កម្ពុជា-ចិន ទំនាក់ទំនងដល់កម្រិតកំពូលមួយ
សៅរ៍ 31 មីនា 2012
ដោយ ប៉ែន បូណា
RFI
នៅពេលដែលចិននិង សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងដណ្តើមឥទ្ធិពលគ្នានៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និយាយជារួម និងតំបន់អាស៊ីប៉ែកអាគ្នេយ៍និយាយដោយឡែក ទីក្រុងប៉េកាំងត្រូវការចាំបាច់សម្ពន្ធ័មិត្តជិតស្និទ្ធដូចជា កម្ពុជា ខណៈដែលសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនជាពិសេសវៀតណាម និងហ្វីលីពីនជាដើមមាននិន្នាការទៅរកសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដូច្នេះ ការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពនៃឥទ្ធិពលមហាអំណាចនៅក្នុងតំបន់គឺជារឿង សំខាន់មួយ។ ប៉ុន្តែគេគួរចងចាំថា ការប្រកាន់នយោបាយផ្កាប់មុខទៅរកម្ខាងៗមិនមែនជានយោបាយដ៏ឆ្លាតវៃ នោះឡើយ។លោក ហ៊ូ ជិនតាវ ( Hu Jintao ) ប្រធានាធិបតីចិនកំពុងតែបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការរយៈពេល៤ថ្ងៃនៅកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៣០ខែមីនា ដល់ថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២នេះ។វត្តមានជាលើកទី១របស់មេដឹកនាំកំពូលបំផុតនៃមហាយក្សចិនលើទឹកដីកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលជាងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះបានកើតឡើងជួនចំពេលដែលកម្ពុជាកំពុងតែរៀបចំជំនួបកំពូលអាស៊ានក្នុងឋានៈជាប្រធានប្តូរវេននៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីប៉ែកអាគ្នេយ៍។ ទស្សនកិច្ចនេះត្រូវគេមើលឃើញថា បានផ្តល់រូបភាពនៃទំនាក់ទំនងកម្រិតកំពូលមួយរវាងទីក្រុងប៉េកាំង និងភ្នំពេញដែលមេដឹកនាំទាំងពីរតែងចង់បាន។
ចិននិងកម្ពុជាបាននិងកំពុងពូនជ្រំចំណងទាក់ទងរបស់ខ្លួនឲ្យឈានដល់កម្រិតកំពូលមួយ។ នេះជាពាក្យដែលគេធ្លាប់បានលឺជាញឹកញាប់ចេញពីបបូរមាត់របស់មេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរ។ ក្តីប្រាថ្នានេះហាក់បានសម្រេចហើយតាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជារបស់មេដឹកនាំកំពូលបំផុតនៃទីក្រុងប៉េកាំង គឺលោកប្រធានាធិបតី ហ៊ូ ជិនតាវ។
វត្តមានរបស់លោក ហ៊ូ នៅកម្ពុជានាពេលនេះប្រហែលជាមិនមែនជារឿងចៃដន្យឡើយ។ មិនចៃដន្យដោយហេតុថា ម្យ៉ាង ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបានកើតឡើងចំពេលដែលកម្ពុជាកំពុងធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន ជាពិសេសចំថ្ងៃដែលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបានចាប់ផ្តើមឡើងតែម្តង។ និងម្យ៉ាងទៀត នេះជាដំណើរទស្សនកិច្ចចុងក្រោយសម្រាប់លោក ហ៊ូ ជិនតាវ មុនពេលដែលលោកត្រូវចាកចេញពីតំណែងមេដឹកនាំកំពូលនៃមហាយក្សចិននាខែតុលាខាងមុខនេះ។ នៅក្នុងបរិបទនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ូ ជិនតាវ នៅកម្ពុជានាពេលនេះពិតជាមានអត្ថន័យធំធេងមួយដែលបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងចាក់ទឹកមិនលិចរវាងភ្នំពេញនិងប៉េកាំង។ អ្វីដែលគេអាចកត់សម្គាល់បានជាបឋមបំផុតនោះគឺ ខុសពីជំនួបកំពូលនៅវៀតណាម និងនៅឥណ្ឌូនេស៊ី កាលពីដំបូងឡើយ ប្រធានបទស្តីពីជម្លោះក្នុងដែនសមុទ្រចិនប៉ែកខាងត្បូងគ្មានឡើយនៅក្នុងរបៀបវារៈនៃជំនួបកំពូលអាស៊ាននៅភ្នំពេញ(មុនការមកដល់របស់លោក ហ៊ូ ជិនតាវ)។
អវត្តមាននៃរបៀបវារៈដ៏រសើបមួយនេះបានបង្ហាញឲ្យឃើញពីជំហររបស់កម្ពុជាដែលស្របទៅនឹងការចង់បានរបស់ចិន។ ប៉ុន្តែ ទីបំផុតទៅ ទីក្រុងប៉េកាំងបានសុខចិត្តផ្តល់សិទ្ធិឲ្យអាស៊ានជាអ្នកសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងពីព្រោះទោះជាគ្មានរបៀបវារៈផ្លូវការក៏ដោយ ក៏បញ្ហានេះគង់តែត្រូវគេលើកមកនិយាយក្នុងអង្គប្រជុំតែដដែលទេ។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រធានអាស៊ាននៅពេលនេះគឺជាប្រទេសកម្ពុជាដែលចិនទុកចិត្តបំផុត។
ងាកទៅមើលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខាងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគនៃប្រទេសទាំងពីរវិញក៏កំពុងបាញ់ព្រួញឡើងលើយ៉ាងលឿនណាស់ដែរ។ ជាក់ស្តែង ទំហំនៃពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងកម្ពុជា បានកើនពី ២២៤ លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០០០រហូតដល់ជិត ២.៥០០ លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០១១ពោលគឺកើន១១ដងក្នុងអំឡុងមួយទសវត្សរ៍។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១១ ក្រុមហ៊ុនចិនដែលចូលមកបណ្ដាក់ទុននៅកម្ពុជាមានចំនួន៣៧១ ក្រុមហ៊ុន ដែលមានសាច់ប្រាក់វិនិយោគជិត៩ ០០០លានដុល្លារអាមេរិក ផ្ដោតលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ វារីអគ្គិសនី កសិកម្ម រ៉ែ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវជាដើម។ ទាំងនេះគឺជាផ្លែផ្កានៃចំណងទាក់ទងយ៉ាងស្អិតល្មួតរវាងកម្ពុជាចិនដែលតែងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកគ្រប់កាលៈទេសៈ។
កិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនទៀតនឹងត្រូវចុះហត្ថលេខាក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ូ ជិនតាវ នៅពេលនេះ។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពេញចិត្តជាងគេ គឺជំនួយរបស់ចិនមិនដែលភ្ជាប់ដោយលក្ខខណ្ឌសាំញ៉ាំដូចជាជំនួយមកពីបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួននោះឡើយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភពីព្រោះថា នៅលើលោកនេះ ប្រហែលជាគ្មានឡើយជំនួយឥតចំណង។ នេះក៏ជាទស្សនទានមួយដែលកម្ពុជាគួរពិចារណា។
ក្រៅពីផលប្រយោជន៍ទ្វេភាគី ទំនាក់ទំនងចាក់ទឹកមិនលិចរវាងកម្ពុជាចិនក៏ត្រូវគេមើលឃើញថា កំពុងតែស្ថិតក្នុងបរិបទនៃនយោបាយក្នុងតំបន់ និងពិភពលោកផងដែរ។ នៅពេលដែលចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងដណ្តើមឥទ្ធិពលគ្នានៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និយាយជារួម និងតំបន់អាស៊ីប៉ែកអាគ្នេយ៍និយាយដោយឡែក ទីក្រុងប៉េកាំងត្រូវការចាំបាច់សម្ពន្ធ័មិត្តជិតស្និទ្ធដូចជាកម្ពុជា ខណៈដែលសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនជាពិសេសវៀតណាម និងហ្វីលីពីនជាដើមមាននិន្នាការទៅរកសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដូច្នេះ ការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពនៃឥទ្ធិពលមហាអំណាចនៅក្នុងតំបន់គឺជារឿងសំខាន់មួយ។ ប៉ុន្តែគេគួរចងចាំថា ការប្រកាន់នយោបាយផ្កាប់មុខទៅរកម្ខាងៗមិនមែនជានយោបាយដ៏ឆ្លាតវៃនោះឡើយ។
No comments:
Post a Comment