Monday, September 10, 2012

Carelessness in politics is a source of election dispute


ឥរិយាបថ​មិន​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​នឹង​នយោបាយ​ ជា​ប្រភព​នៃ​ជម្លោះ​បោះឆ្នោត

សៅរ៍ 08 កញ្ញា 2012
ដោយ ប៉ែន បូណា
Radio France Internationale

ដំណើរការ​ចុះឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០១២ បាន​ឈានដល់​សប្តាហ៍​ទី២​ហើយ។ ទាំង​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​បោះឆ្នោត ទាំង​រដ្ឋាភិបាល គណបក្សនយោបាយ និង​សង្គម​ស៊ីវិល សុទ្ធតែ​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់​គ្នា​ដែល​គ្រប់​អាយុ​បោះឆ្នោត​ទៅ​ពិនិត្យ ឈ្មោះ និង​ចុះឈ្មោះ​ឲ្យ​បាន​គ្រប់គ្នា។

ទោះជា​យ៉ាងនេះ​ក៏ដោយ មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​នៅតែ​គ្មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ដដែល។

តើ​ហេតុអ្វី​បាន​ជា​ដូច្នេះ? ហើយ​តើ​បញ្ហា​នេះ​គួរ​ក្លាយជា​ជម្លោះ​នយោបាយ​ដែរ ឬទេ ?

ជា​រៀងរាល់​ការបោះឆ្នោតម្តងៗ បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នកបោះឆ្នោត​តែង​ក្លាយជា​ជម្លោះ​នយោបាយ​ដ៏​ក្តៅ​គ​គុក។ មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​គ្មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី ខ្លះទៀត​មានឈ្មោះ​តែ​វង្វេង​ការិយាល័យ​រក​កន្លែង​បោះឆ្នោត​មិនឃើញ អ្នកខ្លះ​មានឈ្មោះ​តែ​មិន​ទៅ​បោះឆ្នោត។ បញ្ហាដដែលៗនេះ​នៅ​តែ​បន្ត​កើតឡើង​មិនទាន់​ចប់។ គណបក្សប្រឆាំង និង​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយចំនួន​បាន​ស្តី​បន្ទោស​​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត (ឝ.ជ.ប) ថា​បាន​បង្ក​ការលំបាក​ដល់​ការចុះឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ។ អ្នកខ្លះ​ទៀត​បាន​ស្តីបន្ទោស​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ថា លម្អៀង​ទៅរក​គណបក្សកាន់អំណាច​ហើយ​បាន​ព្យាយាម​រារាំង​អ្នកគាំទ្រ​គណបក្សប្រឆាំង​មិន​ឲ្យ​ទៅ​បោះឆ្នោត។


ទោះបីជា​ការបោះឆ្នោត​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជា​ច្រើន​លើក មកហើយ​ក៏ដោយ ក៏​ជម្លោះ​នយោបាយ​ស្តីពី​បញ្ជី​អ្នកបោះឆ្នោត​នៅតែ​ជា​បច្ចុប្បន្នភាព​ក្តៅ​មួយ​ដែល​បន្ត​ដុត​កម្តៅ​ឆាកនយោបាយ​ប្រទេស​​កម្ពុជា​នៅឡើយ។ ការធ្វើ​ពហិការ​មិន​ចូលរួម​សង្កេតការណ៍​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​របស់​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី និង​គណបក្ស​សិទ្ធិមនុស្ស នៅពេលនេះ​គឺជា​ឧទាហរណ៍​ជាក់ស្តែង។ មិន​ចូលរួម​សង្កេតការណ៍​ពីព្រោះ​តែ​គណបក្ស​ទាំងពីរ​នេះ​លើក​ហេតុផល​ថា ការចុះឈ្មោះ​និង​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​នៅតែ​ធ្វើឡើង​ដោយ​គ្មាន​តម្លាភាព​ដដែល

ជាការ​ពិតណាស់ ទោះបីជា​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​បាន​ចាក់ឫស​ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា​អស់​រយៈ​ពេល​​ពីរ​ទសវត្ស​រ៍ហើយ​ក៏ដោយ ក៏​ជាទូទៅ ផ្នត់គំនិត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​មិនទាន់​ប្រែ​ប្រួល​ជា​ដុំកំភួន​នៅឡើយ។ សម្រាប់​ប្រជាជន​សាមញ្ញ​ជាទូទៅ រឿង​នយោបាយ​មិនមែនជា​បញ្ហា​របស់​ពួកគេ​ទេ តែ​វា​ជា​រឿង​ផ្តាច់មុខ​របស់​អ្នកនយោបាយ។ ដោយសារតែ​ផ្នត់គំនិត​បែបនេះ​នៅ​ជោគជាំ​ក្រាស់ឃ្មឹក​នៅឡើយ មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជាច្រើន​ណាស់​ដែល​មិន​ចាប់​អារម្មណ៍​នាំគ្នា​ទៅ​ចុះឈ្មោះ​ឬ​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ឡើយ។ ការមិន​ចាប់អារម្មណ៍​នឹង​រឿង​នយោបាយ​គឺជា​ប្រភព​នៃ​បញ្ហា​រាប់រយ​ជំពូក​សម្រាប់​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា។

ជាក់ស្តែង ជម្លោះ​ក្តៅគគុក​ជុំវិញ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នកបោះឆ្នោត​នៅពេលនេះ​គឺជា​ឧទាហរណ៍​ស្រាប់។ គណបក្សកាន់អំណាច​ដែល​បាន​យល់ច្បាស់​ពី​បញ្ហា​នេះ​តែង​រិះរក​គ្រប់​មធ្យោបាយ​ដើម្បី​ធានាថា អ្នកគាំទ្រ​របស់ខ្លួន​មានឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​អ្នកបោះឆ្នោត និង​បាន​ទៅ​បោះឆ្នោត​គ្រប់គ្នា។ រីឯ​គណបក្សប្រឆាំង​ឬ​គណបក្ស​ផ្សេងទៀត​ដែល​គ្មាន​មធ្យោបាយ គ្មាន​លទ្ធភាព​ឬក៏​មិនបាន​ចាប់អារម្មណ៍​អំពី​បញ្ហា​នេះ​បាន​ជួបប្រទះ​បញ្ហា​ច្រើនជាងគេ​ជុំវិញ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នកបោះ​ឆ្នោត។

ទីបំផុត ពួកគេ​ក៏​ស្តីបន្ទោស​គ.ជ.ប ឬ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន។ការស្តីបន្ទោស​នេះ​ មិន​ខុស​ឡើយ ពីព្រោះ​មន្ត្រី​ដែល​បម្រើការ​ក្នុង​ស្ថាប័ន​ទាំងនោះ​ភាគច្រើន​ជា​អ្នក ចេញ​មកពី​គណបក្សកាន់អំណាច។ នេះ​ជា​មូលហេតុ​សំខាន់​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គូប្រកួត​បាត់បង់​ជំនឿ​លើ​អាជ្ញាកណ្តាល។

ប៉ុន្តែ បញ្ហា​ដែល​កើតឡើងដដែលៗជុំវិញ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត និង​ការបាត់បង់​សិទ្ធិ ឬ​បោះបង់​សិទ្ធិ​បោះឆ្នោត ឬ​បញ្ហាផ្សេងៗទៀត​ជាច្រើន មាន​មូលហេតុ​ពិតប្រាកដ​របស់​វា​សំខាន់​ជាងនេះទៅទៀត នោះ​គឺ​ទម្លាប់​មិន​អើពើ​នឹង​បញ្ហានយោបាយ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នេះឯង។ ដូច្នេះ ដំណោះស្រាយ​ពិតប្រាកដ​នៅទីនេះ​គឺ ទាំង គ.ជ.ប អាជ្ញាធរ សង្គម​ស៊ីវិល​និង​គណបក្ស​នយោបាយ​ត្រូវ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ព្រមៗ​គ្នា​ដើម្បី​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​យល់​អំពី​កាតព្វកិច្ច​នយោបាយ​របស់ខ្លួន ជា​ជាង​ការ​ចង្អុលមុខ​ដាក់គ្នា ឬ​ការធ្វើ​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​លើ​ការមិន​យល់ដឹង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ។

នៅ​ពេល​ដែល​ពលរដ្ឋ​គ្រប់​គ្នា​យល់​ថា សន្លឹកឆ្នោត​របស់​ពួក​គេ​មាន​សារសំខាន់​សម្រាប់​កំណត់​ជោគវាសនា​ប្រទេសជាតិ ពេល​នោះ​កុំ​ថា​ឡើយ​តែ​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ ឬ​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត សូម្បី​តែ​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​ទាំងមូល​ក៏​នឹង​គ្មាន​អ្វី​គួរ​ឲ្យ​ស្មុគស្មាញ​ទៀតឡើយ។ ពោល​គឺ​ការ​បែ​ប្រែ​ផ្នត់គំនិត​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ពី​ការ​ពឹង​បាក់​ទាំង​ស្រុង​ទៅ​លើ​អ្នកនយោបាយ​ក្នុង​ការ​កាច់ចង្កូត​នាវា​កម្ពុជា មក​ជា​អ្នកកាន់កាប់​ជោគវាសនា​ប្រទេសជាតិ​ដោយ​ខ្លួនឯង​វិញ គឺ​ជា​បេសកកម្ម​ដ៏​ធំធេង​មួយ​ដែល​អ្នកនយោបាយ និង​អ្នក​ពាក់​ព​ន្ធ័​ទាំងឡាយ​ត្រូវ​រួមគ្នា​សម្រេច​ឲ្យ​បានដើម្បីឈានទៅបញ្ចប់ជម្លោះនៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា៕

3 comments:

Anonymous said...

Not a carelessness but the tricks
well planned by CPP.

Anonymous said...

ត្រង់នេះហើយដែលស្រុកយើងមាន
ដំណើរថយក្រោយ ហើយដេកចាំ
ជួបព្រះបាទធម្មិក ព្រោះតាំងពីយូរ
មកប្រជាជនខ្មែរគេតម្រូវឲ្យដាំដើមគ
គ្រប់ព្រឹត្តការណ៍ ទាំងប្រជាជនខ្លួន
ឯងច្រើនប្រគល់វាសនាអនាគតដាច់
ទៅអ្នកដឹកនាំ បើគេកុហកស្ដាប់គេ
ច្រហមាត់ធ្លុង បើអ្នកពីក្រៅចង់ឲ្យ
មានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដោយនឹក
អាណិតពួកគាត់ក៏ដោយ ក៏គេនឹង
ដៀលថា ពួកចោលស្រុកអាងរត់ចោល
ពួកគាត់ ដូច្នេះពួកគាត់មិនទុកចិត្ត
នរណាក្រៅពី «អ្នកតាចាស់ស្រុក»
ឡើយ មានតែអ្នកតាចាស់ស្រុកទេ
ដែលដឹងចិត្តកូនចៅ ។

Anonymous said...

ការបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្នគឺជាល្បែងបញ្ឆោតបង្រ្គប់កិច្ចអោយអាខ្វាក់ ហ៊ុន សែន កាន់អំណាចបន្តរទៀតតែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះដំណោះស្រាយគឺមានតែយើងជាពលរដ្ឋត្រូវតែងើបឡើងប្រឆាំងទូទាំងប្រទេស ឱកាសនេះយើងអាចនឹងរើបំរៈរួចតែបន្តិចទៀតគឺខ្មែរនិងជាតិរបស់យើងត្រូវធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃយួនហើយ!