គណបក្ស ស្រីលើកជើង ភ័យខ្លួនឬ?

វិចារណកថា ៖ អ្នកនយោបាយ ប្រឆាំងកំពុងយក អាមេរិកធ្វើជាបង្អែក?

Wednesday, 25 July 2012
ដោយ ៖ ជ័យ តារា
DAP-News

ក្រោយពេលរួមគ្នា បង្កើតជាចលនា ប្រជាធិបតេយ្យសង្គ្រោះជាតិរួចមក មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ គណបក្សសមរង្ស៊ី និង គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានឱ្យដឹងថា ពួកគេគ្រោងជួប ជាមួយសមាជិក សភានិងមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួង ការ បរ ទេសអាមេរិកនៅដើមខែសីហាខាងមុខ។ ការគ្រោង ទៅជួបសមាជិកសភានិង មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួង ការ បរ ទេសអាមេរិកនោះ គឺដើម្បីពិភាក្សា អំពីការបោះឆ្នោតដោយសេរីត្រឹមត្រូវ យុត្ដិធម៌ និងការវិលត្រឡប់ របស់ លោកសម រង្ស៊ី មេ ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង មកចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខ។ ក៏ប៉ុន្ដែ ក្រុម អ្នកវិភាគស្ថានការណ៍នយោបាយមួយចំនួនបានវាយតម្លៃថា ការដែលក្រុមអ្នក នយោបាយ ប្រឆាំង ព្យាយាម យកសហរដ្ឋអាមេរិកធ្វើជាបង្អែក មិនប្រាកដថា អាចទទួល បានលទ្ធផល តាមការគ្រោងទុកនោះទេ។ ជាមួយគ្នានេះក្រុមអ្នកនយោបាយ ប្រឆាំងជា ពិសេស មេដឹកនាំគណបក្សសមរង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស គួរពិនិត្យមើលមេរៀន ប្រវត្ដិសាស្ដ្រនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែររបស់លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ដែលទីបំផុត ត្រូវ សហរដ្ឋអាមេរិកបោះបង់ចោលនៅដើមខែមេសាឆ្នាំ១៩៧៥។


ថ្មីៗនេះលោកកឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងជាអនុប្រធានចលនាប្រជាធិប តេយ្យសង្គ្រោះជាតិ និង លោកស្រីមូរ សុខហួរ អគ្គលេខាធិការចលនា ប្រជាធិបតេយ្យ សង្គ្រោះជាតិ បានជួបជាមួយភារធារីស្ថាន ទូត អាមេរិកលោក ចេហ្វ ដាយហ្គល ដើម្បីពិភាក្សា អំពីស្ថានភាពនយោបាយ និងការបោះឆ្នោត ជាតិនៅឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខ។ ក្រោយពេលជួបពិភាក្សាជាមួយមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ស្ថានទូតអាមេរិករួចមក លោកកឹម សុខា និងលោកស្រីមូរ សុខហួរបានអះអាងថា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង នឹងធ្វើដំណើរទៅជួប សមាជិកសភា ព្រមទាំងមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនៅថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ខាងមុខ។ លោកកឹម សុខា និងលោកស្រីមូរ សុខហួរបានបញ្ជាក់ ទៀតថា ស្ថានទូត អាមេរិកជាអ្នកសន្យារៀបចំ ជំនួបមួយរវាងក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនៃប្រទេស កម្ពុជា ជា មួយ សមាជិកសភា និង មន្ដ្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ។ ទោះជាយ៉ាងណា គេមិនទាន់ដឹងថា សមាជិក សភា អាមេរិកឈ្មោះអ្វី និងមន្ដ្រីក្រសួងការបរទេសរូប ណា ដែលលោកសម រង្ស៊ី លោកកឹម សុខា និង លោកស្រីមូរ សុខហួរត្រូវជួបពិភាក្សានាថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២នោះទេ។

អ្នកវិភាគនយោបាយមួយចំនួន បានកត់សម្គាល់ថា លោកសម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្ស ប្រឆាំង ដែលរស់នៅក្នុង ភាព និរទេសអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ កំពុងអស់ សង្ឃឹម ក្នុងការរកអន្ដរាគមន៍ពីសហភាព អន្ដរសភា ពីសភាអឺរ៉ុប និងពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ ក្នុងការវិលត្រឡប់មកបន្ដអាជីព នយោបាយក្នុងប្រទេស កម្ពុជាវិញ ។ ដោយហេតុថា កិច្ចខិត ខំប្រឹងប្រែងរបស់លោក ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះ គឺជារឿងឥតប្រយោជន៍ ព្រោះពុំបានទទួល ការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ ខ្លាំងក្លាឡើយ ។ ដូច្នេះពេលនេះលោកសម រង្ស៊ី រំពឹងទៅលើ សហរដ្ឋអាមេរិកមួយប៉ុណ្ណោះ ក្នុងការជួយអន្ដរាគមន៍ឱ្យបានវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេស កម្ពុជាវិញ នៅមុន ពេលបោះឆ្នោតជាតិអាណត្ដិទី៥ ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ។ ប៉ុន្ដែ លទ្ធផលយ៉ាងណានោះ មិនទាន់ដឹងនៅ ឡើយទេ គឺត្រូវរង់ចាំមើលក្រោយពេលមេដឹក នាំ គណបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ជួបពិភាក្សាជាមួយសមាជិកសភា និងមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងការ បរទេសអាមេរិក នៅថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ជាមុនសិន ។

នៅក្នុងរឿងរ៉ាវប្រវត្ដិសាស្ដ្រនៃប្រទេសកម្ពុជា ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ ដែលជា មេដឹកសំខាន់មួយរូប ក្នុង របបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ របស់លោកសេនាប្រមុខលន់ នល់ បាន សរសេរលិខិតមួយ នៅថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ តបនឹងលិខិតរបស់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា លោកហ្សន ហ្គាន់ធឺឌីន បង្ហាញពីការ អស់ជំនឿលើសហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្នុង លិខិតនោះ ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ បានសរសេរថា “គួរឱ្យស្ដាយ ខ្ញុំមិនអាចចាកចេញ ពីប្រទេសនេះ ក្នុងស្ថានភាព កំសាកបែបនេះបានទេ ។ ឯកឧត្ដមបានបដិសេធមិនផ្ដល់ការ គាំពារដល់ពួកយើង ហើយយើងក៏មិនអាចធ្វើអ្វីបានដែរ ចំពោះរឿងនេះ ឯកឧត្ដមបានចាក ចោល ពួកយើង ហើយខ្ញុំសូមឱ្យឯកឧត្ដម និងប្រទេសរបស់ឯកឧត្ដម រស់នៅដោយសេចក្ដី សុខ ។ ប៉ុន្ដែឯកឧត្ដមត្រូវចងចាំថា ខ្ញុំសុខចិត្ដស្លាប់នៅទីនេះ នៅក្នុងប្រទេស ដែលខ្ញុំ ស្រឡាញ់ វាជារឿងអាក្រក់ណាស់ ព្រោះយើងត្រូវកើតនិងស្លាប់ ក្នុងថ្ងៃណាមួយចៀសមិន រួច ។ ខ្ញុំមានកំហុសតែមួយប៉ុណ្ណោះ គឺជឿជាក់លើឯកឧត្ដម ដែលជាជនជាតិអាមេរិក” ។

តាមរយៈលិខិតរបស់ទ្រង់ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ ដែលមានខ្លឹមសារត្រួសៗដូចខាងលើនេះ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា នៅទីបំផុតរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ដែលមាន ការគាំទ្រយ៉ាងពេញ ទំហឹងពីសហរដ្ឋអាមេរិកនោះ ត្រូវខក ចិត្ដដោយ សារសហរដ្ឋអាមេរិកបោះបង់ចោល នៅ ពេលដែលខ្មែរក្រហមវាយលុកចូលក្រុងភ្នំពេញ ។ រឿងរ៉ាវប្រវត្ដិសាស្ដ្របែបនេះ អាចធ្វើឱ្យ អ្នកវិភាគនយោបាយវាយតម្លៃទុកជាមុនថា ក្ដីសង្ឃឹមរបស់លោកសម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណ បក្សប្រឆាំង ស្វែងរកការ គាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិកនោះ ក៏អាចជួបប្រទះនូវរឿងខកចិត្ដ ដូច គ្នាដែរ ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក មិនបានបង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់ ក្នុងការ គាំទ្រគណបក្សសមរង្ស៊ី គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ឬចលនាប្រជាធិបតេយ្យសង្គ្រោះជាតិ ដែល ទើបតែបង្កើតឡើង កាលពីពេលថ្មីៗនេះ នៅ ឡើយ ។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំវេទិកា តំបន់អាស៊ានពីថ្ងៃទី០៩ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ លោក ស្រី ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន រដ្ឋ មន្ដ្រីការបរទេសអាមេរិក បានបង្ហាញ ជំហរយ៉ាងច្បាស់លាស់ អំពីការរក្សា ទំនាក់ទំនង និងកិច្ច សហប្រតិបត្ដិការលើវិស័យជាច្រើន ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយសម្ដេច អគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន រួចទៅហើយ ៕