សាស្ដា ១០ -- Ecclesiastes 10

សាស្ដា ១០

Ecclesiastes 10

ផល​វិបាក​ នៃ​អំពើ​លេលា 

រុយ​ងាប់ ​ធ្វើ​អោយ​ខូច​ ប្រេង​ក្រអូប​ របស់​អ្នក​ធ្វើ​ទឹក​អប់​ យ៉ាង​ណា, 

អំពើ​លេលា ​តែ​បន្តិច ​ក៏​អាច​បង្ខូច​ ប្រាជ្ញា និង​កិត្តិយស​ យ៉ាង​នោះ​ដែរ។

ចិត្ត​ របស់​មនុស្ស​ មាន​ប្រាជ្ញា​ លំអៀង​ទៅ​រក​អ្វីៗ​ ដែល​ត្រឹម​ត្រូវ; 

រីឯ​ ចិត្ត​ របស់​មនុស្ស ​ល្ងីល្ងើ​វិញ លំអៀង​ទៅ​រក​អ្វីៗ ​ដែល​ខុស​ឆ្គង។

ពេល​មនុស្ស​ ល្ងីល្ងើ ​ដើរ​តាម​ផ្លូវ, 

ការ​វង្វេង​ស្មារតី ​របស់​គាត់ បង្ហាញ​អោយ​មនុស្សម្នា​ ទាំង​អស់ ​ឃើញ​ថា, 

គាត់ ​ពិត​ជា​ល្ងីល្ងើ​មែន។

ប្រសិន​បើ​ ចៅហ្វាយ​នាយ​ របស់​អ្នក​ ខឹង​នឹង​អ្នក, ​

កុំ​បោះ​បង់​ចោល​មុខងារ​ របស់​អ្នក​ឡើយ, 

ដ្បិត​ការ​ចេះ​ទប់​ចិត្ត អាច​ចៀស​វាង​ កំហុស​ដ៏​ធ្ងន់។

ខ្ញុំ ​ឃើញ​ការ​អាក្រក់​មួយ​ទៀត ​នៅ​លើ​ផែនដី,
គឺ​មេ​ដឹក​នាំ​ ក៏​អាច​ភ្លាត់​ដែរ។

ជួន​កាល​ មនុស្ស​ល្ងីល្ងើ​ ទទួល​តំណែង ​ដ៏​ខ្ពង់ខ្ពស់, 

ហើយ ​អ្នក​មាន ទទួល​តំណែង ​តូចតាច។

ខ្ញុំ ធ្លាប់​ឃើញ ​ទាសករ ​ជិះ​សេះ, 

តែ​មន្ត្រី​ខ្ពង់ខ្ពស់ ​បែរ​ជា​ដើរ​ជើង​ទទេ​ ដូច​ទាសករ​ ទៅ​វិញ។

អ្នក​ ជីក​រណ្ដៅ រមែង​ធ្លាក់​ទៅ​ ក្នុង​រណ្ដៅ​នោះ; 

រីឯ ​អ្នក ​ដែល​ទំលុះ​ជញ្ជាំង​ រមែង​ត្រូវ​ពស់​ចឹក។

អ្នក​ គាស់​ថ្ម ​រមែង​ត្រូវ​របួស, 

ហើយ ​អ្នក ​ពុស​អុស​ ក៏​ប្រឈម​មុខ​ នឹង​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដែរ។

ប្រសិន​បើ ​មិន​សំលៀង​ពូថៅ ​ដែល​មាន​មុខ​រឹល​ទេ, 

នោះ ​ត្រូវ​ប្រើ​កម្លាំង​ ជា​ច្រើន។ 

រីឯ ​ប្រាជ្ញា​វិញ​ តែងតែ​នាំ​អោយ​ សំរេច​ជោគជ័យ។

ប្រសិន​បើ ​គ្រូ​អាលម្ពាយ​ បណ្ដោយ​អោយ​ពស់​ចឹក,
តើ​ ការ​សូត្រ ​របៀន​ដាក់​ពស់​នោះ​ មាន​ប្រយោជន៍​អ្វី?

ពាក្យ​សំដី ​របស់​អ្នក​ប្រាជ្ញ រមែង ​ធ្វើ​អោយ​អ្នក​ដទៃ ​ពេញ​ចិត្ត,
តែ​ពាក្យ​សំដី ​របស់ ​មនុស្ស​ល្ងីល្ងើ ​រមែង ​បណ្ដាល​អោយ​ខ្លួន ​វិនាស។
មុន​ដំបូង​ ពាក្យ​សំដី ​របស់​គេ​ គ្រាន់​តែ​ល្ងីល្ងើ​ប៉ុណ្ណោះ,
លុះ​ដល់​ទី​បំផុត ​ក៏​ក្លាយ​ទៅ​ ជា​ការ​លេលា​ ដ៏​អាស្រូវ។
មនុស្ស​ល្ងីល្ងើ ​រមែង​ និយាយ ​មិន​ចេះ​ចប់​ មិន​ចេះ​ហើយ។

មនុស្ស​ មិន​អាច​ស្គាល់ ​ពី​អ្វីៗ ​ដែល​នឹង​កើត​មាន​ទេ,
ហើយ​ ក៏​គ្មាន​នរណា​ ប្រាប់​អោយ​គេ ​ដឹង​អំពី​ហេតុការណ៍
​ដែល​កើត​មាន ​ក្រោយ​ពេលគេ​ ស្លាប់​ដែរ។

កិច្ចការ​ របស់​មនុស្ស​ ល្ងីល្ងើ​ បណ្ដាល​អោយ​ខ្លួន​ ហត់នឿយ;
សូម្បី​ តែ​ផ្លូវ​ចូល ​ទៅ​កាន់​ទីក្រុង ក៏​គេ​ រក​មិន​ឃើញ​ដែរ។

ស្រុក​ណា​ មាន​កូន​ក្មេង ​សោយ​រាជ្យ,
ហើយ​ មាន​ពួក​មន្ត្រី ​គិត​តែ​ពី​ស៊ី​ផឹក​ តាំង​ពី​ព្រលឹម​,
ស្រុក​នោះ​ មុខ​ជា​វេទនា ពុំខាន។
រីឯ​ ស្រុក ​ដែល​មាន​អ្នកត្រកូល​ខ្ពស់ ​សោយ​រាជ្យ,
ហើយ​ មាន​មន្ត្រី​បរិភោគ ​តាម​ពេល​កំណត់,
គឺ​បរិភោគ ​អោយ​មាន​កម្លាំង, មិន​មែន ​អោយ​ស្រវឹង​ទេនោះ,
ស្រុក​នោះ ​ពិត​ជា​មាន​សុភមង្គល ​ពុំខាន។

មនុស្ស ​ខ្ជិល​ច្រអូស​ មុខ​ជា​ត្រូវ​ដំបូល​ផ្ទះ​ បាក់​សង្កត់​លើ,
ហើយ​ មនុស្ស​ខ្ជីខ្ជា​ ក៏​ត្រូវ​ភ្លៀង​ លិច​ផ្ទះ​ដែរ។

គេ ​តែងតែ​បរិភោគ ​ដើម្បី​លំហែ​កាយ;
រីឯ ​ស្រា ​រមែង​ធ្វើ​អោយ​ជីវិត ​បាន​សប្បាយ,
ហើយ​ ប្រាក់ ​ធ្វើ​អោយ​ បំណង​ទាំង​អស់​ បាន​សំរេច។

កុំ​ ដាក់​បណ្ដាសា​ស្ដេច ​អោយ​សោះ;
សូម្បី​តែ​ក្នុង​ចិត្ត ​ក៏​កុំ​ដាក់​បណ្ដាសា​ដែរ។
កុំ​ ដាក់​បណ្ដាសា​អ្នក​មាន ​អោយ​សោះ;
សូម្បី​តែ​ក្នុង​បន្ទប់​ដេក ​ក៏​កុំ​ដាក់​បណ្ដាសា​ដែរ,
ដ្បិត​បក្សាបក្សី ​ដែល​ហើរ​នៅ​លើ​មេឃ​
នឹង​នាំ​យក​ពាក្យ​សំដី ​របស់​អ្នក​ ទៅ​ថ្លែង​ប្រាប់​គេ​ ជា​មិន​ខាន។ 

As dead flies give perfume a bad smell,
    so a little folly outweighs wisdom and honor.
² The heart of the wise inclines to the right,
    but the heart of the fool to the left.
³ Even as fools walk along the road,
    they lack sense
    and show everyone how stupid they are.
⁴ If a ruler’s anger rises against you,
    do not leave your post;
    calmness can lay great offenses to rest.

⁵ There is an evil I have seen under the sun,
    the sort of error that arises from a ruler:
⁶ Fools are put in many high positions,
    while the rich occupy the low ones.
⁷ I have seen slaves on horseback,
    while princes go on foot like slaves.

⁸ Whoever digs a pit may fall into it;
    whoever breaks through a wall may be bitten by a snake.
⁹ Whoever quarries stones may be injured by them;
    whoever splits logs may be endangered by them.

¹⁰ If the ax is dull
    and its edge unsharpened,
more strength is needed,
    but skill will bring success.

¹¹ If a snake bites before it is charmed,
    the charmer receives no fee.

¹² Words from the mouth of the wise are gracious,
    but fools are consumed by their own lips.
¹³ At the beginning their words are folly;
    at the end they are wicked madness—
¹⁴     and fools multiply words.

No one knows what is coming—
    who can tell someone else what will happen after them?

¹⁵ The toil of fools wearies them;
    they do not know the way to town.

¹⁶ Woe to the land whose king was a servant^[a]
    and whose princes feast in the morning.
¹⁷ Blessed is the land whose king is of noble birth
    and whose princes eat at a proper time—
    for strength and not for drunkenness.

¹⁸ Through laziness, the rafters sag;
    because of idle hands, the house leaks.

¹⁹ A feast is made for laughter,
    wine makes life merry,
    and money is the answer for everything.

²⁰ Do not revile the king even in your thoughts,
    or curse the rich in your bedroom,
because a bird in the sky may carry your words,
    and a bird on the wing may report what you say.