 |
| សន្និសីទកាសែតស្ដីពីផលប៉ះពាល់ដោយសារការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង (Don Sahong) របស់ប្រទេសឡាវ នារាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៦ តុលា ឆ្នាំ២០១៣។ RFA/Keo Nimol |
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានអំពាវនាវឲ្យអ្នកដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសដែលមានទន្លេមេគង្គហូរកាត់ យកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការថែរក្សាទឹកទន្លេមេគង្គ និងបញ្ឈប់ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដែលប៉ះពាល់ដល់មច្ឆាគ្រប់ប្រភេទ និងជីវចម្រុះដែលរស់នៅពឹងអាស្រ័យលើទឹកទន្លេមេគង្គ។
ដោយ កែវ និមល RFA 2013-11-06
ប្រធានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលឈ្មោះវេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា (The NGO Forum on Cambodia) លោក ឈិត សំអាត បានអំពាវនាវនៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកា ឲ្យប្រទេសឡាវ បញ្ឈប់ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង (Don Sahong) ដែលអាចផលិតអគ្គិសនីបានពី ២៤០ ទៅ ៣៦០ មេហ្គាវ៉ាត់ ក្នុងតំបន់ ស៊ីផានដន (Si Phan Don) ភាគខាងត្បូងប្រទេសឡាវ ជិតខ្សែទឹកទន្លេមេគង្គខាងលើនៃប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ឈិត សំអាត បញ្ជាក់ថា ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នៅតំបន់ ស៊ីផានដន ដែលគេស្គាល់ថា ជាល្បាក់ខោននៅជម្រៅ ២គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងប្រទេសឡាវ ជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា អាចផ្ដល់ផលវិបាកជាច្រើន ដូចជាប៉ះពាល់ជម្រកត្រី និងផ្សោត។ បង្កការលំបាកដល់បម្លាស់ទីត្រីប្រចាំរដូវដើម្បីរកចំណីនិងពង។ ប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពមនុស្សរស់នៅប្រមាណ ៦០លាននាក់ ក្នុងនោះ ប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ប្រមាណ ៦លាននាក់ ដែលពឹងអាស្រ័យលើទឹកទន្លេមេគង្គ។
លោក ឈិត សំអាត៖ «ដោយបានឮការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលឡាវ លើការសាងសង់ទំនប់ ដនសាហុង នេះ គឺយើងមានការព្រួយបារម្ភជាច្រើន។ ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នេះ គឺនៅលើតួទន្លេមេគង្គ។ នៅតំបន់ ស៊ីផានដន នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសឡាវ នៅជិត ២គីឡូម៉ែត្រ ពីព្រំដែនកម្ពុជា។ តាមខ្ញុំចាំតាំងពីឆ្នាំ២០០៧ ម្ល៉េះ គឺមានការពិភាក្សាម្ដងហើយ ក៏មានការស្ងាត់ទៅ។ ហើយឥឡូវ រដ្ឋាភិបាលឡាវ បានប្រកាសម្ដងទៀតថា គាត់កសាងទំនប់ដនសាហុងនេះ»។
លោក ឈិត សំអាត បានឲ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី១ វិច្ឆិកា សមាជិកអង្គការការពារទន្លេមេគង្គទាំងរបស់កម្ពុជា និងក្នុងតំបន់ចំនួន ១៩ បានសរសេរលិខិតមួយច្បាប់ ផ្ញើជូននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសចំនួន ៤ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង ក្នុងប្រទេសឡាវ សុំឲ្យបញ្ឈប់ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង និងពន្យារពេលធ្វើការសិក្សាឲ្យបានលម្អិតបន្ថែមទៀត មុនពេលមានការអនុម័តយល់ព្រមសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នោះ។
លោក ឈិត សំអាត៖ «យើងមានការព្រួយបារម្ភច្រើនណាស់ចំពោះការសាងសង់នេះ។ គឺប៉ះពាល់ទៅលើធនធានធម្មជាតិ ប៉ះពាល់ទៅលើត្រីផ្សោត ប៉ះពាល់ទៅលើដីសើម និងប៉ះពាល់ទៅលើជីវភាពប្រជាជនផ្សេងៗ។ នៅក្នុងសំបុត្រនោះ យើងបានលើកអនុសាសន៍ចំនួន ៣ធំៗ។ ទី១ គឺសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលប្រទេសក្នុងតំបន់ទន្លេមេគង្គនោះ គោរពកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ១៩៩៥។ គឺត្រូវមានការពិគ្រោះជាមុនជាមួយប្រទេសទាំងនៅលើខ្សែទឹក និងក្រោមខ្សែទឹក។ ទី២ គឺសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលទាំង៤ នោះ បញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ការសាងសង់ទំនប់ដនសាហុងនោះ។ ទី៣ គឺសុំទុកពេល ១០ឆ្នាំ ដើម្បីសិក្សាអំពីជីវចម្រុះនៅតំបន់ទន្លេនោះ មុនមានការសម្រេចឲ្យសាងសង់»។
ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង ដែលបម្រុងសាងសង់នោះ មានកម្ពស់ពី ៣០ ទៅ ៣២ម៉ែត្រ និងប្រវែងប្រហែល ៧គីឡូម៉ែត្រ នៅចន្លោះកោះធំៗ មានចម្ងាយប្រមាណ ២គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងទឹកដីឡាវ ជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា។ លទ្ធភាពផលិតអគ្គិសនីចាប់ពី ២៤០ ទៅ ៣៦០ មេហ្គាវ៉ាត់។ ក្រុមហ៊ុនដែលទទួលសាងសង់មកពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។
ប្រតិកម្មចំពោះការសម្រេចចិត្តសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង របស់ប្រទេសឡាវនេះ លោក ស៊ិន នីនី អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍នៃគណៈកម្មាធិការជាតិទន្លេមេគង្គកម្ពុជា មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកា ថា ភាគីកម្ពុជា បានជូនដំណឹងតវ៉ាជាផ្លូវការទៅរដ្ឋាភិបាលប្រទេសឡាវហើយ៖ «ខ្មែរបានសរសេរសំបុត្រទៅឡាវហើយ សុំឲ្យផ្អាក ហើយសុំឲ្យយកបញ្ហានោះទៅដាក់ទៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់ MRC (Mekong River Committee)»។
លោក ឈិត សំអាត ប្រធានវេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា បានឲ្យដឹងបន្ថែមថា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នេះ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងក្នុងតំបន់ នឹងធ្វើយុទ្ធនាការទប់ស្កាត់ការសាងសង់នេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមិនទទួលស្គាល់របាយការណ៍វាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ (EIA= Environment Impact Assessment) នៃការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង របស់ភាគីឡាវ ដែលនិយាយថា ការសាងសង់នោះ មិនមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរលើធនធានធម្មជាតិមច្ឆាជាតិ និងជីវចម្រុះនោះឡើយ។
លោក យុក សេងឡុង ប្រធានកម្មវិធីរបស់សម្ពន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផល ដែលជាវាគ្មិនមួយរូបនៅក្នុងសន្និសីទកាសែត អំពីផលវិបាកនៃការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង បានឲ្យដឹងថា អង្គការរបស់លោកនឹងរួមជាមួយអ្នកជំនាញ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់នឹងចុះទៅជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ដែលអាចប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ពីការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នោះ ពន្យល់ឲ្យពួកគាត់បានដឹងអំពីផលប៉ះពាល់នានា ដែលកើតឡើងពីការសាងសង់នោះ។
កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០០៧ នៅពេលមានព័ត៌មានអំពីការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង ដំបូងនោះ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិ ព្រមទាំងអ្នកជំនាញ បានទប់ស្កាត់ដោយផ្ញើលិខិតតវ៉ាទៅរដ្ឋាភិបាលឡាវ ម្ដងរួចទៅហើយ។ ឥឡូវនេះ អ្នកជំនាញ និងមន្ត្រីអង្គការ មិនមែនរដ្ឋាភិបាលបានរកឃើញថា មានសកម្មភាពរៀបចំដើម្បីសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដនសាហុង នេះ ឡើងវិញទៀតហើយ៕
No comments:
Post a Comment