Sunday, May 13, 2012

In celebration of WISDOM -- សុភាសិត ៣០





សុភាសិត ​របស់​លោក​អេគើរ

នេះ​ជា​ពាក្យ​ទូន្មាន​ របស់​លោក​អេគើរ, 
ជា​កូន ​របស់​លោក​យ៉ាកេ,
គឺ​ សេចក្ដី ​ដែល​លោក​ថ្លែង​ ទៅ​កាន់
លោក​អ៊ីធាល និង​លោក​យូកាល៖

«មែន​ហើយ, ខ្ញុំ​ជា​មនុស្ស​ល្ងង់​ជាង​គេ​ទាំង​អស់។
ខ្ញុំ​គ្មាន​តម្រិះ​ ខាង​លោកីយ៍​នេះ​ទេ។
ខ្ញុំ​មិន​បាន​រៀន​ អំពី​ប្រាជ្ញា​ទេ,
តែ​ខ្ញុំ​ស្គាល់​វិជ្ជា ​ស្ដី​អំពី ​ព្រះ​ដ៏វិសុទ្ធ។
តើ​ មាន​នរណា​ បាន​ឡើង ​ទៅ​ស្ថាន​បរមសុខ ​រួច​ចុះ​មក​វិញ?
តើ​ មាន​នរណា ​ក្ដាប់​ខ្យល់​ ក្នុង​បាត​ដៃ​ របស់​ខ្លួន?
តើ​ មាន​នរណា​ ខ្ចប់​ទឹក​ដាក់ក្នុង​អាវ ​របស់​ខ្លួន?
តើ​ មាន​នរណា​ បាន​កំរិត​ព្រំ​ផែនដី?
អ្នក​នោះ ​ឈ្មោះ​អ្វី?
កូន​ របស់​គាត់ ​ឈ្មោះ​អ្វី?
បើ​អ្នក​ដឹង. ​សូម​ប្រាប់​ខ្ញុំ​ផង!

«ព្រះបន្ទូល​ ទាំង​ប៉ុន្មាន​ របស់​ព្រះជាម្ចាស់​  
គួរ​អោយ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត,
ព្រះអង្គ​ ជា​ខែល​ការពារ ​អស់​អ្នក 
 ​ដែល​មក​ជ្រក​កោន​ នឹង​ព្រះអង្គ។
កុំ​យក​អ្វី ​មក​បន្ថែម ​ពី​លើ​ព្រះបន្ទូល ​របស់​ព្រះអង្គ​ឡើយ,
ក្រែង​លោ​ ព្រះអង្គ ​ស្ដី​បន្ទោស​ថា អ្នក​ជា​មនុស្ស​កុហក។

«ព្រះអម្ចាស់អើយ! ទូលបង្គំ
ទូល​សូម​សេចក្ដី​ពីរ​យ៉ាង ​ពី​ព្រះអង្គ,
សូម​ប្រោស​ប្រទាន​តាម​សំណូម​ពរ
របស់​ទូលបង្គំ មុន​ពេល​ទូលបង្គំ​ស្លាប់។
សូម​កុំ​បណ្ដោយ​អោយ​ ទូលបង្គំ​ 
ចេះ​ពោល​ពាក្យ​កុហក​បោក​ប្រាស់។
សូម​កុំ​អោយ​ទូលបង្គំ​ក្រ​ពេក ឬ​ក៏​មាន​ពេក​ដែរ,
គឺ​ សូម​ប្រទាន​អោយ​ទូលបង្គំ ​មាន​អាហារ​បរិភោគ​គ្រប់​គ្រាន់ 
​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​បានហើយ។ 
ប្រសិន​បើ ​ទូលបង្គំ​មាន​ទ្រព្យ​ច្រើន​ពេក 
ក្រែង​លោ​ទូលបង្គំ​ វង្វេង ​ឆ្ងាយ​ ពី​ព្រះអង្គ​ដោយ​ពោល​ថា
តើ​ព្រះអម្ចាស់​ជា​នរណា?”
ឬ​ បើ​ទូលបង្គំ​ក្រ​ពេក, ​ទូលបង្គំ​បែរ​ជា​លួច​គេ,
ហើយ ​បង្អាប់​ព្រះនាម​ព្រះ​ របស់​ទូលបង្គំ។

«កុំ​មួល​បង្កាច់​ អ្នក​បំរើ ​ប្រាប់​ចៅហ្វាយ​ឡើយ
ក្រែង​លោ​ អ្នក​បំរើ​នោះ​ ដាក់​បណ្ដាសា​អ្នក,
ហើយ​ អ្នក​ត្រូវ​ទទួល​ទោស។

«ជន​ប្រភេទ​ខ្លះ​ ដាក់​បណ្ដាសា​ឪពុក, 
ហើយ​មិន​ដែល​ដឹង​គុណ​ម្ដាយ​ទេ។
ជន​ប្រភេទ​ខ្លះ​ស្មាន​ថា ខ្លួន​ជា​មនុស្ស​បរិសុទ្ធ, 
ក៏​ប៉ុន្តែ គេ​មិន​ដែល​ជំរះ​ អំពើ​សៅហ្មង​ចេញ​ពី​ខ្លួន​ឡើយ។
ជន​ប្រភេទ​ខ្លះ​ វាយឫក​ខ្ពស់, ហើយ​មើលងាយ​អ្នក​ដទៃ។
ជន​ប្រភេទ​ខ្លះ ​មាន​ធ្មេញ​មុត​ដូច​ដាវ, ថ្គាម​ដូច​កាំបិត
គេ​ប្រុង​តែ​ត្របាក់ ​លេប​មនុស្ស​ទុគ៌ត​ 
អោយ​វិនាស​សូន្យ​ពី​ផែនដី, 
ហើយ​លុប​បំបាត់​ មនុស្ស​ក្រីក្រ​ 
អោយ​អស់​ពី​ចំណោម​មនុស្ស​លោក។

ឈ្លើង​ មាន​កូន​ពីរ ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា សុំ!, សុំ!

«មាន​ការ ​បី​បួន​យ៉ាង​ ដែល​មិន​ចេះ​ស្កប់ និង​មិន​ចេះ​ឆ្អែតឆ្អន់,
គឺ​ ស្ថាន​មច្ចុរាជ, ស្ត្រី​អារ, ដី​ហួតហែង, 
និង​ភ្លើង​ដែល​ឆេះ​មិន​ចេះ​អស់​មិន​ចេះ​ហើយ។

«អ្នក​ណា​មើលងាយ​ឪពុក, ហើយ​ មិន​ស្ដាប់​បង្គាប់​ម្ដាយ​ទេ, 
អ្នក​នោះ​ នឹង​ត្រូវ​ក្អែក​នៅ​ទឹក​ជ្រោះ​ចោះ​ភ្នែក, 
ហើយ​ត្រូវ​ត្មាត​ស៊ី​សាច់។

មាន​រឿង ​បី​បួន​យ៉ាង ហួស​ពី​សមត្ថភាព​ដែល​ខ្ញុំ​អាច​យល់​បាន,  
គឺ​ ផ្លូវ​ដែល​ត្មាត​ ហើរ​លើ​មេឃ, 
ផ្លូវ​ដែល​សត្វ​ពស់​ លូន​លើ​ថ្ម, 
ផ្លូវ​សំពៅ​ នៅ​កណ្ដាល​សមុទ្រ,  
និង​ ផ្លូវ​ដែល​នាំ​អោយ​បុរស​ ទៅ​រក​ស្រី​ក្រមុំ។


«ស្ត្រី​ ផិត​ក្បត់ តែងតែ​ប្រព្រឹត្ត​ដូច​ត​ទៅ​នេះ, 
គឺ​នាង​បរិភោគ​ រួច​ជូត​មាត់, ទាំង​ពោល​ថា 
ខ្ញុំ​មិន​បាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​អាក្រក់​អ្វី​ទេ។

«មាន​រឿង​ បី​បួន​យ៉ាង ​ដែល​ធ្វើ​អោយ​ក្រឡាប់​ផែនដី, 
ព្រោះ​ផែនដី​ទ្រាំ​ពុំ​បាន, 
 គឺ​ មនុស្ស​ខ្ញុំ​គេ​ ឡើង​សោយ​រាជ្យ, 
មនុស្ស​ខ្លៅ ​មាន​អាហារ​បរិបូណ៌,
ស្ត្រី​ចិត្ត​អាក្រក់ ​មាន​ប្ដី និង​អ្នក​បំរើ​យក​ប្ដី​របស់​ចៅហ្វាយ​ស្រី។

«មាន​សត្វ​បួន​យ៉ាង ដែល​តូច​ជាង​គេ​នៅ​លើ​ផែនដី,
តែ​ជា​សត្វ​មាន​ប្រាជ្ញា​វាងវៃ គឺ៖
ស្រមោច ​ជា​សត្វ​ដែល​គ្មាន​កម្លាំង,
តែ​ចេះ​ប្រមូល ​អាហារ​គរ​ទុក ​នៅ​រដូវ​ក្ដៅ។
ទន្សាយ​ ជា​សត្វ​ខ្សោយ, តែ​ចេះ​ធ្វើ​រូង ​នៅ​ក្រោម​ផ្ទាំង​ថ្ម។
កណ្ដូប​ ជា​សត្វ​គ្មាន​ស្ដេច, តែ​ចេះ​លើក​គ្នា​ជា​ក្រុម​ជា​ពួក,
ដូច​កងទ័ព ដ៏​មាន​របៀប​រៀប​រយ។
ជីងចក់​ ជា​សត្វ​ដែល​គេ​អាច​ចាប់​បាន​នឹង​ដៃ,
តែ​ចេះ​ជ្រៀត​ចូល ​ទៅ​នៅ​ក្នុង​វាំង ​របស់​ស្ដេច។

«មាន​សត្វ​លោក​បី​បួន​ប្រភេទ ដែល​មាន​ដំណើរ​យ៉ាង​សង្ហា​
គួរ​អោយ​គយគន់ គឺ៖
សិង្ហ​ ជា​សត្វ​ដ៏​អង់អាច ដែល​មិន​ចេះ​រា​ថយ​នៅ​មុខ​អ្វី​សោះ​ឡើយ 
មាន់​ជល់​ដែល​អួត​ដាក់​គ្នា ពពែ​ឈ្មោល 
និង​ស្ដេច​ដែល​យាត្រា​នៅ​មុខ​កងទ័ព។

«បើ​អ្នក​ភ្ញាក់​ស្មារតី​ដឹង​ថា ខ្លួន​ជា​មនុស្ស​ល្ងង់​ចង់​លើក​ខ្លួន,
ចូរ​ ទប់​មាត់​តាំង​ពី​ពេល​នេះ​ទៅ។
បើ​អ្នក​ចំរាញ់​ទឹក​ដោះ​គោ, 
អ្នក​នឹង​បាន​ខ្លាញ់​ទឹក​ដោះ។  
បើ​វាយ​ច្រមុះ​នឹង​ចេញ​ឈាម, 
ហើយ​បើ​បញ្ឆេះ​កំហឹង​នឹង​បង្ក​ជំលោះ។»



No comments: