Wednesday, October 31, 2012

សភាអឺរ៉ុប​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​ភ្ជាប់​លក្ខខណ្ឌ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយ​កម្ពុជា

Tuesday, 30 October 2012
Stuart White
The Phnom Penh Post

ភ្នំពេញៈ សភាអឺរ៉ុប​ដែល​តំណាង​ម្ចាស់​ជំនួញ​ដ៏ធំ​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាល ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​បាន​អំពាវ​នាវ​សុំ​ឲ្យ​បញ្ឈប់​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​ពាក់ព័ន្ធ នឹង​ការ​បណ្តេញ​ចេញ​ទាំង​បង្ខំ ការ​កែ​ទម្រង់​គណៈ​កម្មាធិការជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត និង​ស្នើ​ឲ្យ​ពន្យារ​ការ​នាំ​ចេញ​ផលិត​ផល​កសិកម្ម​រួច​ពន្ធ​ដោយ​ភ្ជាប់ ជាមួយ​នឹង​លក្ខខណ្ឌ​បញ្ឈប់​ការ​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ផង។

ញត្តិរបស់​សភា​អឺរ៉ុប​បាន​លើក​ឡើង​ថា មាន​បញ្ហា​ព្រួយ​បារម្ភ លើ​៧​ចំណុច ត្រូវ​បាន​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី ក្នុង​នោះ​មាន​អំពើ​ហិង្សា​ប្រឆាំង​នឹង​អ្នក​តវ៉ា ដូចជា ករណី​លោក ម៉ម សូណង់ដូ ជា​ដើម។ ហេតុនេះ​សភា​អឺរ៉ុប​បាន​ផ្តល់​អនុ​សាសន៍​មួយ​ចំនួន​ថា ភាព​រឹង​មាំ​នៃ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​ស្ថាប័ន​សភា​អឺរ៉ុប គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប ស្នើ​ឲ្យ​បញ្ឈប់​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​នូវ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម គ្រប់​ផ្នែក​លើក​លែង​តែ​សព្វាវុធ​(EBA)ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​នាំ​ទំនិញ​កម្ពុជា​ចូល​ទៅ​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប​ដោយ សេរីដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ការ​រំលោភ​បំពាន​លើ​សិទ្ធិ​មនុស្ស។

លោក ដាវិត ប្រេដ មក​ពី​អង្គការ​«Inclusive Development International»​បាន​រំពឹង​លើ​ការ​បញ្ចុះ​បញ្ចូល​របស់​សភា​អឺរ៉ុប​ថា គំនិត​ផ្តួច​ផ្តើម​ EBA នេះ បាន​និង​កំពុង​តែ​ធ្លាក់​ចូល​ទៅ​ក្នុង​បញ្ហា​ការ​ចាប់​យក​ដីធ្លី​ដោយ ក្រុមហ៊ុន​ស្ករស​មួយ​នៅ​កម្ពុជា

លោក ដាវិត ថ្លែង​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា ការ​ពន្យារ​ពេល EBA ទៅ​លើ​ការ​នាំ​ចេញ​ស្ករស អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​នានា​ពិចារណា​ឡើង​វិញ ចំពោះ​ការ​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទៅ​លើ​សិទ្ធិ​លំនៅ​ដ្ឋាន។

លោក បញ្ជាក់​តាម​អ៊ីមែល​ថា«ការ​ពន្យារ​ការ​នាំ​ចេញ​ពាណិជ្ជកម្ម គឺជា​សារ​ដ៏​មាន​សារៈ​សំខាន់​ទៅ​ដល់​អ្នក​ចាប់​យក​ដីធ្លី​ទាំង បច្ចុប្បន្ន​និង​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​ថា អ្នក​មិន​អាច​រំលោភ​បំពាន​លើ​សិទ្ធិ​របស់​ពលរដ្ឋ​បាន​ទេ ហើយ​បន្ទាប់​មក​អាច​មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​អត្ថប្រយោជន៍​ពី EBA វិញ។ នៅ​ពេល​ក្រុម​ហ៊ុន​រង​នូវ​គំនាប​ជា​មូលដ្ឋាន​ទាំង​នេះ ពួកគេ​នឹង​ពិចារណា​សា​ជាថ្មី​ចំពោះ​គោល​ការណ៍​ទៅ​លើ​ប្រាក់​សំណង ទៅ​សហគមន៍»

តាមលោក ប្រេដ ថា ការ​នាំ​ចេញ​ស្ករស​ភាគ​ច្រើន​ពី​កម្ពុជា​មាន​គោលដៅ​ចំពោះ​អ្នក​ប្រើប្រាស់​នៅ​អឺរ៉ុប​តាម​ការ​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​គ្នា ហើយ​ការ​រារាំង​នេះ គឺ​មិន​មែន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​មិន​មាន​ការ​កត់​សម្គាល់​នោះ​ទេ។

លោកបន្ត ថា ៖ «ការ​បញ្ឈប់​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​នៃ EBA ចំពោះ​ការ​នាំ​ស្ករស​ពី​កម្ពុជា អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ខាត​បង់​យ៉ាង​ខ្លាំង»

ការបណ្តេញ​ទាំង បង្ខំ​ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើ​រោងចក្រ គឺ​កើត​មាន​យ៉ាង​សាមញ្ញ​ទៅ​ហើយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៦ ក្រុមហ៊ុន​ស្ករស​មួយ​ដែល​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា លី យ៉ុងផាត់ ជា​ម្ចាស់​បាន​ទន្ទ្រាន​យក​ដី​ជិត​១៥០០​ហិកតា នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កោះកុង ដែល​ពលរដ្ឋ​កាប់​ឆ្ការ​រស់នៅ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៩ មក។ ប៉ុន្តែ ក្រុមហ៊ុន​នេះ​អះអាង​ថា គឺ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​វិញ។ ឆ្នាំ​២០១០​ក្រុមហ៊ុន​លោក លី យ៉ុង​ផាត់ មួយ​ទៀត​ទទួល​បាន​ដី​ចំនួន​៩ពាន់​ហិកតា ដើម្បី​ធ្វើ​រោងចក្រ​ស្ករស​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ ដែល​ពេល​នោះ​ក៏​បាន​បណ្តេញ​ពលរដ្ឋ​ជាង​២ ០០០​គ្រួសារ​ដែរ។

លោក អេង វុទ្ធី សកម្មជន​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​«Equitable Cambodia»ថ្លែង​ថា ការ​បញ្ឈប់​បណ្តោះ​អាសន្ន​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​ក៏​អាច​ធ្វើ ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​នៅ​ស្ងៀម និង​ធ្វើ​ការ​ពិចារណា​ផង​ដែរ។

លោក បន្តថា៖ «ក្រុមហ៊ុន​ដែល​ទទួល​អត្ថប្រយោជន៍​ពី​មុខ​ជំនួញ​នេះ ពួកគេ​ត្រូវ​តែ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះ ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​ក៏​ត្រូវ​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​បន្ថែម​ទៀត។ ពួកគេ​ត្រូវ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រាកដ​ថា ច្បាប់​ត្រូវ​បាន​គោរព ឯ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជា​មួយ​សភា​អឺរ៉ុប​ក៏​អ៊ីចឹង​ដែរ»
ទោះយ៉ាង​ណា អ្នក​ខ្លះ​ក៏​មិន​ត្រូវ​បាន​បញ្ចុះ​បញ្ចូល​ទាំង​ស្រុងទេ។

លោក ភិតធើរ ព្រីមបល់ អគ្គនាយក​រង​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា​បាន​លើក​ឡើង​ថា ខណៈ​ដែល​លោក​ពុំ​មាន​ទិន្នន័យ​ជាក់​លាក់​ចំពោះ​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​ផ្នែក សេដ្ឋកិច្ច​ទៅ​លើ​ឧស្សាហកម្ម​ស្ករស ដែល​មាន​ការ​ស្នើ​សុំ​បញ្ឈប់​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​នេះ គឺ​ថា ស្ករស​ដែល​បាន​ផលិត​យ៉ាង​ល្អ​នោះ​មិន​បាន​​ទៅ​ដល់​ទី​ផ្សារ​អឺរ៉ុប ហើយ​អាច​ប្រឈម​យ៉ាងខ្លាំង។

លោក ព្រីមបល់ លើក​ឡើង​ថា៖​«និយាយ​ពី​ស្ករស! តើ​ពួកគេ​បញ្ជូន​បុគ្គលិក​ទៅ​បិទ​តែម​លើ​វា​នៅ​ទីណា? ដូច្នេះ វាជា​ការ​លំបាក​ដែល​ប្រាប់​គេ​ថា ស្ករស​ទាំង​នោះ​យក​មក​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ជាក់​ស្តែង​ស្រូវ​កម្ពុជា​នាំ​ចេញ​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​ជា​ដំបូង​យ៉ាង​ច្រើន ប៉ុន្តែ នៅ​ពេល​ថៃ​នាំ​ចេញ​បន្ត​ទៀត វាគឺ​ជា​ស្រូវ​របស់​ថៃ»

លោក បន្ថែម​ថា ប៉ុន្តែ​ការ​ជាប់​ជំពាក់​ជំពិន​បន្ថែមជាមួយរឿង​នយោបាយ​ទៅ​លើ​ការ​បញ្ឈប់​ជា​បណ្តោះ អាសន្ន​នោះ​វា​កាន់​តែ​ស្មុគ​ស្មាញ។​លោក​ថា៖ «ខ្ញុំគិត​ថា វា​អាច​ជា​សញ្ញា​ដ៏​អាក្រក់​ចំពោះ​កម្ពុជា ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា កម្ពុជា​មិន​ត្រូវ​ការ​ទេ​ពេល​នេះ»។ ប៉ុន្តែ​តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េ?

លោក ជេន ហ្វ្រែនកូសិស ខាអូ​ថែន អគ្គរដ្ឋទូត​សភាអឺរ៉ុប​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា បាន​បញ្ជាក់​តាម​អ៊ីមែល​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ម្សិលមិញ​ថា បញ្ហា​ដោះ​ស្រាយ​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​សភា​អឺរ៉ុប គឺជា​ផ្នែក​មួយ​ដែល​ស្ថិត​លើ​តុ​ចរចា​គ្នា​រវាង​សភា​អឺរ៉ុប និង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ លោក​បដិសេធ​មិន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ថា តើ​សភាអឺរ៉ុប​អាច​កាត់​បន្ថយ​ជំនួញ​របស់​ខ្លួន ដោយសារ​តែ​មិន​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​នោះ​ឡើយ។

ចំណែកលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​និយាយ​កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​ថា លោក​មិន​ទាន់​បាន​អាន​ដំណោះ​ស្រាយ​នោះ​ទេ ហើយ​ក៏​បដិសេធ​មិន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ដែរ៕

No comments: