+07.jpg)
By Richard Baker and Nick McKenzie
Newcastle Herald (Australia)
A BHP Billiton mining deal being investigated for alleged corruption was personally overseen by Cambodian strong man Hun Sen, diplomatic cables reveal.
The mining giant's aborted attempt to establish a bauxite mine in Cambodia and its hospitality program for Chinese officials at the 2008 Beijing Olympics are at the centre of a foreign bribery probe involving the Australian Federal Police and the US Justice Department.
Diplomatic cables, several marked ''sensitive'' and ''protected'', show for the first time Cambodian Prime Minister Hun Sen's close involvement in 2006 negotiations with BHP executives.
The cables show Hun Sen told a private audience in Cambodia that he would give ''BHP 1 million hectares of land'' weeks before the 2006 agreement was signed. He also promised the company ''a possible tax holiday'' and chaired a committee examining legal issues associated with the BHP proposal.
The cables reveal how BHP decided to stop all mineral exploration in Cambodia in 2009 just months after a British-based non-government organisation exposed its ''tea money'' payments of $US 3.5 million to Cambodian government departments and raised concerns some of the money had gone missing.
There is no evidence suggesting any of the money went to Hun Sen, who has dismissed reports suggesting BHP was involved in bribery in Cambodia.
The cables, released under FOI by the Department of Foreign Affairs and Trade, show BHP in 2006 took what Australian officials regarded as an unusual step of asking them to directly approach Hun Sen for a meeting to ''go to the next level and close the deal''.
Although Australian officials rejected the request to approach the Cambodian leader on BHP's behalf in order to ''preserve our political capital'', embassy staff in Phnom Penh contacted Hun Sen's office to get a contact name and number to pass to BHP.
In September 2006, Hun Sen and BHP executives signed an agreement granting the firm and joint venture partner Mitsubishi rights to explore a huge area of land for bauxite deposits. The deal was ratified by Hun Sen and then prime minister John Howard weeks later.
The cables make clear that although BHP's exploration process was progressing slowly during 2007 and 2008, the company's Cambodia-based executives were optimistic about the project's success. However, the diplomatic cables show a change in BHP's stance on Cambodia shortly after the February 2009 release of the Global Witness report.
In April 2009, Australian diplomats sent a ''confidential'' cable to Canberra raising doubts about BHP's long-term commitment to Cambodia, blaming the global financial crisis and the country's ''own poor financial management''.
The cable stated that any withdrawal by BHP would ''not only breach BHPB's MOU with the Cambodian government (signed in the presence of prime ministers Hun Sen and Howard in Canberra in 2006)'', but would also ''diminish Australia's influence in this major sector''.
Australian diplomats in Phnom Penh also sent a cable to Canberra in response to the claims by Global Witness stating that ''the specific references [to] Australian companies are very concerning''. However, they remained confident BHP had done nothing wrong.
BHP told the Australian government in June 2009 that it would pull out of Cambodia because the bauxite deposit was not worth mining due to global financial conditions.
The firm asked for the information to be kept secret from Hun Sen's administration, which was not told of the decision until August 2009.
24 comments:
Mi Ka-jrook is Geisha yuon.
វិភាគ ៖ ទីបំផុតលោកហ៊ុនសែនទន់ជ្រាយអង្វរប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបោះឆ្នោតជូនបក្សគាត់មែន
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមានបរទេសខ្លះបានវាយតម្លៃថាជា “បុរសខ្លាំង” Strong Man ។ កន្លងមកមាន ពួកលើកជើងកាន់កញ្ជើខ្លះ តាមស៊ីពែរអួតសរសើរដើម្បីលាភសក្ការៈ បានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន នៅតាមជនបទស្រុកស្រែចំការមានការភ័ន្តច្រឡំទៅអ្វីដែលគេពិពណ៌នាថា “ការឃោសនាដើម្បីសន្លឹកឆ្នោត” ពុំមែនការពិតដូចពាក្យពោលសរសើរ ឡើយ ។ ជាការពិត កន្លងមក គេឃើញពួកលើកជើងនាំគ្នាបញ្ចើចបញ្ចើ លោក ហ៊ុន សែន កប់ពពកមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃប្រកបដោយគតិបណ្ឌិត គិតអ្វីមិនចេះខុសដល់ដឹកនាំប្រទេស ធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះគម្លាតរវាងអ្នក មាន និងអ្នកក្រកាន់តែក្រទៅៗ រីឯអ្នកមានដែលគេស្គាល់ថាជាបក្ខពួក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរកស៊ីធូរធាកាន់តែមានឡើងៗដូចដំបូលកណ្តៀរពូន ។
រដ្ឋនិងប្រជាពលរដ្ឋអត់លុយតែលោក ហ៊ុន សែន ព្រមទាំងមន្ត្រីពុករលួយនៅក្នុងជួររដ្ឋបាលមានលុយចាយមិនអស់បញ្ជូនកូនឱ្យ ទៅរៀននៅសាលាឯកជនបរទេសក្នុងមួយឆ្នាំៗរាប់ម៉ឺនរាប់សែនដុល្លារ ។ គេសួរថា តើអស់លោកដែលជាមន្ត្រីទាំងនោះបាន ចំណូលពីខ្លះមានឡានទំនើបៗ និងភូមិគ្រឹះដ៏ស្តុកស្តម្ភ រាប់ភ្លេចនោះ ។ បើតាមការសង្កេតអោយស៊ីជម្រៅបន្តិច គឺប្រាកដជាបានមកពីការកេងប្រវ័ញ្ចថវិកាជាតិ ឬការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដ៏ធំមួយជាប្រ ព័ន្ធនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលមិនខានឡើយ ។ ឧទាហរណ៍ដូចជាការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើលក់ជាប្រព័ន្ធការអនុញ្ញាតឃុបឃិតជាមួយ ឈ្មួញទុច្ចរិតក្នុងការនេសាទត្រីខុសច្បាប់ និងការប្រមូលពន្ធមិនបង់ជូនរដ្ឋជាដើម ៘ សព្វថ្ងៃរបបនយោបាយលោកនាយករដ្ឋ មន្ត្រីហ៊ុន សែន ដោយសារតែការផ្តល់ប្រាក់ខែចាយដប់ថ្ងៃមិនគ្រប់បាននាំគ្នាប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយគ្រប់ទីកន្លែង ។ ភាពអសកម្មការងារនៃមន្ត្រីរាជការគ្រប់ប្រភេទរាប់ទាំងប៉ូលិស ទាហាន កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ(ស៊ីលុយរដ្ឋ) តែធ្វើការងារឯកជន មានចំនួនច្រើនណាស់ ។ អ្នកដែលមានការងារធ្វើទៀងទាត់មានតិចតួចណាស់ ជាពិសេសអ្នកធំ ដែលគេនិយមហៅថា ប្រធាន នាយកដ្ឋាន, ប្រធានការិយាល័យជាមួយនឹង គណនេយ្យបេឡាបីបួនប្រាំនាក់សម្រាប់ទទួលលុយកាក់ពីអំពើពុករលួយនៅក្រោមតុ ។ ជាទូទៅសង្គមខ្មែរសព្វថ្ងៃ គេឱ្យតម្លៃនិងរាប់អានចំពោះមន្ត្រី ដែលរកលុយបានពីអំពើពុករលួយយ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុត ។
ផ្ទុយទៅវិញបុគ្គលិកមន្ត្រីរាជការដែលមានប្រាក់ខែទាបចាយមិនគ្រប ់មិនចេះលៃលកអែបអបមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មិនចេះស៊ីសំណូកសូក ប៉ាន់នឹងត្រូវគេមើលងាយមើលថោកមិនសូវរាប់អានឡើយ ។ ហើយឥឡូវនេះដោយសារការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិបានខិតជិតមក ដល់គេឃើញមន្ត្រីរាជការគ្រប់ប្រភេទទាំងប៉ូលិស ទាហាន នគរបាល មានក្តីសោមនស្សរីករាយជាមួយនឹងគោលនយោបាយ របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិស្តិពីការតម្លើងប្រាក់ខែឱ្យមន្ត្រីរាជការគ្រប់ប្រភេទឱ្យបានយ៉ាងតិច ១ លានរៀល ស្មើនឹង ២៥០ ដុល្លារ តម្លើងប្រាក់ខែកម្មករជាគោលឱ្យបាន ៦០ម៉ឺនរៀល ស្មើនឹង ១៥០ដុល្លារ ពិសេសឧបត្ថម្ភប្រាក់សង្គមកិច្ចជូនចាស់ៗអាយុ ៦៥ ឡើង ឱ្យបាន ៤ ម៉ឺនរៀល ស្មើនឹង ១០ ដុល្លារ ។ ជួយកូនអ្នកក្រឱ្យមានលុយរៀនចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ មហាវិទ្យាល័យតាមរយៈ ខ្ចីរដ្ឋសងវិញ ជាប្រាក់រំលោះបន្តិចម្តង, បំរើសេវាសុខាភិបាលមើលជំងឺដោយឥតគិតថ្លៃ ។ រកទីផ្សារជូនប្រជាកិសករលក់ស្រូវឱ្យ បានថ្លៃយ៉ាងតិចមួយគីឡូក្រាម ១០០០ រៀល ។ ជួយបញ្ចុះតម្លៃជី ប្រេង ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតឱ្យស្មើនិងប្រទេសជិតខាង និងបញ្ជូន សិស្សពូកែឱ្យទៅរៀននៅបរទេសជាដើម... ៘
គោលនយោបាយដ៏ល្អកម្ររកនេះបានធ្វើឱ្យមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនភ័យស្លន់ ស្លោ(ខ្លាចចាញ់ឆ្នោត)ក៏នាំគ្នាសម្រុកចុះទៅមូលដ្ឋាន ដើម្បីវាយបកឬលុបដានគោលនយោបាយដ៏ល្អនេះដោយគ្មានអ្វីនិយាយក្រៅ តែពីធ្វើត្រាប់បង្អាប់បង្អោនគណបក្សគូប្រជែង(សង្គ្រោះជាតិ)ថា ជាគណបក្សបោកប្រាស់ថាហើយមិនធ្វើឬជាគណបក្សសន្យា ខ្យល់ ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាមានប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើននៅតាមខេត្តធំៗ បីគឺខេត្តព្រៃវែង កណ្តាល កំពង់ចាម ដោយសារគណបក្សប្រជាជន ក្រោមការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតឆ្លាតជ្រុលបាន អនុញ្ញាតបើកដៃឱ្យជនជាតិយួនខុសច្បាប់ហូរចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដូចទឹកបាក់ទំនប់ ។ ដោយឡែក ចំពោះកម្មកររោងចក្រជាយូរមកហើយរហូតសព្វថ្ងៃនេះក៏ទទួលប្រាក់ខែទាបចាយមិនគ្រប់ដែរ ។ បាននាំគ្នាគាំទ្រ គោលនយោបាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឥតងាករេ ។ រួមទាំងចាស់ៗអាយុ៦៥ឆ្នាំឡើងបានគាំទ្រជាមួយនឹងការជួយឧបត្ថម្ភប្រាក់ សង្គមកិច្ចចំនួន ៤ ម៉ឺនរៀល ស្មើនឹង ១០ ដុល្លារផងដែរ ។ គោលនយោបាយតម្លើងប្រាក់ខែឱ្យបានសមរម្យនេះបាន ធ្វើឱ្យមន្ត្រី គណបក្សប្រជាជនរួមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីផងកន្លងមក ហាក់ដូចជាព្រួយបារម្ភទៅនឹងអ្វីដែលពួកអ្នកវិភាគយល់ឃើញថា ការ បោះឆ្នោតលើកនេះគណបក្សប្រជាជនទំនងជាចាញ់សន្លឹកឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រង់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្វើបាបប្រជា ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ក្នុងរឿងទំនាស់ដីធ្លីជាមួយរដ្ឋអំណាចនិងក្រុមហ៊ុនខិលខូចការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល មិនអាច ដោះស្រាយបាន ។ បញ្ហាការចុះហត្ថលេខាផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសរយៈពេល ៩៩ ឆ្នាំ មានចំនួនជិត ៣ លាន ហិកតា ។ ជាមួយនិងការបាត់បង់កោះត្រល់និងដែនសមុទ្ររាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រក្រឡាបានធ្វើគណបក្សប្រជាជនបាត់បង់ការគាំទ្រពី ប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងច្រើន ។ ធ្វើឱ្យលោកនាយករដ្ឋ មន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានការភ័យព្រួយខ្លាចចាញ់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ។
ដោយសារតែហេតុផលនេះហើយទើបលោក ហ៊ុន សែន ឆ្លៀតបន្ទន់ឥរិយាបថនៅពេលទៅសម្ពោធនេះ ឬសម្ពោធនោះ លើកដៃ អង្វរលន់តួសុំសន្លឹកឆ្នោតពីប្រជាពលរដ្ឋ ព្រមទាំងពុទ្ធបរិស័ទនិងបព្វជិត(លោកសង្ឃ)ពីឥឡូវនេះបណ្តើរហើយ។ ការប្រែឥរិយាបថ ពីក្រអឺតក្រទមមកនិយាយជាសុភាពរាបសារ នាពេលថ្មីៗនេះបានធ្វើឱ្យពួកអ្នកតាមដានសភាពការណ៍នយោបាយធ្វើការសង្ស័យ ថាប្រិយភាពលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទំនងជាចុះខ្សោយហើយទើបបានជាលោកខំនិយាយឃោសនាជាចុងក្រោយថា“បើ ស្រឡាញ់ខ្ញុំអាណិតពេញចិត្តនិងទុកចិត្ត ហ៊ុន សែន សូមបោះឆ្នោតឱ្យគណបក្សប្រជាជន ។ ពាក្យទាំង ៤ ម៉ាត់នេះ ហាក់ដូចជា លោក ហ៊ុន សែន មិនដែលប្រើទេ ។ ចុះហេតុអ្វីបានជាពេលនេះប្រទេសជាតិជិតធ្លាក់ជ្រោះហើយលោក បែរជានិយាយអង្វរករ ប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យជួយសង្ក្រោះជីវិតលោកទៅ វិញ” ។
មានន័យថា លោក ហ៊ុន សែន ដឹកនាំប្រទេសមិនរីកចំរើនធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិធ្លាក់ជ្រោះមរណៈ ពោលគឺធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិអន់ ថយទាំងនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសភាគច្រើនកាន់តែក្រទៅៗនាំគ្នារត់ចោលស្រុកស្ងាត់ភូមិទៅធ្វើ ខ្ញុំគេដើម្បីរស់ ។ តែលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមានះទាំងអសមត្ថភាពពុករលួយបំផ្លាញជាតិតទៅទៀត ។ គេសួរ ថាតើលោក ហ៊ុន សែន ចង់កាន់ អំណាចអស់មួយជីវិតដើម្បីអ្វី? គឺដើម្បីសន្តិវង្សតកូនតចៅបង្កឱ្យប្រទេសជាតិកាន់តែក្រទៅៗតទៅទៀតឬ ? ដូច្នេះល្មមបញ្ចប់ការលោភលន់បុណ្យសក្តិហួសប្រមាណ នេះហើយ ព្រោះលោកកាន់ អំណាចយូរឆ្នាំមកហើយ គ្មាន ការរីកចំរើន សោះពោលគឺមាន តែវិនាសហិនហោចអស់ ហើយសម្បត្តិធម្មជាតិ តើចង់កាន់អំណាចដល់ណាទៀត ? ៕
ស អី ស ម៉្លេះ ប៊ុនរ៉ានី
ចង់ដូចយួនវ៉េ តាមប្រាថ្នា
ស្បែកខ្មែរវាថោក មិនល្អជា
ឬចង់ធ្វើជា អាមេរិកាំង ?
លោក@1:34 AM
ប៊ុន រ៉ានី ចង់ដូចយួនវ៉េអី?
គឺយួនវ៉េ ហើយតើ!
មីស្រីយួន មហាអគតិទណ្ឌិតកាជ្រូក កាហ៊ាង ,មួយកំភ្លៀង (ស៊ីអាចម៍) ដូចជ្រូកកោស!!!
ខ្មោចឆៅរួចមកពីស្រុកចិនណឹង! បាត់តែខោអាវខ្មោចមន្ត្រីចិនទេតើ!៕
Ah pdei leap sork oy kmao,
propun leap ms'ao oy sor...
Teang pdei,teang propun momiss kor sor der.
ពាក្យរបស់បងសរសេរទាំងប៉ុន្មានខ្ញុំសូមកុំទ្រទាំស្រង់។
បើខ្មែរនៅតែពុលហើយមិនព្រមយល់ថាការបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្នជាអន្ទាក់របស់យួនទេហើយនៅតែនាំគ្នាត្បុរក្បាលទៅបោះឆ្នោតទៀត...នោះមិត្តភាពខ្មែរនិងយួនប្រាកដជាមិត្តម៉ឺនឆ្នាំមែនហើយ..! ជាមួយពួកកាន់អំណាចផ្តាច់ការមធ្យោបាយដែលអាចឈ្នៈពួកវាបានគឺមានតែច្បាប់ពីរគត់ ទី១-ពលរដ្ឋប្រើច្បាប់ធម្មជាតិ ទី២-ពលរដ្ឋប្រើច្បាប់អន្តរជាតិ។
ខ្ញុំឆ្ងល់ថាស្រុកខ្មែរសោះ ,
ហេតុអីខ្មែរត្រូវតែលេងល្បែងបោះឆ្នោតជាមួយយួន៧-៨លាននាក់ខុសច្បាប់នៅក្នុងស្រុកខ្មែរ?
អាចោរ គជប នៅតែដដែល:
ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតមានឈ្មោះជាយួន-ដូរឈ្មោះ-ខុសឈ្មោះ-កែឈ្មោះ-ឈ្មោះបន្លំ- ឈ្មោះខ្មោច......។ល។
ខ្មែរចំណាកស្រុក ចេញញចង់អស់ពីប្រទេស!
ខ្មែរគ្មានអត្តសញ្ញាណបណ្ណបោះឆ្នោត,
បើការបោះឆ្នោតរវាងខ្មែរនិងខ្មែរខ្ញុំមិនថាទេ....
Anyone noticed how Hun Sen freely gives away the Khmer land to business owners without any consideration or approval from the Cambodian people or Cambodian government?
4:45am,
No doudt, because AH CHHKUOT Hun Shit & AH CHHKUOT Pi Anh(Vietcong agent) owned Cambodia(SIC)
WHAT A SHAME!
She is looking more and more like the late Michael Jackson.
Ah yuon Hún Xền,leap sork khmao,
momiss sor.
Ping pung vea sach sor,leap ms'ao,ter momiss konduoy sor doch knea pdei vea.
https://www.youtube.com/watch?v=xLRN-oVmqtk
His families and him are so stupid. People pretend to worship them. of course behind their back, they curse them every day.
Being dumb and blind like Hun Sen, he can feel a thing.
Wow! This is how leader of Cambodian people behave.
ICAC need to get involved in Australia to review this preactice.
Ah yuon Hún Xền,leap sork khmao,
momiss kdor sor.
Ping pung vea sach sor,leap ms'ao, momiss konduoy sor .
អាខ្វាក់មេជ្រូកបា ហ៊ុន សែន
លាបសក់ក្បាលខ្មៅ-មមិ:ក្ដ ស !
មីកាជ្រូកក្តិតស្វិតឥតអាសូរ មុខស លាបផេះ មមិ:កណ្ដួយ ស!
អាខ្វាក់មេជ្រូកបា ហ៊ុន សែន
លាបសក់ក្បាលខ្មៅ-មមិ:ក្ដ ស !
មីកាជ្រូកក្តិតស្វិតឥតអាសូរ មុខស លាបផេះ មមិ:កណ្ដួយ ស!
អាខ្វាក់មេជ្រូកបា ហ៊ុន សែន
លាបសក់ក្បាលខ្មៅ-មមិ:ក្ដ ស !
មីកាជ្រូកក្តិតស្វិតឥតអាសូរ
មុខស លាបផេះ មមិ:កណ្ដួយ ស!
អាខ្វាក់មេជ្រូកបា ហ៊ុន សែន
លាបសក់ក្បាលខ្មៅ-មមិ:ក្ដ ស !
មីកាជ្រូកក្តិតស្វិតឥតអាសូរ
មុខស លាបផេះ កខ្មៅ
មមិ:កណ្ដួយ ស!
អាខ្វាក់មេជ្រូកបា ហ៊ុន សែន
លាបសក់ក្បាលខ្មៅ
មមិ:ក្ដ ស !
មីកាជ្រូកក្តិតស្វិតឥតអាសូរ
មុខស លាបផេះ កខ្មៅ
មមិ:កណ្ដួយ ស!
Post a Comment