- Monday, 21 January 2013
- តុង សុប្រាជ្ញ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
ពេលចាប់ផ្តើមសរសេរភាសាបរទេស ដូចជា ភាសាអង់គ្លេសក្តី
ភាសាបារាំងក្តី ភាសាចិនក្តី គឺម្នាក់ៗ
គិតពីការប្រើពាក្យពេចន៍ វេយ្យាករណ៍ ឃ្លាភ្ជាប់សេចក្តី ឃ្លាឃ្លោង
ឲ្យត្រឹមត្រូវ ហើយពេលខ្លះ
ខំបើកវចនានុក្រមដែលស្ពាយជាប់នឹងខ្លួនទៀតផង។
តែដល់ពេលសរសេរភាសាខ្មែរដែលជាភាសាកំណើតខ្លួនឯងវិញ
គឺមិនដែលខ្វល់ខ្វាយ អ្វីបន្តិចសោះ អ្នកខ្លះ
សូម្បីតែមានវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត
នៅក្នុងកុំព្យូទ័រទៀត ក៏មិនបើកមើលផង។ នេះមកពីគាត់យល់ថា
ភាសាខ្មែរហ្នឹង ឬក៏គាត់ចេះគ្រប់គ្រាន់ហើយ។
តើការដែលមានទម្លាប់បើកវចនានុក្រមខ្មែរ
ពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាល់ពាក្យពេចន៍ខ្មែរ ខ្លាចគេថាអន់ឬ?
សព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសមួយចំនួននៅសហគមន៍អាស៊ាន
មាននិន្នាការផ្ទុយគ្នា ចំពោះភាសាកំណើតខ្លួនឯង។ ថ្មីៗនេះ
ទាំងរដ្ឋាភិបាល ទំាងប្រជាពលរដ្ឋថៃ កំពុងជួបវិបត្តិ
ក្នុងការប្រើប្រាស់ភាសា ចំពោះកូនដែលរៀននៅសាលាអន្តរជាតិ
និងសាលាប្រើភាសាអង់គ្លេសសុទ្ធ គឺកូនរបស់ពួកគេ សរសេរ
និងនិយាយភាសាថៃមិនច្បាស់ ខ្លះទៀតមិនចង់និយាយតែម្តង។ នៅថៃ
សូម្បីតែថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំ សម្រាប់កម្មវិធីសិក្សាក្នុងថ្នាក់រៀន
គេនៅប្រើពុទ្ធសករាជនៅឡើយ។
គឺពួកគេគិតគូរណាស់អំពីភាសាជាតិ។ រីឯឥណ្ឌូនេស៊ីវិញ
រដ្ឋាភិបាលបានចេញប្រកាសថាឲ្យបញ្ឈប់ការបង្រៀនភាសា
អង់គ្លេសនៅសាលាបឋមសិក្សារដ្ឋ ចាប់ពីខែកក្កដាឆ្នាំ ២០១៣តទៅ។
សេចក្តីប្រកាសនោះ ធ្វើឡើង ក៏ព្រោះតែពួកគេចង់ពង្រឹងភាសាជាតិ។
ចំណែកឯស្រុកខ្មែរ
បើទោះបីជាមិនទាន់មានកម្មវិធីសិក្សាភាសាអង់គ្លេសថ្នាក់បឋម
សិក្សារដ្ឋក៏ដោយ ក៏សាលាឯកជនជាច្រើន
ដែលបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសសុទ្ធក៏មានដែរ។ ឪពុកម្តាយខ្មែរយើង
មានមោទនភាពណាស់នៅពេលដែលកូនចេះនិយាយភាសាអង់គ្លេស
ក្នុងសង្គមគ្រួសារ ច្រើនជាងនិយាយភាសាកំណើត។ ពេលខ្លះ
ឪពុកម្តាយដើរអួតប្រាប់គេឯងពេញភូមិថា
កូនគាត់ពូកែភាសាបរទេសណាស់ តែបែរជាកម្រប្រាប់គេថា
កូនគាត់ពូកែអក្សរសាស្រ្តខ្មែរទៅវិញ។
តើនេះមកពីភាសាអង់គ្លេស ជាទីពេញនិយមនៅស្រុកខ្មែរ
ដូចភាសាបារាំងកាលពីសម័យ សង្គមរាស្រ្តនិយម?
ពេលខ្លះខ្មែរមួយចំនួនដែលមានមោទនភាពហួសហេតុ
តែងតែឡើងថ្លែងក្នុងអង្គប្រជុំជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់
នៅតាមស្ថាប័ននានាជាភាសាអង់គ្លេសក្នុងចំណោមខ្មែរដូចគ្នា។
ពេលខ្លះ គេផ្តើមនិយាយភាសាខ្មែរ ដោយបកប្រែពីភាសាអង់គ្លេសមកវិញ
ដូចជា «សួស្តីអ្នកទាំងអស់គ្នា!» ដែលភាសាអង់គ្លេសថា «Hello
everybody!» លែងមានពាក្យថា ខ្ញុំបាទ ឬនាងខ្ញុំ សូមជំរាបសួរ លោក
លោកស្រី លោកពូ អ្នកមីង និងបងប្អូនទាំងគ្នាជាទីគោរព
រាប់អាន...ជាដើម។
ឯយុវជនសម័យទំនើបខ្លះទៀត ហាក់ចង់ធ្វើជាមិនចេះ
ភាសាកំណើតខ្លួនឯងទៀតផង
គឺខិតខំនិយាយភាសាខ្មែរខ្លួនឯងបែបរដិបរដុប
ទៅតាមស្ទីលជនបរទេសដែលរៀននិយាយភាសាខ្មែរ។
ស្តាប់ការនិយាយបែបនោះវាទើសត្រចៀកណាស់។
តើនេះមកពីគាត់រៀនអក្សរសាស្ត្រខ្មែរបានតិចពេក គ្រូខ្មែរអន់ពេក
ឬភាសាខ្មែរជាភាសាអន់ពេក?
ចំណុចដូចដែលបានរៀបរាប់ ខាងលើ សូមរាជរដ្ឋាភិបាល
និងអាណាព្យាបាលគ្រប់រូបគួរគិតគូរ ពិចារណាអំពីឥរិយាបថកូនចៅ
ដែលហាក់ឈានទៅរកការបំភ្លេចភាសាកំណើតរបស់ខ្លួនដោយមិនដឹង ខ្លួន។
ទង្វើនេះគឺផ្ទុយពីកូនជនអន្តោប្រវេសន៍ដែលមករស់នៅកម្ពុជា
ទាំងស្របច្បាប់ ទាំងខុសច្បាប់ ដូចជាចិន និងវៀតណាម
ដែលពួកគេខំរៀននិយាយ និងសរសេរភាសាខ្មែរយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញ
ទាំងការអាន សរសេរ និងស្តាប់។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ពេលខ្លះមើលទៅដូចជាទើសភ្នែកពេក
បើជាជនបរទេសមិនចេះភាសាខ្មែរមិនជារឿងចម្លែកទេ
តែខ្លួនជាជនជាតិខ្មែរទេដែលបម្រើការងារតាមស្ថាប័នឯកជន
និងបណ្តាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន
សរសេរលិខិតជាផ្លូវការទៅស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលសុទ្ធតែភាសាអង់គ្លេស
។ ចំណុចនេះមន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាល គួរតែផ្ញើត្រឡប់ទៅវិញ
ឲ្យសរសេរជាភាសាខ្មែរ ឬក៏មិនគួរទទួលតែម្តង
ប្រសិនបើជនជាតិខ្មែរ ជាអ្នកចុះហត្ថលេខា។
តើករណីនេះអ្នកណារើសអើងអ្នកណា?
ថ្មីៗនេះ
មានការជជែកវែកញែកគ្នាក្នុងចំណោមបញ្ញវន្តមួយចំនួនអំពី
សាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិមួយនៅភ្នំពេញបានដាក់ប្រកាសជ្រើសរើសបុគ្គលិក
ធ្វើ
ជាគ្រូបង្រៀនដោយមិនទទួលយកសញ្ញាបត្រអនុបណ្ឌិតនៅក្នុងស្រុកទេ។
ចំណុចនេះ អ្វីដែលគួរឲ្យឆ្ងល់នោះគឺថា
បើសាលាខ្លួនឯងនៅក្នុងស្រុកមិនទទួលស្គាល់អ្នកក្នុងស្រុក អ៊ីចឹង
មានតែទៅរៀននៅសាលានោះក៏គេអត់ទទួលស្គាល់ដែរ
ហើយអ្វីដែលចម្លែកនោះ គឺមានជ្រើសរើសគ្រូភាសាខ្មែរទៀតផង។
តើគ្រូនៅសាកលវិទ្យាល័យ នៅលើពិភពលោកមួយណា
ដែលល្អជាងសាស្រ្តាចារ្យអក្សរសាស្រ្តខ្មែរនៅក្នុងស្រុកខ្មែរ នោះ?
តាមពិតទៅ មានកត្តាមួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យកូនខ្មែរសម័យបច្ចុប្បន្ន មិនសូវជាចង់ពង្រឹងភាសាកំណើតរបស់ខ្លួននោះគឺ៖
១)មាន ឯកសារសម្រាប់សិក្សា
និងឯកសារស្រាវជ្រាវថ្នាក់ជាតិតិចជាងភាសាបរទេស
គឺខុសពីប្រទេសថៃនិងវៀតណាមដែលមានក្រុមការងារបកប្រែថ្នាក់
ជាតិជាភាសាថៃ និងវៀតណាមសម្រាប់កូនចៅរបស់គេសិក្សា។
២) មានការយឺតយ៉ាវក្នុងការបង្កើត
និងផ្សព្វផ្សាយពាក្យថ្មីៗបន្ថែមពីលើវចនានុក្រម សម្តេចសង្ឃរាជ
ជួន ណាត ដែលមានជាងពីរម៉ឺនពាក្យតែប៉ុណ្ណោះ។ បើតាមលោកបណ្ឌិត
វង្ស មេង ប្រធានផ្នែកតាមដាន
និងត្រួតពិនិត្យនៅក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ
នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថា៖ «ក្រុមប្រឹក្សាជាតិ
កំពុងចងក្រងវចនានុក្រមថ្មី ដែលបន្ថែមពាក្យបច្ចេកទេសថ្មីៗ
លើវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទៀត
ជាសរុបទាំងអស់គឺជាងបួនម៉ឺនពាក្យឯណោះ»។
៣) ការមិនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការអាន និងសរសេរភាសាខ្មែររបស់មនុស្សមួយចំនួន ដែលគ្មានទម្លាប់អាន។
៤) ការសរសេរភាសាខ្មែរ នៅលើទំព័រកាសែតក្នុងស្រុកមួយចំនួន
គឺសរសេរអន់ពេក ហើយខុសពាក្យច្រើនទៀត
ជួនកាលមើលរបៀបសរសេរបែបចាស់គំរឹល
មិនអាចទាក់ទាញមនុស្សជំនាន់ថ្មីអានបានទេ។
អ៊ីចឹងគេសុខចិត្តអានភាសាអង់គ្លេសវិញប្រសើរជាង។
៥) ការបើកទូលាយទីផ្សារការងារ ក្នុងការប្រើប្រាស់ភាសាបរទេស
ហើយក្រុមហ៊ុន ឬក៏ស្ថាប័នអង្គការមួយចំនួន
ប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេស បារាំង និងចិន។
ដូច្នេះធ្វើឲ្យមនុស្សមួយចំនួនគឺសង្វាតតែភាសាបរទេសទេ
ដើម្បីទទួលបានការងារល្អៗធ្វើ។
ជាសរុបមកវិញការរៀនភាសា បរទេស
ជាពិសេសភាសាអង់គ្លេសគឺជាភាសាសកលមួយប្រើទូទៅនៅលើពិភពលោក។
ជាពិសេសសមាហរណម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានឆ្នាំ ២០១៥ គឺយើងម្នាក់ៗ
ត្រូវប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតផ្នែកភាសាអង់គ្លេសនេះ
ដូចនៅប្រទេសសិង្ហបុរីដែលជាប្រទេសបើកយុទ្ធនាការរៀនភាសាអង់គ្លេស
ដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងទីផ្សារអន្តរជាតិ។ តែសិង្ហបុរី
ពុំមានភាសាកំណើតរបស់ខ្លួនទេ
គឺមានមនុស្សមករស់នៅជាតិសាសន៍ខុសៗគ្នាតែគ្រាន់តែជនជាតិចិន
ច្រើនជាងគេ។ គឺខុសពីខ្មែរយើងដែលមានភាសាកំណើតរបស់ខ្លួន។
ដូច្នេះពលរដ្ឋខ្មែរ
គឺត្រូវតែចេះភាសាកំណើតខ្លួនឯងទាំងការនិយាយអាននិងសរសេរ
ច្បាស់លាស់ផងទើបប្រសើរ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
11 comments:
Too many Hun Sen advisors are busy with finding words to criticise opposition party and NGOs, sometime even call them are Phnong and idiot, that is why they don't have time to translate the documents into Khmer language for Cambodian young generation. Specifically Soy Sopheap and Dr. Phal Pirun.
Khmer language is in need for simplification and modernisation. Use the simply form of writing as Dr. Keng Vansak suggested when he alive, eliminate some redundant alphabets which can use the other that is easy to write and remember, use space to separate words, no vowel on the left, above, and below only on the right (I am not suggesting using the Thai ways of writing but we can do better than Thai), translate computer programs language in to Khmer, simplify administration forms in the government institutions, ignore the old fashion form of writing, lastly improve the early childhood education in Khmer by introduce modern form of writing to attract young learners. Hope this helps.
I don't agree with the second comment.No way to change how to write,we don't need space.
Keng Vansak's suggestion is
unacceptable.
4.46 AM - you need to explain why there no way to change the way of writing, are you lazy or what, Not just say no no! Using space is better to organize the sentenses if you typing in computer it is very helpful. Why Keng Vansak's suggestions are unacceptable, you must explain why. I understand that many conservativism scholars in Cambodia do not like him personally because Dr. Keng always challenges the old traditional way as the Great Chhun Nath did but remember that there a lot more good suggestions from Dr. Keng. It is understand that the Great Chhun Nath had devoted his live for the Khmer Language but his ways of explaining Cambodia words are soly base on the Bali and Sangskrit languages which the dead languages. It is up to you to agree or disagree but be in mind that if we not reform our language we risk the langauage will be decline from time to time, from generation to generation. Just want to draw example for English language, they had develop and simplfied many times to get what is today.
PS. The Royal Academy should listen to suggestion from other sides not just only find the title words to praise current leaders i.e. Lok Chum Teave Kati Pret Bandit etc. That's not your job.
អត្ថបទនេះល្អណាស់ វាអាចជួយដាស់សតិមនុស្សខ្លះ ដែលមិនស្គាល់ពីវប្បធម៌របស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែខ្ញុំបារម្ភថា៖ គណៈកម្មការដែលបង្កើតឡើង សំរាប់បង្កើតពាក្យថ្មីនោះ ជាគណៈកម្មការដែលនិយមភាសាបាលីជាងភាសាខ្មែរ ឬក៏និយមភាសាខ្មែរជាងភាសាបាលី?
ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្ឃឹមថា ទោះជាយ៉ាងណា គ៏គណៈកម្មការនោះ មិនបង្កើតពាក្យថ្មីមករំលាយពាក្យចាស់ដែលមានហើយដែរ។ ឧទាហរណ៍ កន្លងមកគេបានបង្កើតពាក្យ ‹ទង្វើ›ជានាម មកជំនួសពាក្យ‹អំពើ›ដែលយើងធ្លាប់បានប្រើមកជាយូរមកហើយ។
ពិតមែនហើយ កូនខ្មែរសម័យថ្មីនេះ និយាយភាសាខ្មែរមិនត្រូវជ្រុងទេ។ គេយកនាមសព្ទមកប្រើជំនួសកិរិយាសព្ទ ម៉្លោះហើយ ឃ្លាមួយទាំងមូល គ្មានកិរិយាសព្ទសំរាប់បញ្ជាក់អំពើសោះ។ ពិសេសគឺអ្នកនិយាយពត៌មាន អ្នកធ្វើអត្ថាធិប្បាយតាមទូរទស្សន៍នានា។សព្វថ្ងៃ ការនិយាយមិនត្រូវជ្រុងនេះ បានឆ្លងរហូតដល់ព្រឹទ្ធបុរស ជាអ្នកគ្រប់គ្រងមហាវិទ្យាល័យ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអ្នកនិយាយនិងសរសេរពត៌មានតាមវិទ្យុនៅឯនាយសមុទ្រផងដែរ។
(កំហុសដែលធំ គឺ៖ នាមសព័្ទដែលទាញចេញអំពីកិរិយាសព្ទ។ គេឈប់ប្រើកិរិយាសព្ទដើម មកប្រើនាមសព្ទវិញ)
Very appreciate your article but from what I knew of the Thai government had spent multimillion baths on English education to equip their citizen with language skills in the aim to compete with the like of Singaporean and Pilipino in the future. We live in the world of competition and we cannot escape from that. Mr. Soprach, your article could hold back the young Cambodian ambitious. How many Cambodian who can work in the world leading organizations such the UN and the ASEAN secretary just to name a few, not many, because they lack of languages skills and leadership skills. No-one will listen to us because of our country bad image - corruption, suppression, injustice, violent country, this is the true. Learning English could open the door for young Cambodian to plenty of research documents that can develop their skills and became a regional leader in the future. Learning foreign languages for young Cambodian is nothing wrong with them. Many business leaders in Cambodia complain about we lack of leadership skills had been reported in newspaper recently. If they don't learn English, they will be relied, someday, on researches documents of Chamroen university where Dr Degrees are manufactured. Think ahead and be on top of the game. To me balancing the conservation and development is the best option for Cambodia.
កំហុសគឺអ្នកដឹកនាំមិនមែនរាស្រ្តទេ
ពាក្យដែលមិនមែនជាអ្នករៀនសូត្រដូចជាពាក្យ
អញ្ចឹងទេ!!!
ក៏ដូចជា!!!!
ចង់មិនចង់!!
ខ្មែរក្រហមប្រើពាក្យទាំងនេះរីឯអ្នកប្រើពាក្យចម្លង
តាមនេះគឺជាក្រុមខ្មែរក្រហមដូច្នេះសង្គមនេះគឺជា
សង្គមខ្មែរក្រហមដែលមានអ្នកមិនបានដឹងថាខ្លួន
កំពុងតែដើរតួរអង្គជាខ្មែរក្រហមទេ។
ខ្មែរជិតមួយរយភាគរយមិនចេះវេយ្យាករណ៍។ ការមិនចេះវេយ្យាករណ៍នេះធ្វើឲ្យខ្មែរមិនអាចបញ្ចេញគំនិតខ្លួនបានត្រឹមត្រូវ។ ម្យ៉ាងទៀត ខ្មែរគួរពង្រឹងចំណេះដឹងខាងតក្កវិជ្ជាផង។បើខ្វះចំណេះដឹងវិជ្ជានេះហើយ នោះការគិតនិងការធ្វើរបស់យើងតែងតែគ្មានហេតុផល។
ពាក្យពេជន៏វេយ្យាករណ៏អក្ខរាវិរុទ្ធសុទ្ធតែខុស
ឧទាហរណ៏
សំឡាប់
មិនអាចសរសេរព្យាង្គរាយ
សំលាប់
បានទេបើចង់សរសេរនឹងលត្រូវសរសេរព្យាង្គតម្រួតគឺ
សម្លាប់
តែឥឡូវនេះគេចេះច្រើនគេបំផ្លាញឱ្យទៅជាភាសារ
នៃសាសន៏ដ៏ទៃមួយទៀត។អស់យោបល់
ពាក្យដែលមិនមែនជាអ្នករៀនសូត្រដូចជាពាក្យ
អញ្ចឹងទេ!!!
អញ្ចឹងក៏ !!!
ក៏ដូចជា!!!!
ជារួម !!!
ចង់មិនចង់!!
សេវា !!!
ច្របាច់បញ្ចូល!!!
Post a Comment