សកម្មជនបឹងកក់ បង្ហាញសារទាមទារឲ្យមានការផ្តល់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីឲ្យពួកគេ។ រូបថត ហេង ជីវ័ន
www.postkhmer.com
Monday, 26 November 2012ម៉ៃ ទិត្យថារ៉ា
ភ្នំពេញៈសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះដីធ្លីបានប្រតិកម្ម ឆ្លើយតប
ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ដែលព្រមានជាសាធារណៈចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋថា
នឹងមិនចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីនិងមិនដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី
ទាំងឡាយណា ដែលមានការលូកដៃពីខាងសង្គមស៊ីវិល
និងអ្នកនយោបាយនោះថាជាការគួរឲ្យសោកស្តាយ
និងបង្កើនបរិយាកាសរើសអើង។
លោក សៀ ភារម្យ
នាយកលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានបាន ថ្លែងថា
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែជាដៃគូជួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីបំពេញ
កង្វះចន្លោះធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសង្គមមានការរីកចម្រើន។
កន្លងមកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩១
គឺសង្គមស៊ីវិលបានជួយរដ្ឋាភិបាលច្រើនណាស់
ទាំងវិស័យអប់រំក៏ដូចជាកសិកម្ម ជាដើម។ លោកបន្តទៀតថា៖
«ខ្ញុំសោកស្តាយចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
នេះគឺជាការបង្កើតបរិយាកាសរើសអើង
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងយ៉ាងច្បាស់ថា
នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាប្រជាជន»។
ពាក់ព័ន្ធនឹង
បញ្ហានេះលោក អំ សំអាត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ
បានលើកឡើងថា
ជម្លោះដីធ្លីដែលកើតឡើងគឺដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគ្មានវិធានការ
ដោះស្រាយសមស្រប ដែលជំរុញឲ្យអ្នកដែលមានជម្លោះដីធ្លី
ប្រើប្រាស់អង្គការ ឬតំណាងរាស្ត្រឲ្យជួយពួកគាត់ជំនួសវិញ។
លោកបន្តទៀតថា៖ «តួនាទីរបស់តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សណាក៏ដោយ
ត្រូវមានភារកិច្ចសម្រាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋពេលមានទុក្ខលំបាក»។
ឆ្លើយទៅនឹង
ការលើកឡើងនោះលោកចាន់ សុវ៉េត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានថ្លែង
ដែរថា ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់ថា
មិនចង់សហការជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
ប្រទេសដែលរីកចម្រើនប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើបានគ្រប់
ជ្រុងជ្រោយទេ
គឺត្រូវតែមានការចូលរួមចំណែកពីសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ
ទាំងពីរនេះគឺត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកបន្តថា
៖«អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងនោះគឺ ខ្ញុំយល់ថា
រដ្ឋាភិបាលលោកទទួលស្គាល់ខ្លួនឯងហើយក៏បង្ហាញថា
រដ្ឋាភិបាលខិតខំដោះស្រាយជម្លោះជូនប្រជាជន។
ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះ
កន្លងមកគឺពុំមែនកើតឡើងដោយសារការរួមចំណែករបស់សង្គមស៊ីវិលនោះ
ទេគឺកើតឡើងពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង»។
លោកបានឲ្យដឹងថា
ក្នុងនាមសង្គមស៊ីវិលលោកលើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះ
ត្រូវស្វះស្វែងដាក់ពាក្យបណ្តឹងរកការអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័ន
រដ្ឋាភិបាលតែម្តង
ប៉ុន្តែកន្លងមកគឺស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលបរាជ័យច្រើនណាស់ក្នុងការដោះ
ស្រាយជូនពលរដ្ឋ
ដូច្នេះហើយបានជាពលរដ្ឋស្វែងរកការជួយអន្តរាគមន៍ទៅអង្គការសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖«ក្នុងនាមយើងសង្គមស៊ីវិលគឺយើងបានត្រឹមតែ
ផ្តល់មតិយោបល់ជូនពួកគាត់ទៅតាមផ្លូវច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ
ដើម្បីរកមធ្យោបាយធូរស្រាលដល់ពួកគាត់។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន បានព្រមានជាសាធារណៈចេញពីខេត្តព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី២៣
ខែវិច្ឆិកា
នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋថា
ដីពលរដ្ឋដែលមានទំនាស់
ហើយមានអ្នកនយោបាយនិងក្រុមអង្គការស៊ីវិលចូលលូកឡំនោះ
លោកនឹងមិនដោះស្រាយជូនទេ។ ការធ្វើបែបនេះ
ដើម្បីងាយស្រួលមិនឲ្យមន្ដ្រីគណបក្សប្រជាជន
ឬអ្នកនយោបាយណាមួយដែលមានដីធ្លី ដឹកនាំប្រជាជនធ្វើបាតុកម្ម
និងបង្កភាពស្មុគស្មាញក្នុងការដោះស្រាយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ៖
«ខ្ញុំសូមជូនសារពីទីនេះទៅតែម្តង បើមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
ឬគណបក្សនយោបាយចូលលូកឡំ ខ្ញុំនឹងមិនដោះស្រាយទេ។
សុំបង្កកទុកមួយកន្លែង បើកាលណាមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំហើយ
រឿងដោះមិនចេញទេ ដោះងាប់ទាំងខ្លួនទៀតក៏ ដោះមិនចេញដែរ។
ខ្ញុំសូមជូនសារបើថាចង់ឲ្យខ្ញុំជួយដោះស្រាយ
កុំឲ្យមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំ
កុំឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងចូលលូកឡំឲ្យសោះ»។
លោក
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លើកឡើងទៀតថា
គោលនយោបាយចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដែលជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំច្រើន
លានហិកតា
ហើយក្នុងនោះដែររដ្ឋាភិបាលក៏បានត្រៀមទុកដីសម្រាប់ចែកជូន
ប្រជាពលរដ្ឋនៅពេលអនាគតផងដែរ
នៅពេលដែលប្រជាជនកាន់តែមានកំណើនខ្ពស់។
ទំនាស់ដីធ្លីដែលកើតឡើងដោយសារក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋគឺត្រូវកាត់ចេញឲ្យពលរដ្ឋវិញ
ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា
រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីណាដែលទាក់ទងនឹងរឿង
នយោបាយនោះទេ។
អ្នកស្រី ទេព វន្នី
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបឹងកក់ដែលកំពុងតែធ្វើការតស៊ូស្វែងរកដំណោះ
ស្រាយលើបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីសម្រាប់សហគមន៍បឹងកក់បានលើក ឡើងថា
អ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងនោះគឺបញ្ជាក់ថា
លោកពុំមានជំហរដោះស្រាយជូនប្រជាជន
ហើយព្យាយាមបំភ្លេចតួនាទីខ្លួនជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
អ្នកស្រីលើកថា៖«រដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្ហាញអំពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតថា
ទុក្ខរបស់រាស្ត្រគឺទុក្ខរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ទើបជានាយករដ្ឋមន្ត្រីល្អ»។
អ្នកស្រីបន្តទៀតថា
រដ្ឋាភិបាលគួរតែអរគុណអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ
ដែលហ៊ាននិយាយនូវការពិតអំពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ឲ្យរដ្ឋាភិបាលបានដឹង។
ពលរដ្ឋពុំយល់ដឹងអំពីនយោបាយទេហេតុអ្វីក៏តែងតែលាបពណ៌ឲ្យ
ពលរដ្ឋ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
នាពេលកន្លងមកបានបង្ហាញថា
ប្រទេសកម្ពុជាបានចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីប្រមាណជាង ១លាន
៦សែនប័ណ្ណ ឲ្យប្រជាជនរួចរាល់ហើយ ស្មើនឹង២៥ភាគរយនៃក្បាលដីសរុប
ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏គ្រោងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីនេះដល់ ៦៥ភាគរយ
នៅឆ្នាំ២០១៥។
រីឯរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ
និងបណ្ដុះបណ្ដាលដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញថា
គ្រួសារចន្លោះពី១២ ភាគរយ ទៅ ១៥ភាគរយ នៃគ្រួសាររស់នៅតំបន់ជនបទ
គឺគ្មានដីធ្លីប្រកបរបរកសិកម្មទេ
ហើយអ្នកគ្មានដីធ្លីបានកើនឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំប្រមាណជា ២ភាគរយ។
តាមការប៉ាន់ស្មានដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ក៏បានបង្ហាញដែរថា
ទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា បានកើនឡើងលើសពី ២០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំៗ៕
ភ្នំពេញៈសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះដីធ្លីបានប្រតិកម្ម ឆ្លើយតប
ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ដែលព្រមានជាសាធារណៈចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋថា
នឹងមិនចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីនិងមិនដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី
ទាំងឡាយណា ដែលមានការលូកដៃពីខាងសង្គមស៊ីវិល
និងអ្នកនយោបាយនោះថាជាការគួរឲ្យសោកស្តាយ
និងបង្កើនបរិយាកាសរើសអើង។
លោក សៀ ភារម្យ
នាយកលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានបាន ថ្លែងថា
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែជាដៃគូជួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីបំពេញ
កង្វះចន្លោះធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសង្គមមានការរីកចម្រើន។
កន្លងមកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩១
គឺសង្គមស៊ីវិលបានជួយរដ្ឋាភិបាលច្រើនណាស់
ទាំងវិស័យអប់រំក៏ដូចជាកសិកម្ម ជាដើម។ លោកបន្តទៀតថា៖
«ខ្ញុំសោកស្តាយចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
នេះគឺជាការបង្កើតបរិយាកាសរើសអើង
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងយ៉ាងច្បាស់ថា
នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាប្រជាជន»។
ពាក់ព័ន្ធនឹង
បញ្ហានេះលោក អំ សំអាត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ
បានលើកឡើងថា
ជម្លោះដីធ្លីដែលកើតឡើងគឺដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគ្មានវិធានការ
ដោះស្រាយសមស្រប ដែលជំរុញឲ្យអ្នកដែលមានជម្លោះដីធ្លី
ប្រើប្រាស់អង្គការ ឬតំណាងរាស្ត្រឲ្យជួយពួកគាត់ជំនួសវិញ។
លោកបន្តទៀតថា៖ «តួនាទីរបស់តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សណាក៏ដោយ
ត្រូវមានភារកិច្ចសម្រាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋពេលមានទុក្ខលំបាក»។
ឆ្លើយទៅនឹង
ការលើកឡើងនោះលោកចាន់ សុវ៉េត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានថ្លែង
ដែរថា ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់ថា
មិនចង់សហការជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
ប្រទេសដែលរីកចម្រើនប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើបានគ្រប់
ជ្រុងជ្រោយទេ
គឺត្រូវតែមានការចូលរួមចំណែកពីសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ
ទាំងពីរនេះគឺត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកបន្តថា
៖«អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងនោះគឺ ខ្ញុំយល់ថា
រដ្ឋាភិបាលលោកទទួលស្គាល់ខ្លួនឯងហើយក៏បង្ហាញថា
រដ្ឋាភិបាលខិតខំដោះស្រាយជម្លោះជូនប្រជាជន។
ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះ
កន្លងមកគឺពុំមែនកើតឡើងដោយសារការរួមចំណែករបស់សង្គមស៊ីវិលនោះ
ទេគឺកើតឡើងពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង»។
លោកបានឲ្យដឹងថា
ក្នុងនាមសង្គមស៊ីវិលលោកលើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះ
ត្រូវស្វះស្វែងដាក់ពាក្យបណ្តឹងរកការអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័ន
រដ្ឋាភិបាលតែម្តង
ប៉ុន្តែកន្លងមកគឺស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលបរាជ័យច្រើនណាស់ក្នុងការដោះ
ស្រាយជូនពលរដ្ឋ
ដូច្នេះហើយបានជាពលរដ្ឋស្វែងរកការជួយអន្តរាគមន៍ទៅអង្គការសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖«ក្នុងនាមយើងសង្គមស៊ីវិលគឺយើងបានត្រឹមតែ
ផ្តល់មតិយោបល់ជូនពួកគាត់ទៅតាមផ្លូវច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ
ដើម្បីរកមធ្យោបាយធូរស្រាលដល់ពួកគាត់។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន បានព្រមានជាសាធារណៈចេញពីខេត្តព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី២៣
ខែវិច្ឆិកា
នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋថា
ដីពលរដ្ឋដែលមានទំនាស់
ហើយមានអ្នកនយោបាយនិងក្រុមអង្គការស៊ីវិលចូលលូកឡំនោះ
លោកនឹងមិនដោះស្រាយជូនទេ។ ការធ្វើបែបនេះ
ដើម្បីងាយស្រួលមិនឲ្យមន្ដ្រីគណបក្សប្រជាជន
ឬអ្នកនយោបាយណាមួយដែលមានដីធ្លី ដឹកនាំប្រជាជនធ្វើបាតុកម្ម
និងបង្កភាពស្មុគស្មាញក្នុងការដោះស្រាយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ៖
«ខ្ញុំសូមជូនសារពីទីនេះទៅតែម្តង បើមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
ឬគណបក្សនយោបាយចូលលូកឡំ ខ្ញុំនឹងមិនដោះស្រាយទេ។
សុំបង្កកទុកមួយកន្លែង បើកាលណាមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំហើយ
រឿងដោះមិនចេញទេ ដោះងាប់ទាំងខ្លួនទៀតក៏ ដោះមិនចេញដែរ។
ខ្ញុំសូមជូនសារបើថាចង់ឲ្យខ្ញុំជួយដោះស្រាយ
កុំឲ្យមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំ
កុំឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងចូលលូកឡំឲ្យសោះ»។
លោក
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លើកឡើងទៀតថា
គោលនយោបាយចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដែលជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំច្រើន
លានហិកតា
ហើយក្នុងនោះដែររដ្ឋាភិបាលក៏បានត្រៀមទុកដីសម្រាប់ចែកជូន
ប្រជាពលរដ្ឋនៅពេលអនាគតផងដែរ
នៅពេលដែលប្រជាជនកាន់តែមានកំណើនខ្ពស់។
ទំនាស់ដីធ្លីដែលកើតឡើងដោយសារក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋគឺត្រូវកាត់ចេញឲ្យពលរដ្ឋវិញ
ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា
រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីណាដែលទាក់ទងនឹងរឿង
នយោបាយនោះទេ។
អ្នកស្រី ទេព វន្នី
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបឹងកក់ដែលកំពុងតែធ្វើការតស៊ូស្វែងរកដំណោះ
ស្រាយលើបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីសម្រាប់សហគមន៍បឹងកក់បានលើក ឡើងថា
អ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងនោះគឺបញ្ជាក់ថា
លោកពុំមានជំហរដោះស្រាយជូនប្រជាជន
ហើយព្យាយាមបំភ្លេចតួនាទីខ្លួនជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
អ្នកស្រីលើកថា៖«រដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្ហាញអំពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតថា
ទុក្ខរបស់រាស្ត្រគឺទុក្ខរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ទើបជានាយករដ្ឋមន្ត្រីល្អ»។
អ្នកស្រីបន្តទៀតថា
រដ្ឋាភិបាលគួរតែអរគុណអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ
ដែលហ៊ាននិយាយនូវការពិតអំពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ឲ្យរដ្ឋាភិបាលបានដឹង។
ពលរដ្ឋពុំយល់ដឹងអំពីនយោបាយទេហេតុអ្វីក៏តែងតែលាបពណ៌ឲ្យ
ពលរដ្ឋ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
នាពេលកន្លងមកបានបង្ហាញថា
ប្រទេសកម្ពុជាបានចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីប្រមាណជាង ១លាន
៦សែនប័ណ្ណ ឲ្យប្រជាជនរួចរាល់ហើយ ស្មើនឹង២៥ភាគរយនៃក្បាលដីសរុប
ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏គ្រោងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីនេះដល់ ៦៥ភាគរយ
នៅឆ្នាំ២០១៥។
រីឯរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ
និងបណ្ដុះបណ្ដាលដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញថា
គ្រួសារចន្លោះពី១២ ភាគរយ ទៅ ១៥ភាគរយ នៃគ្រួសាររស់នៅតំបន់ជនបទ
គឺគ្មានដីធ្លីប្រកបរបរកសិកម្មទេ
ហើយអ្នកគ្មានដីធ្លីបានកើនឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំប្រមាណជា ២ភាគរយ។
តាមការប៉ាន់ស្មានដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ក៏បានបង្ហាញដែរថា
ទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា បានកើនឡើងលើសពី ២០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំៗ៕
ភ្នំពេញៈសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះដីធ្លីបានប្រតិកម្ម ឆ្លើយតប
ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ដែលព្រមានជាសាធារណៈចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋថា
នឹងមិនចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីនិងមិនដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី
ទាំងឡាយណា ដែលមានការលូកដៃពីខាងសង្គមស៊ីវិល
និងអ្នកនយោបាយនោះថាជាការគួរឲ្យសោកស្តាយ
និងបង្កើនបរិយាកាសរើសអើង។
លោក សៀ ភារម្យ
នាយកលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានបាន ថ្លែងថា
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែជាដៃគូជួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីបំពេញ
កង្វះចន្លោះធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសង្គមមានការរីកចម្រើន។
កន្លងមកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩១
គឺសង្គមស៊ីវិលបានជួយរដ្ឋាភិបាលច្រើនណាស់
ទាំងវិស័យអប់រំក៏ដូចជាកសិកម្ម ជាដើម។ លោកបន្តទៀតថា៖
«ខ្ញុំសោកស្តាយចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
នេះគឺជាការបង្កើតបរិយាកាសរើសអើង
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងយ៉ាងច្បាស់ថា
នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាប្រជាជន»។
ពាក់ព័ន្ធនឹង
បញ្ហានេះលោក អំ សំអាត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ
បានលើកឡើងថា
ជម្លោះដីធ្លីដែលកើតឡើងគឺដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគ្មានវិធានការ
ដោះស្រាយសមស្រប ដែលជំរុញឲ្យអ្នកដែលមានជម្លោះដីធ្លី
ប្រើប្រាស់អង្គការ ឬតំណាងរាស្ត្រឲ្យជួយពួកគាត់ជំនួសវិញ។
លោកបន្តទៀតថា៖ «តួនាទីរបស់តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សណាក៏ដោយ
ត្រូវមានភារកិច្ចសម្រាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋពេលមានទុក្ខលំបាក»។
ឆ្លើយទៅនឹង
ការលើកឡើងនោះលោកចាន់ សុវ៉េត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានថ្លែង
ដែរថា ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់ថា
មិនចង់សហការជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
ប្រទេសដែលរីកចម្រើនប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើបានគ្រប់
ជ្រុងជ្រោយទេ
គឺត្រូវតែមានការចូលរួមចំណែកពីសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ
ទាំងពីរនេះគឺត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកបន្តថា
៖«អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងនោះគឺ ខ្ញុំយល់ថា
រដ្ឋាភិបាលលោកទទួលស្គាល់ខ្លួនឯងហើយក៏បង្ហាញថា
រដ្ឋាភិបាលខិតខំដោះស្រាយជម្លោះជូនប្រជាជន។
ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះ
កន្លងមកគឺពុំមែនកើតឡើងដោយសារការរួមចំណែករបស់សង្គមស៊ីវិលនោះ
ទេគឺកើតឡើងពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង»។
លោកបានឲ្យដឹងថា
ក្នុងនាមសង្គមស៊ីវិលលោកលើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះ
ត្រូវស្វះស្វែងដាក់ពាក្យបណ្តឹងរកការអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័ន
រដ្ឋាភិបាលតែម្តង
ប៉ុន្តែកន្លងមកគឺស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលបរាជ័យច្រើនណាស់ក្នុងការដោះ
ស្រាយជូនពលរដ្ឋ
ដូច្នេះហើយបានជាពលរដ្ឋស្វែងរកការជួយអន្តរាគមន៍ទៅអង្គការសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖«ក្នុងនាមយើងសង្គមស៊ីវិលគឺយើងបានត្រឹមតែ
ផ្តល់មតិយោបល់ជូនពួកគាត់ទៅតាមផ្លូវច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ
ដើម្បីរកមធ្យោបាយធូរស្រាលដល់ពួកគាត់។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន បានព្រមានជាសាធារណៈចេញពីខេត្តព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី២៣
ខែវិច្ឆិកា
នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋថា
ដីពលរដ្ឋដែលមានទំនាស់
ហើយមានអ្នកនយោបាយនិងក្រុមអង្គការស៊ីវិលចូលលូកឡំនោះ
លោកនឹងមិនដោះស្រាយជូនទេ។ ការធ្វើបែបនេះ
ដើម្បីងាយស្រួលមិនឲ្យមន្ដ្រីគណបក្សប្រជាជន
ឬអ្នកនយោបាយណាមួយដែលមានដីធ្លី ដឹកនាំប្រជាជនធ្វើបាតុកម្ម
និងបង្កភាពស្មុគស្មាញក្នុងការដោះស្រាយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ៖
«ខ្ញុំសូមជូនសារពីទីនេះទៅតែម្តង បើមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
ឬគណបក្សនយោបាយចូលលូកឡំ ខ្ញុំនឹងមិនដោះស្រាយទេ។
សុំបង្កកទុកមួយកន្លែង បើកាលណាមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំហើយ
រឿងដោះមិនចេញទេ ដោះងាប់ទាំងខ្លួនទៀតក៏ ដោះមិនចេញដែរ។
ខ្ញុំសូមជូនសារបើថាចង់ឲ្យខ្ញុំជួយដោះស្រាយ
កុំឲ្យមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំ
កុំឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងចូលលូកឡំឲ្យសោះ»។
លោក
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លើកឡើងទៀតថា
គោលនយោបាយចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដែលជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំច្រើន
លានហិកតា
ហើយក្នុងនោះដែររដ្ឋាភិបាលក៏បានត្រៀមទុកដីសម្រាប់ចែកជូន
ប្រជាពលរដ្ឋនៅពេលអនាគតផងដែរ
នៅពេលដែលប្រជាជនកាន់តែមានកំណើនខ្ពស់។
ទំនាស់ដីធ្លីដែលកើតឡើងដោយសារក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋគឺត្រូវកាត់ចេញឲ្យពលរដ្ឋវិញ
ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា
រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីណាដែលទាក់ទងនឹងរឿង
នយោបាយនោះទេ។
អ្នកស្រី ទេព វន្នី
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបឹងកក់ដែលកំពុងតែធ្វើការតស៊ូស្វែងរកដំណោះ
ស្រាយលើបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីសម្រាប់សហគមន៍បឹងកក់បានលើក ឡើងថា
អ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងនោះគឺបញ្ជាក់ថា
លោកពុំមានជំហរដោះស្រាយជូនប្រជាជន
ហើយព្យាយាមបំភ្លេចតួនាទីខ្លួនជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
អ្នកស្រីលើកថា៖«រដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្ហាញអំពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតថា
ទុក្ខរបស់រាស្ត្រគឺទុក្ខរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ទើបជានាយករដ្ឋមន្ត្រីល្អ»។
អ្នកស្រីបន្តទៀតថា
រដ្ឋាភិបាលគួរតែអរគុណអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ
ដែលហ៊ាននិយាយនូវការពិតអំពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ឲ្យរដ្ឋាភិបាលបានដឹង។
ពលរដ្ឋពុំយល់ដឹងអំពីនយោបាយទេហេតុអ្វីក៏តែងតែលាបពណ៌ឲ្យ
ពលរដ្ឋ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
នាពេលកន្លងមកបានបង្ហាញថា
ប្រទេសកម្ពុជាបានចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីប្រមាណជាង ១លាន
៦សែនប័ណ្ណ ឲ្យប្រជាជនរួចរាល់ហើយ ស្មើនឹង២៥ភាគរយនៃក្បាលដីសរុប
ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏គ្រោងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីនេះដល់ ៦៥ភាគរយ
នៅឆ្នាំ២០១៥។
រីឯរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ
និងបណ្ដុះបណ្ដាលដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញថា
គ្រួសារចន្លោះពី១២ ភាគរយ ទៅ ១៥ភាគរយ នៃគ្រួសាររស់នៅតំបន់ជនបទ
គឺគ្មានដីធ្លីប្រកបរបរកសិកម្មទេ
ហើយអ្នកគ្មានដីធ្លីបានកើនឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំប្រមាណជា ២ភាគរយ។
តាមការប៉ាន់ស្មានដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ក៏បានបង្ហាញដែរថា
ទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា បានកើនឡើងលើសពី ២០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំៗ៕
ភ្នំពេញៈសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចប្រជាពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះដីធ្លីបានប្រតិកម្ម ឆ្លើយតប
ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
ដែលព្រមានជាសាធារណៈចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋថា
នឹងមិនចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីនិងមិនដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី
ទាំងឡាយណា ដែលមានការលូកដៃពីខាងសង្គមស៊ីវិល
និងអ្នកនយោបាយនោះថាជាការគួរឲ្យសោកស្តាយ
និងបង្កើនបរិយាកាសរើសអើង។
លោក សៀ ភារម្យ
នាយកលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានបាន ថ្លែងថា
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែជាដៃគូជួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីបំពេញ
កង្វះចន្លោះធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសង្គមមានការរីកចម្រើន។
កន្លងមកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩១
គឺសង្គមស៊ីវិលបានជួយរដ្ឋាភិបាលច្រើនណាស់
ទាំងវិស័យអប់រំក៏ដូចជាកសិកម្ម ជាដើម។ លោកបន្តទៀតថា៖
«ខ្ញុំសោកស្តាយចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
នេះគឺជាការបង្កើតបរិយាកាសរើសអើង
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងយ៉ាងច្បាស់ថា
នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាប្រជាជន»។
ពាក់ព័ន្ធនឹង
បញ្ហានេះលោក អំ សំអាត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ
បានលើកឡើងថា
ជម្លោះដីធ្លីដែលកើតឡើងគឺដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគ្មានវិធានការ
ដោះស្រាយសមស្រប ដែលជំរុញឲ្យអ្នកដែលមានជម្លោះដីធ្លី
ប្រើប្រាស់អង្គការ ឬតំណាងរាស្ត្រឲ្យជួយពួកគាត់ជំនួសវិញ។
លោកបន្តទៀតថា៖ «តួនាទីរបស់តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សណាក៏ដោយ
ត្រូវមានភារកិច្ចសម្រាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋពេលមានទុក្ខលំបាក»។
ឆ្លើយទៅនឹង
ការលើកឡើងនោះលោកចាន់ សុវ៉េត
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានថ្លែង
ដែរថា ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់ថា
មិនចង់សហការជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
ប្រទេសដែលរីកចម្រើនប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើបានគ្រប់
ជ្រុងជ្រោយទេ
គឺត្រូវតែមានការចូលរួមចំណែកពីសង្គមស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ
ទាំងពីរនេះគឺត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកបន្តថា
៖«អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងនោះគឺ ខ្ញុំយល់ថា
រដ្ឋាភិបាលលោកទទួលស្គាល់ខ្លួនឯងហើយក៏បង្ហាញថា
រដ្ឋាភិបាលខិតខំដោះស្រាយជម្លោះជូនប្រជាជន។
ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះ
កន្លងមកគឺពុំមែនកើតឡើងដោយសារការរួមចំណែករបស់សង្គមស៊ីវិលនោះ
ទេគឺកើតឡើងពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង»។
លោកបានឲ្យដឹងថា
ក្នុងនាមសង្គមស៊ីវិលលោកលើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋដែលមានជម្លោះ
ត្រូវស្វះស្វែងដាក់ពាក្យបណ្តឹងរកការអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័ន
រដ្ឋាភិបាលតែម្តង
ប៉ុន្តែកន្លងមកគឺស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលបរាជ័យច្រើនណាស់ក្នុងការដោះ
ស្រាយជូនពលរដ្ឋ
ដូច្នេះហើយបានជាពលរដ្ឋស្វែងរកការជួយអន្តរាគមន៍ទៅអង្គការសង្គម
ស៊ីវិលក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖«ក្នុងនាមយើងសង្គមស៊ីវិលគឺយើងបានត្រឹមតែ
ផ្តល់មតិយោបល់ជូនពួកគាត់ទៅតាមផ្លូវច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ
ដើម្បីរកមធ្យោបាយធូរស្រាលដល់ពួកគាត់។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន បានព្រមានជាសាធារណៈចេញពីខេត្តព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី២៣
ខែវិច្ឆិកា
នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋថា
ដីពលរដ្ឋដែលមានទំនាស់
ហើយមានអ្នកនយោបាយនិងក្រុមអង្គការស៊ីវិលចូលលូកឡំនោះ
លោកនឹងមិនដោះស្រាយជូនទេ។ ការធ្វើបែបនេះ
ដើម្បីងាយស្រួលមិនឲ្យមន្ដ្រីគណបក្សប្រជាជន
ឬអ្នកនយោបាយណាមួយដែលមានដីធ្លី ដឹកនាំប្រជាជនធ្វើបាតុកម្ម
និងបង្កភាពស្មុគស្មាញក្នុងការដោះស្រាយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ៖
«ខ្ញុំសូមជូនសារពីទីនេះទៅតែម្តង បើមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
ឬគណបក្សនយោបាយចូលលូកឡំ ខ្ញុំនឹងមិនដោះស្រាយទេ។
សុំបង្កកទុកមួយកន្លែង បើកាលណាមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំហើយ
រឿងដោះមិនចេញទេ ដោះងាប់ទាំងខ្លួនទៀតក៏ ដោះមិនចេញដែរ។
ខ្ញុំសូមជូនសារបើថាចង់ឲ្យខ្ញុំជួយដោះស្រាយ
កុំឲ្យមានអ្នកនយោបាយចូលលូកឡំ
កុំឲ្យអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងចូលលូកឡំឲ្យសោះ»។
លោក
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លើកឡើងទៀតថា
គោលនយោបាយចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដែលជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំច្រើន
លានហិកតា
ហើយក្នុងនោះដែររដ្ឋាភិបាលក៏បានត្រៀមទុកដីសម្រាប់ចែកជូន
ប្រជាពលរដ្ឋនៅពេលអនាគតផងដែរ
នៅពេលដែលប្រជាជនកាន់តែមានកំណើនខ្ពស់។
ទំនាស់ដីធ្លីដែលកើតឡើងដោយសារក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋគឺត្រូវកាត់ចេញឲ្យពលរដ្ឋវិញ
ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា
រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីណាដែលទាក់ទងនឹងរឿង
នយោបាយនោះទេ។
អ្នកស្រី ទេព វន្នី
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបឹងកក់ដែលកំពុងតែធ្វើការតស៊ូស្វែងរកដំណោះ
ស្រាយលើបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីសម្រាប់សហគមន៍បឹងកក់បានលើក ឡើងថា
អ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងនោះគឺបញ្ជាក់ថា
លោកពុំមានជំហរដោះស្រាយជូនប្រជាជន
ហើយព្យាយាមបំភ្លេចតួនាទីខ្លួនជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
អ្នកស្រីលើកថា៖«រដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្ហាញអំពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតថា
ទុក្ខរបស់រាស្ត្រគឺទុក្ខរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី
ទើបជានាយករដ្ឋមន្ត្រីល្អ»។
អ្នកស្រីបន្តទៀតថា
រដ្ឋាភិបាលគួរតែអរគុណអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ
ដែលហ៊ាននិយាយនូវការពិតអំពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ឲ្យរដ្ឋាភិបាលបានដឹង។
ពលរដ្ឋពុំយល់ដឹងអំពីនយោបាយទេហេតុអ្វីក៏តែងតែលាបពណ៌ឲ្យ
ពលរដ្ឋ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
នាពេលកន្លងមកបានបង្ហាញថា
ប្រទេសកម្ពុជាបានចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីប្រមាណជាង ១លាន
៦សែនប័ណ្ណ ឲ្យប្រជាជនរួចរាល់ហើយ ស្មើនឹង២៥ភាគរយនៃក្បាលដីសរុប
ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏គ្រោងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីនេះដល់ ៦៥ភាគរយ
នៅឆ្នាំ២០១៥។
រីឯរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ
និងបណ្ដុះបណ្ដាលដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញថា
គ្រួសារចន្លោះពី១២ ភាគរយ ទៅ ១៥ភាគរយ នៃគ្រួសាររស់នៅតំបន់ជនបទ
គឺគ្មានដីធ្លីប្រកបរបរកសិកម្មទេ
ហើយអ្នកគ្មានដីធ្លីបានកើនឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំប្រមាណជា ២ភាគរយ។
តាមការប៉ាន់ស្មានដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ក៏បានបង្ហាញដែរថា
ទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា បានកើនឡើងលើសពី ២០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំៗ៕
3 comments:
"KHMER EMPIRE ONCE AGAIN"
HUNSENVAMAN 1985-2099
HUNSENVAMAN II 2100-2200
HUNSENVAMAN III 2300-2400
Smurf
is that official smurf? or you just made it up? vaman is spell VARMAN where vaman is reserve for MORON. lol can't just going around faking history even your child would question your education as well.
2:17 AM is just playing stupid and has been taught by illegal and criminal Vietnamese parents kn Cambodia. So, this person @2:17 AM wants to be called dumb educator. That is all.
Post a Comment