អង្គការ​អន្តរជាតិ​ជំរុញ​ឲ្យ​​ម្ចាស់​ជំនួយ​​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា

កម្មការិនី​ឈ្មោះ ប៊ុន ចិន្ដា ដែល​ត្រូវ​គ្រាប់​កាំភ្លើង​ក្នុង​ពេល​ធ្វើ​កូដកម្ម នៅ​ស្វាយរៀង សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​កាល់ម៉ែត កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១ មីនា ឆ្នាំ​២០១២។

ដោយ វណ្ណ វិចារ

2012-12-23

RFA

 

អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ ជំរុញ​ឲ្យ​ម្ចាស់​ជំនួយ​ដាក់​ការ​គាប​សង្កត់​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បន្ទាប់​ពី​តុលាការ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង សម្រេច​លើកលែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ចំពោះ​លោក ឈូក បណ្ឌិត អតីត​អភិបាល​ក្រុង​បាវិត ខេត្ត​ស្វាយរៀង។

 

តាម​រយៈ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ចេញ​ផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២ ធ្នូ នាយក​ប្រតិបត្តិ​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ Human Rights Watch លោក ប្រែដ អាដាម (Brad Adams) បាន​ហៅ​ការ​សម្រេច​របស់​ព្រះរាជអាជ្ញា​ខេត្ត​ស្វាយរៀង នោះ ថា​ជា​ការ​លើក​ស្ទួយ​និទណ្ឌភាព​នៅ​កម្ពុជា។

អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ Human Rights Watch នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២ ធ្នូ ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​មួយ ជំរុញ​ឲ្យ​ម្ចាស់​ជំនួយ​នានា ដាក់​គំនាប​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដើម្បី​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌​ជូន​កម្មការិនី​ទាំង​បី​នាក់​នៅ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង។

ការ​ទាមទារ​ឲ្យ​ដាក់​សំពាធ​បែប​នេះ បន្ទាប់​ពី​ស្ថាប័ន​អយ្យការ​សម្រេច​លើក​លែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លោក ឈូក បណ្ឌិត ដែល​ជា​ជនសង្ស័យ​បាញ់​ប្រហារ​លើ​ជន​រង​គ្រោះ។

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​នោះ កត់​សម្គាល់​លើ​ចំណុច​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន​ទាក់ទង​នឹង​អង្គហេតុ​ស្ដីពី​ការ​បាញ់​ប្រហារ​ទៅ​លើ​កម្មការិនី​ដែល​មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ រួម​ទាំង​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ផង ឲ្យ​ដឹង​ថា ជា​ទង្វើ​របស់​លោក ឈូក បណ្ឌិត ដែល​ជា​ជន​សង្ស័យ​តែ​ម្នាក់​គត់ និង​ភ្ជាប់​ករណី​នេះ​ទៅ​នឹង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​នយោបាយ​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា គឺ​អ្នកស្រី​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ែន សំអន ដែល​ត្រូវ​ជា​សាច់​ញាតិ​ជនសង្ស័យ និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ជឿ​ថា មាន​ឥទ្ធិពល​លើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​តុលាការ។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ លោក ប្រែត អាដាម ថ្លែង​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ថា មាន​តែ​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​តែ​មួយ​គត់​ដែល​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​សម្រេច​សេចក្ដី​ឲ្យ​លោក ឈូក បណ្ឌិត រួច​ខ្លួន ហើយ​ទាត់​ចោល​នូវ​ភស្តុតាង​ទាំង​ឡាយ​ដែល​បង្ហាញ​ដោយ​កំលាំង​នគរបាល និង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​រយៈពេល ១០​ខែ​កន្លង​ទៅ។

លោក​បន្ត​ថា នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត ការ​សម្រេច​ចោទ​ប្រកាន់ ឬ​លើក​លែង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​អំណាច​សាលក្រម គឺ​នឹង​ត្រូវ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​ជា​ឧបករណ៍​ការពារ និង​ជ្រោមជ្រែង​អំណាច​ផ្ដាច់ការ​នៅ​កម្ពុជា ប៉ុណ្ណោះ។ លោក ប្រែដ អាដាម បញ្ជាក់​ថា ល្មម​ដល់​ពេល​ហើយ​ដែល​កម្ពុជា ត្រូវ​បញ្ចប់​របាំង​យុត្តិធម៌ និង​វប្បធម៌​គ្មាន​ទោសពៃរ៍។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២ ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១២ ប៉ុន្តែ​នា​ពេល​កន្លង​ទៅ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មិន​ដែល​ទទួល​យក​ការ​រិះគន់​ម្ដង​ណា​ឡើយ​ពី​លោក ប្រែដ អាដាម។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ មន្ត្រី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ដល់​កាសែត​ក្នុង​ស្រុក ដោយ​លោក​បញ្ជាក់​ថា ការ​សម្រេច​របស់​ព្រះរាជអាជ្ញា​ខេត្ត​ស្វាយរៀង ជា​រឿង​របស់​តុលាការ មិន​ទាក់ទង​នឹង​នយោបាយ​ទេ ហើយ​ការ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ពលរដ្ឋ និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ជា​សិទ្ធិ​របស់​ពួកគេ។

ទាក់ទិន​នឹង​ការ​សម្រេច​ពី​ព្រះរាជអាជ្ញា​ខេត្ត​ស្វាយរៀង​នេះ ត្រូវ​បាន​រិះគន់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​សំណាក់​សង្គម​ស៊ីវិល តំណាង​សហជីព គណបក្ស​នយោបាយ និង​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ​មួយ​ចំនួន ដោយ​ពួក​គេ​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ទង្វើ​អយុត្តិធម៌​ដ៏​ធំធេង​បំផុត​ក្នុង​សង្គម​កម្ពុជា។

ទន្ទឹម​នឹង​នេះ ប្រធាន​ផ្នែក​បច្ចេកទេស​អង្កេត​នៃ​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស លីកាដូ លោក អំ សំអាត សំដែង​ការ​គាំទ្រ​ចំពោះ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ ដោយ​ទទូច​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ឯករាជ្យ​ថ្មី​មួយ​ដើម្បី​រក​យុត្តិធម៌។

លោក​បន្ត​ថា ការ​ដែល​ព្រះរាជអាជ្ញា​សម្រេច​ទាត់​ចោល​ភស្តុតាង​របស់​នគរបាល បាន​ន័យ​ថា លោក ឈូក បណ្ឌិត មាន​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ធំ​ជា​ខ្នង​បង្អែក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង និង​បញ្ជាក់​ថា និទណ្ឌភាព​កំពុង​តែ​រីក​ធំធាត់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា៖ «ចាប់​ពី​ដំបូង មន្ត្រី​យុត្តិធម៌​បង្ហាញ​បាត់​ទៅ​ហើយ​ថា មន្ត្រី​ប៉ូលិស​ហ្នឹង​ជា​អ្នក​បាញ់​បាត់​ទៅ​ហើយ អា​នេះ​ច្បាស់ក្រឡែត ថា​អ្នក​នយោបាយ​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​បាញ់​ប្រហារ​នេះ។ ករណី​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​សិក្សា​ថា ជា​ទិដ្ឋភាព​និទណ្ឌភាព​មួយ​ទៀត​នៅ​កម្ពុជា»។

នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ ក៏​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ករណី​បាញ់​សម្លាប់​លោក ឈុត វុទ្ធី និង​លោក ជា វិជ្ជា ដែល​ត្រូវ​គេ​សង្ស័យ​ថា ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មួយ​ចំនួន។ ការ​បាញ់​ប្រហារ​ទៅ​លើ​កម្មការិនី ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១២ ដែល​ជនសង្ស័យ​បាន​បាញ់​ត្រូវ​កម្មការិនី ៣​នាក់ មាន​ឈ្មោះ នុត សាខន ប៊ុត ចន្ថា និង កែវ នា នៅ​ក្នុង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស ក្រុង​បាវិត ខេត្ត​ស្វាយរៀង៕