រដ្ឋាភិបាលរលូត (by Um Hak)

រដ្ឋាភិបាលរលូត

ABORTED GOVERNMENT

ដោយ អ៊ុម​ហាក់ ថ្ងៃទី៧ តុលា ២០១៣

   ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងអ្វីគេហៅថាតំណាងរាស្រ្ត កាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៣

បានកន្លងផុតទៅជាងពីរខែមកហើយ។ មតិអន្តរជាតិជាពិសេសខាងពិភពលោកសេរីបាន

ឲ្យតម្លៃថា បានប្រព្រឹត្តទៅទៅដោយរលូនព្រោះមិនមានការបង្ហូរឈាមដូចពេលមុនៗ តែក៏

មិនមានប្រទេសណាមួយបានទទួលស្គាល់ថាបានប្រព្រឹត្តទៅដោយមានតម្លាភាព ដោយ

សេរី នឹងយុត្តិធម៌សោះឡើយ។

   មិនទាន់ទាំងបានរាប់សន្លឹកឆ្នោតរួចរាល់ផង គណបក្សធំជាងគេទាំងពីរបានប្រកាសថា

បក្សខ្លួនឈ្នះរៀងៗខ្លួន។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសលទ្ធផល

បណ្តោះអាសន្នតាមអ្វីដែលអ្នកនាំពាក្យរដ្ធាភិបាលបានប្រកាសរួចហើយថា បក្សប្រជាជន

ឈ្នះដោយបានទទួលអាសន:សភាចំនួន៦៨ រីឯបក្សសង្រ្គោះជាតិបានអាសន:តែ៥៥។

បក្សសង្រ្គោះជាតិប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននេះ ប្រមូលអ្នកគាំទ្របានរាប់សែន

នាក់ធ្វើបាតុកម្មទាមទារឲ្យរាប់សន្លឹកឆ្នោតនៅមណ្ឌលជាច្រើន។ ស្តេចខ្មែរស្រាប់តែនឹកភ្នក

ថាដល់ពេលឆែកសុខភាព ក៏បបួលស្តេចម៉ែទៅពិនិត្យព្រះរោគព្ធដ៏ក្រុងរាជគ្រឹស្តបាត់ទៅ។

ក្រុមប្រិក្សាធម្មនុញ្ញអនុញ្ញាតិឲ្យបើកប្រអប់(អ)សុវត្តិភាពមួយចំនួនតូចពិនិត្យសន្លឹកឆ្នោត

ឡើងវិញ។ ទោះជាបានឃើញច្បាស់ថាមានអំពើមិនប្រក្រតីមួយចំនួនយ៉ាងណាក៏ដោយក៏

ក្រុមប្រិក្សាធម្មនុញ្ញមិនអនុញ្ញាតិឲ្យបើកកញ្ចប់ដទៃទៀតតាមសេចក្តីសុំរបស់បក្សសង្រ្គោះ

ជាតិឡើយ ដោយអះអាងថាទោះជាបើកមើលទៀតក៏វាមិនអាចផ្លាស់ប្តូរលទ្ធផលការបោះ

ឆ្នោតឡើយ។ ក្រុមប្រិក្សាធម្មនុញ្ញសំរេចឲ្យគ.ជ.ប.ប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការ បិទផ្លូវតវ៉ា។

លទ្ធផលផ្លូវការវាដូចតែគ្នានឹងលទ្ធផល ដែលក្រសួងឃោសនាការបានប្រកាសតាំងតែរាប់

សន្លឹកឆ្នោតមិនទាន់ចប់ដដែល។ ស្តេចម៉ែ ស្តេចកូន ពិនិត្យព្រះសុខភាពចប់សព្វគ្រប់ ចាក

ចេញពីនគររាជគ្រឹស្ត យាងចូលព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយ:ដោយសុវត្ថិភាព។ បក្សសង្រ្គោះ

ជាតិនៅតែមិនព្រមទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតដដែល។ ស្តេចចេញព្រះរាជ

សារកោះហៅគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរទៅពិភក្សាគ្នានៅក្នុងវាំងក្រោមអធិតីភាពព្រះ

អង្គ។

 តាមរូបភាព បក្សសង្គ្រោះជាតិទំនងជាបានរៀបចំឯកសារភស្តុតាងមួយចំនួនដើមបីថ្វាយ

ស្តេចទតហើយមើលទៅព្រោះឃើញយួរកាបូបទៅជាមួយ។ មិនដឹងថាត្រូវសើចឬត្រូវយំ

ផងទេ ឯកសារទាំងនោះក្លាយទៅជា « អាចម៍ក្រសារ » នៅដេកតែក្នុងកាបូបនោះដដែល។

គណប្រតិភូទាំងពីរបក្សអង្គុយស៊ុបហើយ ស្តេចហូតក្រដាស់មួយសន្លឹកមកអានទាំងលំ

បាករកថាមិនត្រូវ ( សូមព្រះករុណាត្រាប្រណីផង ទូលបង្គំគ្មានបំណងប៉ះពាល់ព្រះចេស្តា

ដល់តិចតួចឡើយ។ ទូលបង្គំដឹងថាព្រះអង្គស្ទាត់ជំនាញភាសាបារាំង អង់គ្លេស៍ ឆេកូ តែ

ព្រះអង្គមិនមានឧិកាសអំណោយផលសិក្សាភាសាជាតិទេ )។ បន្ទាប់មកដូចជាមិនឃើញ

ស្តេចដឹកនាំអង្គប្រជុំដូចអ្នកផងប៉ាន់ស្មានទេ តែបែរជាឃើញទ្រង់លើកជើងពានពីរមកជូន

មូយជូនទៅលោកហ៊ុន-សែន ហើយមួយទៀតជូនទៅលោកសម-រ្ស៊ី អង្គប្រជុំក៏ចប់សព្វ

គ្រប់ ឯវំ កាលនោះទៅ។ ខ្ញុំស្មានថាស្តេចប្រទាន (ឲ្យ) កាដូលើកទឹកចិត្តដល់វរជនទាំង

ពីរខាងដែលសុខចិត្តមករួមប្រជុំពេលនោះ។ ដឹងអីថានោះជាលក្ខិតអញ្ជើញទៅរួមប្រជុំ

សភាលើកដំបូងថ្ងៃទី២៣កញ្ញា២០១៣ឯណោះសោះ ក្នុងកញ្ចប់នោះមានលិក្ខិត៦៨ ជូន

បក្សប្រជាជន នឹង៥៥ទៀតជូនបក្សសង្រ្គោះជាតិ មានឈ្មោះដូចដែលគណកម្មការរៀបចំ

ការបោះឆ្នោតគ.ជ.ប.បានប្រកាសជាផ្លូវការរួចមកហើយ។ តើមានអ្វីច្បាស់ជាងនេះទៀត?

។ ស្តេចខ្មែរបានទទួលស្គាល់លទ្ធផលការបោះឆ្នោតដែលគ.ជ.ប.បានប្រកាសជាផ្លូវការ

រួចស្រេចទៅហើយ។ បិទផ្លូវតវ៉ាម្តងទៀត។ វិបត្តិនៅតែបន្ត បើនឹងលើកមកបកស្រាយ

ពេលនេះ មិនដឹងជានឹងរកទីបញ្ចប់នៅទីណាឡើយ។ ទោះបីបក្សសង្រ្គោះជាតិថ្វាយដំណឹ

ងថានឹងមិនចូលរួមប្រជុំសភាលើកដំបូងនេះ នឹងសូមព្រះអង្គពន្យាពេលយ៉ាងណាក៏ដោយ

ក៏ម្ចាស់ផែនដីខ្មែរនៅតែស្តេចយាងទៅបើកសម័យប្រជុំនោះតាមតាមកំណត់ទុក ដោយ

ទ្រង់ព្រះតម្រិះថាគោរពតាមរដ្ធធម្មនុញ្ញមាត្រា៨២ដែលចែងថា « រដ្ធសភាបើកសម័យប្រជុំ

ដំបូង ហុកសិបថ្ងៃយ៉ាងយូរក្រោយពេលបោះឆ្នោតតាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ »

។ ដោយសារតែគោរពនូវមាត្រានេះ ព្រះអង្គបានទ្រង់យាងទៅធ្វើជាវេជ្ជបណ្ឌិតពន្លូតបាន

សភាមួយ ដែលជាសភារលូត ( អ្នកខ្លះដាក់នាមថាជាសភាចោរ សភាមិនគ្រប់ទឹក សភាអ

ធម្មនុញ្ញ ។ល។ )។ ដើមបីងាយស្រួលក្នុងការវិភាគទៅមុខខ្ញុំសូមអនុញ្ញាតិខ្ចីពាក្យ « រលូត »

នេះប្រើសិន។ សភានិតិកាលទី៥បានរលូតចេញមកហើយដោយមានតំណាងបក្សចំនួន

៦៨រូបទាំងអស់មកពីគណបក្សប្រជាជន ដោយស្នាព្រះហស្ថស្តេចខ្មែរ។ សភារលូតនេះក៏

បានពន្លូតបាននូវបេក្ខជននាយករដ្ធមន្រ្តីរលូតមួយនៅថ្ងៃដដែល។ បេក្ខជននាយករដ្ធមន្រ្តី

រលូតនោះ ទោះស្វាចុងឫស្សីក៏ដឹងថាជាបុរសខ្លាំងនៅឯព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយ: គឺថាអា

ដែងន្ហែក ន្ហែក គឺថាសម្តេចតេជាហ៊ុន-សែនហ្នឹងឯង។ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរទ្រង់ពុំបានបង្អែ

បង្អង់ឡើយ ចេញព្រះរាជក្រិត្យថ្ងៃដដែល តែងតាំងលោកហ៊ុន-សែនជានាយករដ្ធមន្រ្តីឲ្យ

លោករៀបចំអាដែងន្ហែក ន្ហែក គណរដ្ធមន្រ្តី ដើមបីន្ហែក ន្ហែក ដាក់ថ្វាយសុំអាដែងសេចក្តី

យល់ព្រមពីព្រះអង្គ។ រហ័សដូចរន្ទះ អ្វីៗក៏បានសម្រេចដូចបំណង អាដែងន្ហែក ន្ហែក ព្រះ

រាជក្រិត្យតែងតាំងសមាសភាពគណរដ្ធមន្រ្តីទាំងមូល គឺថាបានរបូតរលូតនាថ្ងៃដដែលគឺ

ថាថ្ងៃ២៣កញ្ញាឆ្នាំ២០១៣។ អ្វីៗទាំងអស់រលូតចេញមកយ៉ាងរលូនប្រៀបបានទេពនិម្មិត។

អាដែងន្ហែក ន្ហែក អង្គប្រជុំលើកទីមួយនៃគឺថាគណរដ្ធមន្រ្តីក៏បានរលូតទៅនៅឯវិមានសន្កិ

ភាពថ្ងៃ២៤កញ្ញាឆ្នាំ២០១៣យ៉ាងរលូនផងដែរ។ គួររំលឹកផងដែរថាទាំងនៅឯវិមានសភា

ទាំងនៅឯវិមានសន្តិភាព ទាំងថ្ងៃ២៣ទាំងថ្ងៃ២៤កញ្ញាឆ្នាំ២០១៣ គេឃើញតែបរិយាកាស

ស្រងេះស្រងោចហាក់ដូចជាគេទៅរួមប្រជុំបុណ្យឈាបនកិច្ចបុគ្គលជាទីគោរពស្រឡាញ់

មិនសមជាអង្គប្រជុំអបអរសាទរជ័យជំនះទាល់តែសោះ។ ទាំងអស់គ្នាមានទឹកមុខមាំគ្មាន

នរណាញញឹមទាល់តែសោះ។ ហេតុអ្វី?។

   ណ្ហើយវិលត្រឡប់ទៅរឿងបោះឆ្នោតសកលជ្រើសតាំងអ្វីដែលគេហៅថាតំណាងរាស្រ្ត

អាណត្តិទី៥  ក្រោយថ្ងៃបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨កក្កដាឆ្នាំ២០១៣ល្បងមើល។ អ្វីដែលបានកើត

ឡើងមិនជាខុសឆ្ងាយអំពីអ្វីដែលបានរៀបរាប់ខាងដើមនោះឡើយ។ ជុំវិញរឿងបោះឆ្នោត

លើកនេះ បណ្ឌិតច្បាប់ទាំងឡាយហាក់មានយោបល់ផ្លែកៗពីគ្នា ជាហេតុនាំឲ្យអ្នកតាម

ដានវង្វេងវង្វាន់។ សូមបណ្ឌិតទាំងឡាយអភ័យទោសផង ខ្ញុំមិនដឹងថាច្បាប់គេសរសេរ

នឹងអក្សរអ្វីទេ តែក្នុងរឿងបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥នេះ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថាបណ្ឌិតច្បាប់ដែល

លេចធ្លោនៅស្រុកខ្មែរអាចបំបែកបានជាបីក្រុម។ បណ្ឌិតពីរក្រុមហាក់ត្រិមតែដើរតួជាមេ

ធាវីការពារក្តីឲ្យគណបក្សដែលមានបេក្ខជនបានជាប់ឆ្នោតតែប៉ុននោះ។ មួយក្រុមអះអាង

ថាទាល់តែមានតំណាងរាស្រ្តយ៉ាងតិចចំនួន១២០នាក់ទៅរួមប្រជុំលើកទីមួយនោះទើបស

ភានោះស្របច្បាប់ យោងតាមមាត្រានេះនៃច្បាប់នោះ។ល។ ក្រុមនេះមើលទៅដូចជាមេធា

វីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ។ មួយក្រុមទៀតថាមិនចាំបាច់មានវត្តមានតំណាងរាស្រ្តដល់ទៅ

១២០នាក់មករួមប្រជុំក៏វាស្របច្បាប់ដែរឲ្យតែមានសមាជិក៥០%បូកមួយរួមហើយមាន

ស្តេចមកបើកសម័យប្រជុំ។ល។ ក្រុមនេះដូចជាដើរតួជាមេធាវិគណបក្សប្រជាជន។ ក្រុម

មួយទៀតស្តីបន្ទោសថាបក្សទាំងពីរគឺបក្សបជាជន នឹងបក្សសង្រ្គោះជាតិមិនទាន់មានចំ

ណាស់នយោបាយ មិនចេះចរចាគ្នា មិនចេះដាក់របៀបវារ:ឲ្យបានច្រើននឹងចរចាគ្នា ថាបើ

និយាយគ្នារឿងណាមួយមិនកើត និយាយគ្នារឿងផ្សេងវិញទៅ។ល។ ជាការពិតគណបក្ស

សង្រ្គោះជាតិមិនបានដាក់របៀបវារ:មែន តែបើរាប់សំណើរចរចាម្តងមួយៗនោះ បញ្ជីរឿងក៏

មិនជាខ្លី រីឯប្រតិកម្មពីបក្សម្ខាងទៀតក៏មិនមានអ្វីគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលដែរ។ ខុសពីអ្នកច្បាប់ ខ្ញុំ

សូមអនុញ្ញាតិលើកយកព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃ២៣កញ្ញាឆ្នាំ២០១៣ នឹងផលវិបាករបស់វាមកពិភ

ក្សាតាមបែបគណិតសាស្រ្ត នឹងវិទ្យាសាស្រ្តកំរិតបថមសិក្សា ក្រែងងាយយល់។

   ផ្អែកលើគ្រឹះដ៏រឹងមាំថា១- រដ្ធធម្មនុញ្ញជាច្បាប់កំពូល២- ច្បាប់ដទៃឯណាដែលមិនស្រប

នឹងរដ្ធធម្មនុញ្ញត្រូវទុកជាមោឃ: ខ្ញុំអាចបកស្រាយដូចតទៅ។ សន្មត់ថាសភាអាណត្តិទី៥

នោះវាស្របច្បាប់ទៅចុះព្រោះព្រះមហាក្សត្របានយាងទៅបើកសម័យប្រជុំលើកដំបូង។

សភារលូតនោះមានសមាជិកទាំងមូល១២៣នាក់។ មាត្រា៨៨នៃរដ្ធធម្មនុញ្ញចែងថា

«  ការប្រជុំរដ្ធសភានឹងយកជាការបាន លុះត្រាតែមានកូរ៉ុមប្រាំពីរភាគដប់ នៃសមាជិក

រដ្ធសភាទាំងមូល »​ ។ ប្រាំពីរភាគដប់នៃ១២៣រូបគឺ ៨៦.១រូប មិនមែន៦៨រូបទេ។ ដូចនេះ

អ្វីៗដែលកើតមានឡើងបន្ទាប់ពីស្តេចខ្មែរចាកចេញពីវិមានសភាមក គ្មានអ្វីស្របនឹងមាត្រា

៨៨នៃរដ្ធធម្មនុញ្ញសោះទេ អីចឹងត្រូវតែទុកជាមោឃ:ទាំងអស់។ គេបានបោះឆ្នោតជ្រើស

រើសបានប្រធានសភាមោឃ: បានអនុប្រធានមោឃ: បានគណកម្មការអចិន្រ្តៃយមោឃ:

នឹងបានវិន័យផ្ទៃក្នុងមោឃ:ផងដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត លោកប្រធានសភាមោឃ:

ដោយមានឯកភាពពីអនុប្រធានមោឃ:ផង បានស្នើបេក្ខភាពនាយករដ្ធមន្រ្តីមោឃ:ដាក់

ថ្វាយព្រះមហាក្សត្រចាត់តាំង។ នាយករដ្ធមន្រ្តីមោឃ:ពន្លូតបានគណរដ្ធមន្រ្តីមោឃ:។ល។

នឹង។ល។ ជាអវសានទាំងនិតិបញ្ញត្តិតាំងនិតិប្រតិបត្តិក្លាយទៅជាអង្គការមោឃ:ទាំងអស់

គឺជាអង្គការខ្យល់។ បើលោកហ៊ុន-សែននឹងបក្សប្រជាជនមិនអៀនខ្មាស់មានះចាប់ផ្តើម

គ្រប់គ្រងប្រទេសដោយយកលេសទាំងទទឹងទឹសថាខ្លួនឈ្នះឆ្នោតនោះ ខ្ញុំយល់ថាអស់

លោកបានធ្វើរដ្ធប្រហាររដ្ធធម្មនុញ្ញដោយប្រើកម្លាំងអាវុធហើយ។ អស់លោក ជាពិសេស

លោកហ៊ុន-សែនតែម្តង អស់លោកជ្រាបទេថាអស់លោកកំពុងលេងភ្លើង? អ្នកលេងភ្លើង

គេចមិនរួចពីការរលាកឡើយ បើមិនធ្ងន់ក៏ស្រាលដែរ។ អស់លោកជ្រាបទេថាអស់លោក

កំពុងប្រឆាំងឆន្ទ:ប្រជាពលរដ្ធខ្មែរជាងមួយចំហៀងនគរ? ទោះបីមិនចង់បង្រៀនក្រពើឲ្យ

ហែលទឹកយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំសុំអនុញ្ញាតិអញ្ជើញអស់លោកងាកទៅមើលទំព័រប្រវត្តិ

សាស្រ្តមួយនៃប្រទេសប៉ូឡូញ ( POLAND ) នាសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ចុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ

១៩៨០។ និយាយឲ្យខ្លីទៅគឺនៅប្រទេសប៉ូឡូញកាលនោះមានចលនាអហឹង្សារើបម្រាស

ចេញពីការជិះជាន់ផ្តាច់ការនៃរបបកុម្មុយនិស្ត ដឹកនាំដោយប្រធានសហជីពកម្មករម្នាក់

ឈ្មោះ ឡេឆ វ៉ាឡេសា​ (​​ LECH WALESA ) ជាជាងភ្លើងអគ្គីសនីនៅកំពង់ផែរសាងសង់

នាវា។ ឧិកាសមួយនោះសម្តេចព្រះសង្ឃរាជកាតូលិកក្រុងវ៉ាទីកង់ព្រះនាម ជន ផលទី២

( JOHN PAUL II  ) ដែលមានសញ្ជាតិប៉ូឡូញដែរនោះ ទ្រង់បានយាងទៅទស្សនាស្រុក

កំណើតរបស់ព្រះអង្គបានជួបនឹងលោក ឡេឆ វ៉ាឡេសា។ គ្រានោះទ្រង់បានផ្តាំលោក

ឡេឆ វ៉ាឡេសាមានន័យជាអាទិ៍ថា « មិនមានអាវុធឯណាក្នុងលោកនេះដែលអាច

យកជ័យជំនះលើក្តីសម្រេចចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ធបានឡើយ​​ »។ ក្រោយនោះបន្តិច

សហភាពសូវៀតរលំទៅ ទាញទាំងបក្សកុម្មុយនិស្តប៉ូឡូញទៅជាមួយផង។ ប្រទេសប៉ូឡូ

ញរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយសេរី លោកវ៉ា ឡេសាបានជាប់ជាប្រធានាធិបតីបានមួយអា

ណត្តិ៕

កំណត់សំគាល់:​ រដ្ធាភិបាលរលូតរបស់លោកហ៊ុន-សែនបានត្រូវប្រទេសយួនអបអរសា

ទរទទួលស្គាល់មុនគេ។ គ្មានអ្វីគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេពីព្រោះផលប្រយោជន៍របស់យួនដែល

ចំរាញ់យកបានពីស្រុកខ្មែរធំធេងណាស់តាមរយ:បក្សកុម្មុយនិស្តខ្មែរអាយ៉ងវានេះ។

បន្ទាប់មកចិនក៏បានអបអរសាទរបន្ទាប់មកដែរព្រោះចិនឈរលំដាប់លេខពីរដែរក្នុងការ

ចំរាញ់យកចំណេញពីខ្មែរ។ ប្រទេសដែលនឹងអាចទទួលស្គាល់រដ្ធាភិបាលរលូតនេះតទៅ

ថ្ងៃមុខវានឹងមកតាមតែលំដាប់លំដោយនៃផលប្រយោជន៍របស់គេតែប៉ុននោះ កុំឆ្ងល់។

ស្វាគមន៍ការរិះគន់គ្រប់យ៉ាង៕

អ៊ុម-ហាក់     ៨តុលាឆ្នាំ២០១៣