Friday, December 14, 2012

តើ​សីលធម៌​សង្គម​ខ្មែរ​ធ្លាក់​ចុះ​បណ្តាល​មក​ពី​កត្តា​អ្វី​ខ្លះ?

ស្លាក​ស្នាម​នៅ​​លើ​ដង​ខ្លួន​ជន​រង​គ្រោះ​ដែល​ត្រូវ​ក្រុម​អន្ធ​ពាល​កាប់​នៅ​ក្នុង​វង់​ផឹក​ស៊ី​ក្នុង​ក្រុង​តា​ខ្មៅ​​​។ រូបថត សហ​ការី
Thursday, 13 December 2012
ជុំ ច័ន្ទដារិន
The Phnom Penh Post

រឿងរ៉ាវ ការ​ចាប់​រំលោភ​សេព​សន្ថវៈ​ រវាង​ឪពុក​ និង​កូន គ្រូ​ចាប់​រំលោភ​សិស្ស ​កូន​កាប់​ឪពុក ប្តី​វាយ​ប្រពន្ធ គ្រូ​ពេទ្យ​មិន​ព្រម​ព្យាបាល​អ្នក​ជំងឺ​ដោយ​បណ្តោយ​ទុក​ឲ្យ​ឈឺ​រហូត​ដល់​ ស្លាប់​ ការ​ធ្វើ​អត្តឃាត។ល។ ត្រូវ​បាន​បង្ហាញ​តាម​សារ​ព័ត៌មាន​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ ស្ទើរ​តែ​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ។ តើ​នេះ​ជា​សញ្ញា​នៃ​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​ នៃ​សីលធម៌​សង្គម​មួយគួរ​ឲ្យព្រួយ​បារម្ភ​ដែរ​ឬ​ទេ?
បើ​តាម​យោបល់​ខ្ញុំវា​ជា​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​នៃ​សីល​ធម៌​សង្គម​មួយ​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​បារម្ភ​។ វា​ជា​ការ​គ្រោះ​ថ្នាក់​មួយ​ សម្រាប់​សង្គម​ជាតិ ពីព្រោះ​ថា​ ដើម្បី​រស់​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ប្រកប​ដោយ​សុខ​ដុម​រមនា មនុស្ស​ត្រូវ​តែ​ចេះ​គោរព​ស្រឡាញ់​ និង​រាប់​អាន​គ្នា​ ទៅ​វិញ​ទៅ​មក មនុស្ស​ត្រូវ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា​និង​និយាយ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជា​មួយ​គ្នា​ដោយ​ សន្តិវិធី។ ចុះ​បើ​មនុស្ស​លែង​ចេះ​និយាយស្តាប់​គ្នា​ហើយ​លែងមានការ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា​ហើយ និង​លែង​ចេះ​ជួយ​យក​អាសា​គ្នា​ហើយ តើ​មនុស្ស​ខ្មែរ​ អាច​រស់​ដោយ​សុខ​ដុម​រមនា​យ៉ាង​មេច​កើត? តើ​នេះ​បណ្តាល​មក​ពី​អ្វី? តើ​កត្តា​អ្វី​ខ្លះ ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​​សីល​ធម៌​ខ្មែរ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​រុង​រឿង ធ្លាក់​ចុះ​មក​យ៉ាង​ដុន​ដាប​បែប​​នេះ​?

សីលធម៌ សម្គាល់​ទៅ​លើ​ទ្រឹស្តី ឬ​ពាក្យ​ទូន្មាន ឬ​ក៏​ទង្វើ​ទាំង​ឡាយ​ណា​ ដែល​ដឹក​នាំ​ទៅ​រក​ផ្លូវ​ល្អ និង​ចៀស​វាង​ ផ្លូវ​អា​ក្រក់​ ក្នុង​ជីវិត​រស់​នៅ។ និយាយ​ដោយសច្ចៈមនុស្ស​មាន​សីលធម៌ គឺជា​មនុស្ស​ដែល​រស់​នៅ​ប្រកប​ដោយ​អំពើ​ល្អ​ ទាំង​សម្រាប់​ខ្លួន​ឯង សម្រាប់​ក្រុម​គ្រួសារ សម្រាប់​វិជ្ជា​ជីវៈ និង​សម្រាប់​សង្គម។ បើ​យើង​ពិនិត្យ​មើល​សង្គម​ខ្មែរ​បច្ចុប្បន្ន​ សីលធម៌​ក្នុង​ការ​រស់​នៅ​ ហាក់​ដូច​ជា​ធ្លាក់​ចុះ​រហូត​ ដែល​អាច​ឲ្យ​គេ​សនិ្នដ្ឋាន​បាន​ថា​ មនុស្ស​ខ្មែរ​មិន​មែន​កំពុង​រស់​នៅ​ប្រកប​ដោយ​ភាព​សុខសាន្ត​តាម​ផ្លូវ​កាយ និង​ផ្លូវ​ចិត្តនោះ​ឡើយ

ទស្សន​វិទូ​ក្រិក នៅ​សតវត្សរ៍ទី ៥​មុន​គ្រិស្ត​សករាជ សូក្រាត បាន​ឲ្យ​និយម​ន័យ​សីលធម៌​ទៅ​លើ​ការ​កសាង​កុសល​ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​សម្រេច​នូវ ​សុភមង្គល ប៉ុន្តែ​គាត់​ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ដោយ​មិន​ត្រូវ​យល់​ថា​សុភមង្គល ស្ថិត​នៅ​លើ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ អំណាច​និង​កិត្តិយស​ជា​ដាច់​ខាត។ ដើម្បី​មាន​សុភមង្គល​តាម​ផ្លូវ​ចិត្ត​គឺវា​ចាំបាច់​ទាម​ទារ​ឲ្យ​បុគ្គល មាន​ពុទ្ធិ​នៅ​ក្នុង​ខ្លួន​ដើម្បី​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ខ្លួន​ឯង​ឲ្យ​ចេះ​ដឹង ​ហើយ​ចៀស​ផុត​ពី​អំពើ​អាក្រក់​ទាំង​ឡាយ​។ ភាព​ល្ងិតល្ងង់​ឬ​អវិជ្ជា​ពិត​ជា​ពុំ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​យល់​ពី​តម្លៃ​ សីលធម៌​ឡើយ​ ចុះ​បើ​យើង​ក្រឡេក​មើល​វិស័យ​អប់រំ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន តើ​សាលា​ ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​ខ្មែរ​អាចទទួលបានការ​អប់រំ​ខ្លួន​ ​បាន​ល្អ​ឬ​ទេ?

អំពើ ពុករលួយ​ បាន​បំផ្លាញ​គំនិត​ល្អ​ៗទាំង​ឡាយ​ដែល​បាន​បង្កប់​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ។ តាំង​ពី​ថ្នាក់​បឋម រហូត​ដល់​ឧត្តម អំពើ​ពុករលួយ​ បាន​ស្តែង​ចេញ​តាម​គ្រប់​រូបភាព។ គ្រូ​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​យក​លុយ​ពី​សិស្ស​។ សិស្ស​ត្រូវ​ទិញ​ពិន្ទុ​គ្រូ។ គ្រូ​ត្រូវ​លក់​នំ ក្នុង​ម៉ោង​បង្រៀន​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​​សិស្ស​មិន​ឲ្យ​តម្លៃ​ដល់​គ្រូ​។ គ្រូ​មិន​មាន​ពេល​ស្រាវ​ជ្រាវ​ក្នុង​ការ​បង្រៀន ពីព្រោះ​តែ​រវល់​ធ្វើ​ការ​ងារ​បន្ថែម​ពីរ ឬ​ក៏​បី​ដូច​ជា​ ទៅ​រត់​ម៉ូតូ​ឌុប ឬ​ក៏​ធ្វើ​ស្រែ​ដើម្បី​យក​ប្រាក់​មក​ផ្គត់ផ្គង់​ជីវភាព​គ្រួសារ។ ឯ​សិស្ស​ភាគ​ច្រើន​ ក៏​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ឲ្យ​រៀន​មហា​វិទ្យាល័យ​លើស​ពី​មួយ​ ក្នុង​ពេល​តែ​មួយ​ដែរ ដោយ​សារ​តែ​ខ្លាច​មិន​មាន​ការ​ងារ​ធ្វើ ហើយ​បាន​ប្រាក់​ខែ​មិន​គ្រប់គ្រាន់​បន្ទាប់​ពីរៀន​ចប់។ បើ​និយាយ​ពី​ក្រសួង​អប់រំ​វិញ ទទួល​បាន​ថវិកា​តិច​តួច​ពី​ខ្ទង់​ថវិកា​ជាតិ។ យោង​តាម​របាយការណ៍​ធនាគារ​ពិភពលោក​ឆ្នាំ​២០១២ ថវិកា​ចាយ​ទៅ​លើ​វិស័យ​អប់រំ​ មាន​តែ​១,៦ ភាគ​រយ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។ បើ​ពិនិត្យ​ពី​ថវិកា​ ដែល​ចំណាយ​ទៅ​លើ​ឧត្តម​សិក្សា​វិញ​ មាន​ចំនួន​០,០៥ ភាគរយ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ថវិកា​ដ៏​តិច​តួច​នេះ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​គុណភាព​វិស័យ​អប់រំ នៅ​មាន​កម្រិត។ ទាំង​សាលារដ្ឋ និង​ឯកជន មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​សិស្ស​ចេះ​ស្រាវ​ជ្រាវ ​និង​បង្កើត​ចំណេះ​ដឹង​ថ្មីៗ​ឡើយ។​ សិស្ស​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ទុក​ឲ្យ​តែ​ទទួល​បន្ត​នូវ​ចំណេះ​ដឹង​អ្វី​ដែល​គ្រូ​ មាន ហើយ​ព្យាយាម​ទន្ទេញ​ចាំ​មាត់​ដូច​សេក​ដោយ​មិន​មាន​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ ឲ្យ​ចេះ​គិត​ពិចារណា ស្រាវជ្រាវ ឬ​ក៏​បំបែក​ជា​ចំណេះ​ដឹង ថ្មី​អ្វី​សោះ។ មនុស្ស​ខ្មែរ​សព្វ​ថ្ងៃ​ កំពុង​តែ​អភិវឌ្ឍ​តែ​ផ្នែក​រូប​រាង​ខាង​ក្រៅ​របស់​ខ្លួន​តាម​រយៈ​សម្ភារ​ និយម​ហួស​ហេតុ ប៉ុន្តែ​គេ​មិន​បាន​អភិវឌ្ឍ​ចំណេះ​ដឹង​ផ្នែក​ខាង​ក្នុង​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ឡើយ។ ​តើ​គេ​អាច​រំពឹង​ថា ​វិស័យ​អប់រំ​នេះ​ ​នឹង​អាច​ជួយ​លើក​ស្ទួយ​ឲ្យ​មនុស្ស​ខ្មែរ​មាន​ចំណេះ​ដឹង​ក្នុង​ខ្លួន​ដើម្បី ​ឲ្យ​ពួក​គេ​ចេះ​ស្វែង​យល់​ពី​សុភមង្គល​ប្រកប​ដោយ​សីលធម៌​ទេ?

ទស្សន វិទូប្លាតុង ដែល​ជា​កូន​សិស្ស​របស់​សូក្រាត បាន​ឲ្យ​តម្លៃ​សីលធម៌ ទៅ​លើ​ភាព​យុត្តិធម៌​នៅ​ក្នុង​សង្គម។ប្លាតុង​បាន​ពន្យល់​ថា ដើម្បី​រស់​នៅ​ប្រកប​ដោយ​សីលធម៌​មនុស្ស​ត្រូវ​រស់​នៅ​ប្រកប​ដោយ​វិចារណញ្ញាណ ដោយ​ការ​មើល​ឃើញ​ល្អ​ថា​ល្អ​ អាក្រក់​ថា​អាក្រក់​។

ដើម្បី​រស់​នៅ​ប្រកប​ដោយ​សីលធម៌ មនុស្ស​ត្រូវ​មាន​សេចក្តី​ក្លាហានហើយ​ដើម្បី​រស់នៅ​ប្រកប​ដោយ​សីលធម៌​ មនុស្ស​ត្រូវ​មាន​ចំណង់​ចំណូល​ចិត្ត ក៏​ប៉ុន្តែ​មិន​មែន​ជា​ការ​លោភ​លន់​ហួស​ប្រមាណ​នោះ​ទេ ។ បើ​ពិនិត្យ​មើល​លក្ខខណ្ឌ​ទំាង​បី គេ​ហាក់​ដូច​ជា​ពិបាក​នឹង​ថា ឃើញ​ឬ​មិន​ឃើញ​ថា​ វា​កំពុង​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ​សព្វ​ថ្ងៃ​ណាស់។ រីឯ​វប្បធម៌​មិន​ទទួល​យក​ការ​ពិត មិន​ក្លាហាន​ក្នុង​ការ​ទទួល​យក​ការ​រិះ​គន់​ស្ថាបនា​ទាំង​ឡាយ​និង​មិន​ហ៊ាន​និយាយ​ការ​ពិត ​បាន​និង​កំពុង​កើត​មាន​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។

ឧទាហរណ៍​នៅ​ក្នុង​ឆ្នំា​ ២០១២​ថ្មីៗ​នេះអង្គការ​តម្លា​ភាព​អន្តរជាតិ នៅ​តែ​បាន​ដាក់ចំណាត់​ថ្នាក់​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ជា​ប្រទេស​ដែល​ពុក​រលួយ​ជា​ទី​បំផុត។ដូច​គ្នា​នេះ​ដែរ ​របាយ​ការណ៍​របស់​អង្គការ​យុត្តិធម៌​ពិភព​លោក ក៏​បាន​ចាត់​ទុក​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​នីតិ​រដ្ឋ​ក្នុង​ចំណាត់​ថ្នាក់​លេខ​ ៩៤ នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ ៩៧។ មាន​ន័យ​ថា​ ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​នីតិរដ្ឋ គឺ​នៅ​អន់​ថយ​ខ្លាំង​ណាស់។ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​ចាត់​ទុក​របាយការណ៍​ទាំង​​នោះ​ថា ​ មិន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ភាព​ពិត​នៅ​កម្ពុជា​ទៅ​វិញតើ​ភាព​ពិត​នៅ​កម្ពុជា​នោះ ​វា​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​?
តើ​អំពើ​ពុករលួយ​ មាន​ដក់​ជាប់​នៅ​ក្នុង​ផ្នត់​គំនិត​ របស់​ខ្មែរ​ដែរ​ឬ​ទេ?
តើ​វិស័យ​យុត្តិធម៌​ និង​សមធម៌​ ក្នុង​វិស័យ​តុលាការ មាន​ឬទេ?​
តើ​ការ​ព្យាយាម​ក្នុង​ការ​កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុករលួយ ដែល​​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ធ្វើ​នេះ ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​សុច្ឆន្ទៈ​ពិត​ប្រាកដ​ដែរ​ឬ​ទេ?

សរុប​មក អំពើ​ពុករលួយ នៅ​ក្នុង​វិស័យ​អប់រំ និង​វិស័យ​យុត្តិធម៌​សង្គម​ មាន​ឥទ្ធិពល​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​សីលធម៌​សង្គម

អំពើ​ពុករលួយ បាន​បំផ្លាញ​ការ​គិត​របស់​មនុស្ស និង​ធ្វើ​ឲ្យ​​មនុស្ស​លោភ​លន់​ហួស​ប្រមាណ

ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត បើ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​សង្គម ត្រូវ​បាន​គ្រប​ដណ្តប់​ ដោយ​អំពើ​ពុករលួយ​ ហើយ​មនុស្ស​មិន​ជឿ​ជាក់​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​នេះ​ទៀត សីលធម៌​សង្គម​ ពិត​ជា​ធ្លាក់​ដុន​ដាប​ខ្លាំង​ណាស់។ ប្រជារាស្រ្ត​ខ្មែរ​ប្រាកដ​ជា​រស់​នៅ​មិន​មាន​ភាព​សុខ​ដុម​រមនា ទាំង​ផ្លូវ​កាយ និង​ផ្លូវ​ចិត្ត​ឡើយ​ បើ​សិន​ជា​រាជរដ្ឋាភិបាល មិន​ប្រញាប់​រក​វិធី​ទប់ស្កាត់​អំពើ​ពុករលួយ​ក្នុង​វិស័យ​ទាំង​ពីរ​ខាង​ លើ​នោះ​ទេ

ដោយ​ ជុំ ច័ន្ទដារិន
រាជធានី​ភ្នំពេញ

5 comments:

Anonymous said...

គ្មានអ្វីពិបាកយល់ទេ បើមេដឹកនាំប្រទេសល្អប្រកប
ព្រហ្មវិហារធម៌ និងគុណធម៌សម្រាប់ការរស់នៅ
សង្គមនោះប្រាកដ​ នឹងមានសេចក្តីសុខ ក្សេមក្សាន្ត។

Anonymous said...

រឿងសីលធម៌នៅស្រុកខ្មែរមិនបាច់រៀបរាប់ពី
ទ្រឹស្ដីទស្សនវិទូបរទេសទេ ព្រោះស្រុកខ្មែរ
មានសាសនាដ៏ល្អសម្រាប់គោរពអនុវត្តហើយ
តែមកពីមនុស្សជាពិសេសមេដឹកនាំពាល អវិជ្ជា
ខ្វាក់ ជាមោហជន មូឡ្ហជន ដូចនៅស្រីលង្កា
នៅនេប៉ាល់ និងឥណ្ឌានៅភូមិភាគខ្លះមានព្រះ
ពោធិព្រឹក្ស មានព្រះពុទ្ធរូប មុនចូលរៀនគេធ្វើ
ការនមស្សការព្រះរតនត្រ័យសិន តែចំពោះខ្មែរ
វិញ គ្រូមិនមានប្រាក់ខែគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីរស់
ទាំងក្រសួងអប់រំមិនមានការពិសោធន៍ក្នុងសង្គម
ចុះស្រុកខ្មែរមានបណ្ឌិតច្រើស្អេកស្កះ តើបណ្ឌិត
អស់នោះចេះស្អីដែរក្នុងការកសាងធនធានមនុស្ស
លោកបណ្ឌិតខ្លាចគោរពតែមនុស្សពាល ដូចជា
ហ៊ុន សែននេះជាដើម ។

Anonymous said...

the cause of immorality:
love of power by leaders.
they do evil thing for power.

to solve:
change leader and reorganize the
government.

Anonymous said...

Low education + lawless country

Anonymous said...

Ah Hun Sen is a role model for stupid Khmers.