្នាំត្រូវសម្លាប់ក្នុងខេត្តក្រចេះ លោកហង្ស សេរីឧត្តមអ្នកកាសែតស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើត្រូវសម្លាប់នៅខេត្ត រតនៈគីរីនិងលោកម៉ម សុណង់ដូត្រូវដាក់ពន្ធនាគាដោយសារបញ្ចេញទស្សនៈរឿងដីធ្លី។អង្គការ សហប្រជាជាតិបានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភលើនិន្នាការនៃប្រើប្រាស់រឿង រ៉ាវទាំងនេះជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ហើយនៅក្នុងអនុសាសន៍៨ចំណុចធំៗ នៃរបាយការណ៍លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌីអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីខែកញ្ញាបានស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលធានាថាកុំឱ្យសន្តិសុខ ក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចប្រើប្រាស់កម្លាំងសន្តិសុខធ្វើបាប សហគមន៍និងអ្នកតវ៉ាដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយការផ្តល់សម្បទានទាំងនោះ និងត្រូវមានដំណោះស្រាយឱ្យបានត្រឹមត្រូវដោយមិនត្រូវប្រើប្រាស់ ការបណ្តេញចេញជាជម្រើសចម្បងទេ៕
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យចលនាប្រជាធិបតេយ្យដើម្បី សង្គ្រោះជាតិនិងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសម រង្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា៖«យើង ឃើញថាវិបត្តិដីធ្លីកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ ហើយប្រជាពលរដ្ឋជិតមួយលាននាក់ហើយដែលគ្មានដីធ្លីធ្វើ ស្រែចម្កាគ្មានផ្ទះសម្បែង។ នេះជាបញ្ហាសង្គមមួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលយើងត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់»។ រហូតមកដល់ពេលនេះមានដីព្រៃចំនួនជាងពីរលានហិកតា ត្រូវបានផ្តល់ជាសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនបរទេសនិងក្នុង ស្រុកបើទោះបីជាតាមស្ថិតិផ្លូវការរបស់ក្រសួងកសិកម្មរុក្ខា ប្រមាញ់និងនេសាទបញ្ជាក់ថាមានតែ ១,១៨១,៥២២ហិកតាក៏ដោយ។ បើបូកសរុបទាំងដីសម្បទានសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចនិងដីសម្បទានសម្រាប់ជីករករ៉ែមានសរុបរហូតដល់៣,៩៣៦,៤៨១ ហិកតាដែលត្រូវជា២២ភាគរយនៃដីទាំងអស់ក្នុងប្រទេស។ នេះបើតាមការចងក្រងរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ជាទូទៅ ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងនោះធ្វើឡើងដោយមិនមានតម្លាភាព ហើយមានព័ត៌មានតិចតួចត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ។ស្ទើរតែ ជារៀងរាល់ថ្ងៃសហគមន៍ក្រីក្រដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយបញ្ហាដីធ្លីចេញមក តវ៉ាទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយដូចជាករណីអ្នកភូមិបឹងកក់ និងបុរីកីឡា ហើយក៏មានសកម្មជនខ្លះបានចេញមកតវ៉ាដល់ឆាកអន្តរជាតិដែរ។ រីឯក្នុងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់កន្លងមកគណបក្សប្រឆាំង បានឈ្នះឆ្នោតនៅកន្លែងមួយចំនួនដែលមានបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីយ៉ាង ក្តៅគគុក។រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានយល់ច្បាស់ពីចំណុចរសើបទាំងនោះហើយ បានខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយតាមរយៈការប្រកាសផ្អាកការផ្តល់ដី សម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមួយរយៈសិន និងពិនិត្យមើលលើដីដែលបានផ្តល់កន្លងមកព្រមទាំងដកហូតយកដី សម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួនដូចជានៅតំបន់ព្រៃឡង់ជាដើម។លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងដែនដីនគរូបនីយកម្មនិងសំណង់បានបញ្ជាក់ប្រាប់ដល់ វេទិការជាមួយនឹងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងពេលកន្លងមក ថារដ្ឋាភិបាលបានដកហូតដីសម្បទានរាប់ម៉ឺនហិកតាដែលបានផ្តល់ កន្លងមកដើម្បីជាផ្នែកមួយនៃការយកចិត្តទុកដាក់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើ ការការពារធនធានធម្មជាតិនិងកិច្ចការពារបរិស្ថានក៏ដូចជាជួយដល់ សហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងការទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ពីធនធានធម្មជាតិ។«រាជរដ្ឋាភិបាល បានសម្រេចដកមកវិញនូវដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណជាង៤០.០០០ហិកតា ដោយផ្ទៃដីទាំងនោះស្ថិតនៅចំកណ្តាលព្រៃឡង់ ព្រៃស្រោងនិងពាក់កណ្តាលស្រោង ព្រៃបៃតងជាប់ជានិច្ច តំបន់មានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅ តំបន់ការពារជីវចម្រុះ ទីជម្រាលរក្សាប្រភពទឹក ច្រករបៀងសត្វឆ្លងកាត់និងជាកន្លែងសក្តានុពលទេសចរណ៍ធម្មជាតិ»។ ទន្ទឹមហ្នឹងនោះក៏ មានការបែងចែកវាស់វែងផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិដល់ពលរដ្ឋដែលមិនទាន់ មានកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់ផងដែរដែលបានអនុវត្តនៅ ទូទាំងប្រទេសចាប់តាំងពីចុងខែមិថុនាដោយមានការចូលរួមរបស់ ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តក្រោមរូបភាពថា«គោលនយោបាយចាស់សកម្មភាពថ្មី»។ លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម បានបញ្ជាក់បន្ថែមថាវា«គឺ ជាជំហានមួយថ្មីទៀតនៃការកែទម្រង់ដីធ្លីស៊ីជម្រៅដើម្បីដោះ ស្រាយស្ថានភាពកាន់កាប់ដីធ្លីពីការកាន់កាប់ដី ធ្លី មិនច្បាស់លាស់ឬមិនទាន់ស្របច្បាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យមកជា ការកាន់កាប់ដោយច្បាស់លាស់ដោយសុវត្ថិភាពនិងមានមូលដ្ឋានច្បាប់ រឹងមាំដោយរដ្ឋធ្វើប្រទានកម្មឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជាកម្មសិទ្ធិពេញលេញ ឬជាសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចខ្នាតតូចឬជាសម្បទានដីសង្គមកិច្ច»។ មានក្រុមប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤៧ម៉ឺនគ្រួសារនិងផ្ទៃដីចំនួន១លាន៨ សែនហិកតាដែលត្រូវបែងចែកក្នុងពេលអនុវត្តយុទ្ធនាការនេះហើយក្នុង ចំនួននោះគឺមាន១០ភាគរយស្ថិតនៅក្នុងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនិងដី មានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច។ នេះបើតាមតួលេខរបស់រដ្ឋាភិបាល។យ៉ាង ណាក៏ដោយទង្វើនេះត្រូវបានក្រុមអ្នកតាមដាននិងគណបក្សប្រឆាំងចាត់ ទុកថាវាមានរូបភាពល្អមើលសម្រាប់មុនពេលបោះឆ្នោតជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ប៉ុណ្ណោះដោយសារតែការអនុវត្តនៅមានចន្លោះ ប្រហោងហើយពួកគេមិនហ៊ានប៉ះពាល់កន្លែងដែលអាចមានផលប្រយោជន៍ដល់ មន្ត្រីដែលមានអំណាចទេ។លោកយឹម សុវណ្ណបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖«មិន ទាន់ចំចំណុចរសើបទេពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់កាន់កាប់ដីធ្លី យូមកហើយគាត់សក្តិសមនឹងទទួលបានប្លង់កម្មសិទ្ធិនេះយូរយាណាស់មកហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែចាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ៩៣មកដល់ពេលនេះជិត២០ឆ្នាំហើយ។ គាត់កាន់កាប់ដីគាត់ទាំងព្រលឹងចុងសក់ដោយគ្មានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ។ នេះជាជំហានវិជ្ជមានមួយប៉ុន្តែដី ដែលមានទំនាស់ ចំពោះដីដែលបានរឹបអូសពីប្រជាពលរដ្ឋប្រហែលមួយលាននាក់នេះគឺមិន បានជំរុញឱ្យមានធ្វើកម្មសិទ្ធិនៅ ទីកន្លែងនោះទេហើយសូម្បីតែនៅទីក្រុងធំៗមួយចំនួនដែលមានប៉ះពាល់ ប្រជាពលរដ្ឋ មានអ្នកខ្លះគេមិនព្រមធ្វើបណ្ណកម្មសិទ្ធិឱ្យទៀតដោយសំឡឹងមើលឃើញ ថាដីកន្លែងហ្នឹងនឹងមានផលប្រយោជន៍ចំពោះអ្នកដែលមានអំណាច»។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏យល់ថាបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីដែលនៅតែកើតមាននិង កាន់តែរីកធំឡើងហើយបើមិនមានដំណោះស្រាយពិតប្រាកដទេនឹងបង្ខំ ឱ្យពលរដ្ឋធ្វើចំណាកស្រុកដោយសារគ្មានដីធ្លីហើយកាន់តែមាន បញ្ហាស្មុគស្មាញដោយសារពួកគេមិនមានលទ្ធភាពធ្វើការអ្វីក្រៅ ពីត្រូវប្រើកម្លាំងកាយ។លោក មឿន តុលា មន្រ្តីកម្មវិធីនៃមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍បានបញ្ជាក់ថា៖«បញ្ហា នេះគឺជាបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវពិចារណាមែនទែនហើយដោះស្រាយកុំយក បញ្ហានយោបាយដាក់មុខ គឺត្រូវដោះដោយឆន្ទៈពិតប្រាកដ កុំដោះស្រាយដោយសារប្រយោជន៍នយោបាយដោយសារជិតពេលបោះឆ្នោតដោយធ្វើ ការវាស់វែងហើយមិនមានដំណោះស្រាយពិតប្រាកដ។ បើមិនដោះស្រាយឱ្យបានស្រួលបួលទេគឺបញ្ហានៅបន្តកើតមានហើយប្រជាពលរដ្ឋនៅតែរងផលប៉ះពាល់បន្តទៀត»។ ជន រងគ្រោះពីការរំលោភបំពានដីធ្លីនិងសកម្មជនការពារដីធ្លីនិងព្រៃឈើ ត្រូវបានតុលាការចាប់ដាក់ពន្ធនាគានិងត្រូវកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាកងសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនបាញ់សម្លាប់ជាបន្តបន្ទាប់។ ដូចជាករណីលោកឈុត វុទ្ធី សកម្មជនការពារព្រៃឈើ កុមារី ហេង ចាន់ថាដែលមានអាយុ១៤ឆ្នាំត្រូវសម្លាប់ក្នុងខេត្តក្រចេះ លោកហង្ស សេរីឧត្តមអ្នកកាសែតស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើត្រូវសម្លាប់នៅខេត្ត រតនៈគីរីនិងលោកម៉ម សុណង់ដូត្រូវដាក់ពន្ធនាគាដោយសារបញ្ចេញទស្សនៈរឿងដីធ្លី។អង្គការ សហប្រជាជាតិបានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភលើនិន្នាការនៃប្រើប្រាស់រឿង រ៉ាវទាំងនេះជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ហើយនៅក្នុងអនុសាសន៍៨ចំណុចធំៗ នៃរបាយការណ៍លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌីអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីខែកញ្ញាបានស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលធានាថាកុំឱ្យសន្តិសុខ ក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចប្រើប្រាស់កម្លាំងសន្តិសុខធ្វើបាប សហគមន៍និងអ្នកតវ៉ាដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយការផ្តល់សម្បទានទាំងនោះ និងត្រូវមានដំណោះស្រាយឱ្យបានត្រឹមត្រូវដោយមិនត្រូវប្រើប្រាស់ ការបណ្តេញចេញជាជម្រើសចម្បងទេ៕
No comments:
Post a Comment