ដល់ពេលវេលា ដែលពលរដ្ឋខ្មែរសម្រេចហើយ យករបបផ្តាច់ការ ឬប្រជាធិបតេយ្យ

......................................
កម្ពុជា ព្យួរចោលកម្មវិធីយោធាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក
ដោយ៖ លោក ស៊ុន ណារិន | ថ្ងៃអង្គារ៍ ទី13 ខែសីហា ឆ្នាំ2013, ម៉ោង 06:35 AM VOD
ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក និយាយថា ប្រទេសកម្ពុជា បានព្យួរចោលកម្មវិធីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធា ជាមួយអាមេរិក និងកម្មវិធីផ្សេងទៀត បន្ទាប់ពីជម្លោះនៃការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិថ្មីៗនេះ។
សារព័ត៌មានAP រាយការណ៍ថា មូលហេតុសម្រាប់ទង្វើរបស់កម្ពុជាក្នុងការព្យួរចោលកម្មវិធីយោធានេះ មិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លោកស្រី Marie Harf និយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា បានផ្អាកឬលុបចោលកម្មវិធីមួយចំនួន តែលោកស្រីមិនទាន់អាចផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតបានទេ។ លោកស្រី Harf បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក មិនទាន់អាចបង្ហាញថា ខ្លួនចង់ព្យួរទំនាក់ទំនងយោធាជាមួយកម្ពុជាទេ។

កាលពីថ្ងៃទី០២ខែសីហា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា លោកមិនខ្វល់នឹងការព្រមានផ្តាច់ជំនួយ ដែលសមាជិកសភាអាមេរិកលើកឡើងទេ ដោយអះអាងថា បើទោះជាមហាអំណាចនេះផ្តាច់ជំនួយ ក៏មិនមានអ្វីប៉ះពាល់ដល់ថវិកាជាតិឡើយ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថ្លែងថា ការព្រមានផ្តាច់ជំនួយរបស់អាមេរិក មកកម្ពុជា ដែលមានតម្លៃ ៥០លានដុល្លារ ក្នុង១ឆ្នាំៗនោះ គឺមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីដល់ថវិការដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឡើយ ព្រោះប្រាក់ទាំងនោះ គឺប្រើប្រាស់សម្រាប់តែបើកប្រាក់ខែដល់ភ្នាក់ងារ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល តែប៉ុណ្ណោះ។ តែលោកទទួលស្គាល់ថា បើអាមេរិកផ្តាច់ជំនួយនឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនកម្ពុជា ៖ “ខ្ញុំសូមផ្តាំទៅអ្នកឯង កុំស្អីកាត់ជំនួយៗ កាត់តែម្តងទៅ និយាយឲ្យកាត់តែម្តងទៅ កុំពិបាកពេក និយាយដូចគេត្រូវការណាស់ ៥០លានដុល្លារហ្នឹង ហើយ៥០លានដុល្លារ អាសូរតែយកមកដាក់ឲ្យយើងបើកប្រាក់ខែ ៥០លានដុល្លារសម្រាប់បើកប្រាក់ខែ ឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ទេតើ មិនមែនយកមកឲ្យយើងឯណា យើងដែលបានមួយកាក់មួយសេនពីអង្កាល? អាប្រភពហ្នឹង ហើយនិយាយធ្វើមើលតែ គេធ្វើដូចមិនដឹង ឥឡូវនេះសូមកាត់ទៅ បើអ្នកឯងចិត្តសឿងកាត់ទៅ ខ្ញុំផ្តាំទៅឲ្យកាត់”។

កន្លងទៅ ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកចំនួនពីររូប បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោកអូបាម៉ា ពិចារណាកាត់បន្ថយចំនួនមកកម្ពុជា ប្រសិនបើការបោះឆ្នោត មិនប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។ កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ តំណាងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស និងឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ចំនួន បួនរូប បានឡើងបកស្រាយ នៅមុខគណៈកម្មាធិការសភាកិច្ចការបរទេសអាមេរិក ដោយលើកយកបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយ កំពុងកើតឡើងនៅកម្ពុជា និងជំរុញឲ្យអាមេរិក ចាត់វិធានការ តឹងរ៉ឹងលើកម្ពុជា និងកាត់បន្ថយជំនួយជាង ៧០លានដុល្លារមកកម្ពុជា។

VOD មិនទាន់អាចទាក់ទងមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ និងក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយ បន្ថែមលើបញ្ហានេះ បាននៅឡើយទេ។

អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំ កម្ពុជា លោក John Simmons កន្លងទៅ ធ្លាប់ប្រាប់VOD តាមរយៈអ៊ីម៉ែលថា ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មកកម្ពុជា មានគោលដៅលើកកម្ពស់កិច្ចប្រឹងប្រែងមនុស្សធម៌ ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ក្នុងវិស័យសុខាភិបាល ការអប់រំ ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។ លោកថា អាមេរិក នឹងផ្តោតសំខាន់ទៅលើដំណោះស្រាយបែបសន្តិវិធី នៃដំណើរការបោះឆ្នោតជាតិកន្លងទៅនេះ ដើម្បីបន្តសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។

អ្នកវិភាគសង្គម លោក កែម ឡី យល់ថា កម្ពុជា អាចនឹងទទួលរងនូវរូបភាពអាក្រក់ សម្រាប់ឆាកអន្តរជាតិ និងម្ចាស់ជំនួយផ្សេងៗទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងមូលហេតុនៃការផ្តាច់ជំនួយរបស់មហាអំណាចមួយ នេះ ៖ “ប្រសិនជាជំនួយត្រឹម ១០០០លាន ៧០លានដុល្លារ នោះវាមិនជាបញ្ហាអ្វីទេ ប៉ុន្តែរូបភាពទៅដល់ពិភពលោក បញ្ជាក់មូលហេតុថា ហេតុអីបានជាបានជាអាមេរិក កាត់ជំនួយ មកពីយើងដឹងនាំមិនល្អ មកពីយើងមានបញ្ហា ហើយរូបភាពទាំងអស់នោះ វាជះឥទ្ធិពលទៅដល់សប្បុរសជន ឬក៏ម្ចាស់ជំនួយ ផ្សេងៗទៀតដែលកំពុងតែផ្តល់ជំនួយ មកដល់ប្រទេសកម្ពុជា”។

គួរបញ្ជាក់ថា បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក បានជំរុញឲ្យកម្ពុជា ស៊ើបអង្កេតលើភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ដោយសន្តិវិធី និងសហការគ្នា ដោយមានការចួលរួមពីភាគីទាំងអស់ ដែលដើរតួនាទីស្ថាបនាមួយ។ សហរដ្ឋអាមេរិក បារម្ភនឹងភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើន ដែលត្រូវបានរាយការណ៍ នៅក្នុងដំណើរបោះឆ្នោត ហើយយើងបានអំពាវនាវឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតដោយពេញទំហឹង និងមានតម្លាភាព៕

សូមសរសេរមកលោក ស៊ុន ណារិន តាមរយៈ sun_narin@vodhotnews.com